Dünya çalkalandı! ABD seçimlerine saatler kala Moskova'dan müdahale itirafı!
08.11.2022 - 11:30 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe Amerika'nın Sesi
milliyet.com.tr
Rus paralı asker şirketi Wagner Grubu'nun kurucusunun sosyal medya hesabından yazdıkları, dünyaya şok dalgaları yaydı: 'Operasyonlarımızla iki böbreği ve ciğeri aynı anda sökeceğiz'
ABD'de Donald Trump'ın başkanlık koltuğundan indiği Ocak 2020'den bu yana en hassas gün geldi çattı, seçmenler Temsilciler Meclisi ve Senato'nun yeni üyelerini belirlemek için sandık başına gidiyor. Kongre'deki dağılımı belirleyecek ara seçimde 435 üyeli Temsilciler Meclisi'nin tamamı ve 100 üyeli Senato'nun da 35 üyesi yenilenecek.
Halen Temsilciler Meclisi'nde Demokratların 222, Cumhuriyetçilerin 212 sandalyesi var. Cumhuriyetçi üyelerden Don Young ise Mart ayında ölmüştü. Senato'da ise Demokratların 48, Cumhuriyetçilerin 50 sandalyesi var ancak bağımsız 2 üye de oylamalarda Demokratları destekliyor ve eşitlik durumunda Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in oyu belirleyici olduğundan Demokratlar Senato'da da çoğunluğa sahip. Her eyaletin, altı yıllık görev süresi için seçilen iki senatörü bulunuyor. Temsilciler Meclisi üyeleri ise iki yıl hizmet veriyor ve daha küçük bölgeleri temsil ediyor.
Bu seçimler her iki yılda yapılıyor ve başkanın dört yıllık görev süresinin tam ortasına denk geldiğinde, bu oylamalara ara seçimler adı veriliyor. Kongre ülke genelinde uygulanan ulusal yasaları yapıyor. Temsilciler Meclisi hangi yasaların oylanacağını belirlerken, Senato bu yasaları veto etme ya da onaylama yetkisine sahip. Senato aynı zamanda başkan tarafından yapılan atamaları onaylıyor ve daha nadiren de olsa, başkana karşı soruşturmalar yürütebiliyor.
Ara seçimler, ABD siyaseti ve Joe Biden’ın başkanlığının kalan dönemi üzerinde önemli bir etkiye sahip olacak. Sseçim sonuçları eski başkan Donald Trump’ın tekrar başkanlık yarışına girip girmemesinde de anahtar rol üstlenebilir.
Demokrat Parti son iki yılda hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Senato’da çoğunluğa sahipti. Böylece Başkan Joe Biden’ın istediği yasaları geçirmekte işi daha kolay oldu. Ancak Demokratların Cumhuriyetçiler üzerindeki üstünlüğü çok az bir farkla oluştu ve şimdi de başa baş bir yarış bekleniyor. Son anketler Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi'ni alabileceğini, Senato’da ise Demokrat Parti’nin üstünlüğünün süreceğini gösteriyor.
Temsilciler Meclisi’ndeki 435 sandalyenin çoğunluğu ya Demokratlar ya da Cumhuriyetçilerin kaybetme korkusu olmayan seçim bölgelerinin temsilcileri. Sadece 30 sandalyede başa baş bir yarış öngörülüyor. Pennsylvania, California, Ohio ve Kuzey Carolina eyaletlerinin banliyöleri belirleyici olacak. Senato’da ise yenilenecek 35 sandalyenin sadece dördünde yarış ortada. Başlıca mücadeleler Nevada, Arizona, Georgia ve Pennsylvania’da geçecek.
'İKİ BÖBREĞİ VE CİĞERİ AYNI ANDA SÖKECEĞİZ'
ABD'de sandıklar kurulup geri sayım başlarken, Washington'ın en büyük rakibi Moskova'dan sürpriz bir itiraf geldi. Donald Trump'ın başkanlık koltuğuna oturduğu 2016 seçimlerinde aylarca dünya gündemini meşgul eden Rusya müdahalesi, Vladimir Putin'in 'şefi' Yevgeni Prigozhin tarafından ilk kez doğrulanmış oldu.
Geçtiğimiz haftalarda Rus paralı asker şirketi Wagner Grubu'nun kurucusu olduğunu ilk kez kabul eden ve Ukrayna'daki işgale göndermek üzere mahkumlarla pazarlık yaparken görüntüleri yayınlanan Prigozhin'in sözleri, ABD seçimlerinin bile önüne geçti.
Kremlin'in yemek servisini yürüten ve 'Putin'in Şefi' olarak da bilinen Yevgeniy Prigojin, Moskova'nın ABD seçimlerine müdahale ettiğini ve etmeye de devam edeceğini söyledi. Sahibi olduğu yemek firması Concord'un Rus sosyal medya platformu VKontakte hesabından yayımladığı açıklamada, "Beyefendiler, müdahale ettik, ediyoruz ve edeceğiz. Her zaman yaptığımız gibi, kendi yolumuzda, dikkatlice, kusursuzca, bir cerrah gibi müdahale ediyoruz. Mevki belirleme operasyonlarımızda, iki böbreği ve ciğeri aynı anda sökeceğiz" dedi.
Açıklamaların, ABD’de yapılan ara seçimden bir gün önce gelmesi dikkat çekici. Rus işadamı, bu sözlerle yıllardır yalanladığı suçlamaları ilk kez doğruladı.
İlk olarak Bloomberg 3 Kasım'da, Rusya bağlantılı sosyal medya kullanıcılarının paylaşımlarıyla Rusya'nın ABD ara seçim sürecini etkilemeye çalıştığını haberleştirdi. Ardından CNN de Prigozhin'in ismiyle bağlantı kurarak önceki ABD seçimlerinde de Rusya'nın müdahil olduğunu yazdı.
BEYAZ SARAY'DAN İLK YORUM
Beyaz Saray basın sözcüsü Karine Jean-Pierre, medya baronu Yevgeni Prigozhin'in sözlerinin sorulması üzerine, Wagner Grubu'nun yöneticisinin ifadelerinin şaşırtıcı olmadığını ve yeni bir şey söylemediğini belirtti. Prigozhin'in ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği’nin yaptırım listesinde olduğuna dikkat çeken sözcü Jean-Pierre, "Yevgeniy Prigojin’le bağlantılı kişilerin ABD dahil tüm dünyada seçimleri etkilemeyi amaçladıkları iyi biliniyor ve bu kamusal alanda da belgelenmiş durumda" dedi.
Yevgeni Prigozhin'in kurduğu Wagner Grubu paralı askerleri, dokuzuncu ayını doldurmak üzere olan Ukrayna'daki savaşta yer alıyor. 'Putin'in Şefi', Eylül ayında paralı askerlerinin Ukrayna'da savaştığını açıkça dile getirdi. Rus oligark, daha önce Wagner Grubu'nu kurduğu yönündeki haberleri defalarca yalanlamıştı.
Rusya'nın yurt dışındaki operasyonlarını yürüten paralı asker grubu, Ukrayna'dan önce Suriye'den Libya'ya, Somali'den ve Sahra-altı Afrika’daki çatışmalara kadar geniş bir coğrafyada savaştı.
PUTİN'İN MEMLEKETİNDE GÖZDEN KAÇMAYAN AÇILIŞ
Ukrayna işgaliyle iyice görünür hale gelen Wagner Grubu, geçen hafta Putin'in memleketi St. Petersburg'da merkez binasının açılışını gerçekleştirdi.
Aynı zamanda medya baronu olan Yevgeni Prigojin, 10 Rus vatandaşı ve üç Rus şirketi 2018 yılında Cumhuriyetçi Donald Trump’ın kazandığı 2016’daki başkanlık seçimleri öncesinde Amerika’da kamuoyunu ayrıştıran ve kutuplaştıran üstü örtülü bir sosyal medya kampanyası yürütmekle suçlandı. Bu kişi ve şirketler hakkında özel yetkili savcı Robert Mueller’ın ABD seçimlerine Rusya müdahalesine ilişkin soruşturması kapsamında iddianame hazırlandı.
Adalet Bakanlığı 2020 yılında haklarında iddianame hazırlanan iki firmaya yönelik suçlamaları düşürdü. Bakanlık, ABD’de varlık göstermeyen ve suçlu bulunsa bile anlamlı bir ceza alma ihtimali olmadan kurumsal bir sanığa yönelik yapılacak bir yargılamanın kanunların uygulanmasında kullanılan hassas araç ve teknikleri ifşa edeceğine kanaat getirdiğini belirtmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Temmuz ayında, Prigojin ve ona ait şirketlerin fonlamakla suçlandığı St. Petersburg’daki troll tarlası dahil (İnternet Araştırma Ajansı), Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale konusunda bilgi sağlayanlara 10 milyon dolara kadar ödül verileceğini açıklamıştı. Rus işadamı ABD Maliye Bakanlığı’nın da yaptırım listesinde.
'TROL FABRİKASI'NDAN YEMEK ŞİRKETİNE
Rus iş insanı Prigozhin, 2010'lara kadar Rus muhalefetini internette kötülemek ve Kremlin'in pozitif taraflarını göstermek için çalışan, St. Petersburg'taki dezenformasyon birimi 'trol fabrikası'nın başında olmakla itham ediliyordu.
Prigojin’in Moskova’da kurduğu şirketler son yıllarda önemli ölçüde büyüdü. Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin 2010 yılında Prigojin’in okul öğrencilerine öğle yemeği veren ve devlet bankasının sağladığı cömert kredilerle kurulan şirketinin açılışına katılmıştı.
Prigojin’in Concord adlı şirketi yalnızca Moskova’da devlet okullarında öğrencilere yemek tedariki için milyonlarca dolarlık ihale kazanmıştı. Rus işadamının Kremlin’deki etkinliklere ve Rus ordusuna yemek hizmeti sağladığı da biliniyor.
Rusya lideri Vladimir Putin'e en yakın isimlerden biri olan Prigozhin, Kremlin'de ülkenin Ukrayna savaşındaki başarısızlıklarını eleştirebilen nadir insanlardan biri.
KIRILMA NOKTASI: KÜRTAJ
ABD'de, seçim kampanyalarına ekonominin yanı sıra damgasını vuran ikinci başlık, kürtaj oldu. Haziran ayında Yüksek Mahkeme, 1973'ten bu yana kürtajı yasal hale getiren Roe vs Wade (Wade'e karşı Roe) kararını iptal etti. Karar, ABD genelindeki milyonlarca kadının kürtaj olma hakkını etkiledi.
Demokratlar seçilmeleri halinde kadınların kürtaj olma hakkını garantiye alacaklarını vaat ediyor. Cumhuriyetçiler ise hamileliğin 15. haftasından sonra kürtaj olmayı yasaklayan ulusal bir karar almayı öngörüyor. Pennsylvania, Wisconsin ve Michigan eyaletlerinde vali seçimleri kürtaj hakkının daha da kısıtlanmasına yol açabilir.
Cumhuriyetçilerin seçim gündemindeki diğer önemli mevzular ise göç, inanç hakları ve şiddetli suçlar. Demokratlar için ise bu çevre, sağlık hizmetleri, seçim hakları ve silah kontrolü.
BIDEN'IN KADERİ ÇİZİLECEK
Ara seçimler genel olarak başkanın ilk iki yılının bir değerlendirmesi niteliğinde oluyor. Biden’ın ise bir yıldır destek oranı oldukça düşük. Enflasyon ve ekonomiyle ilgili kaygıların bunda payı yüksek. Kongre’deki az farklı üstünlüklerine rağmen Biden ilk iki yılında iklim değişikliği, silah kontrolü, altyapı yatırımı ve çocuk yoksulluğuna ilişkin yasaları devreye sokmaya çalıştı. Eğer Kongre’nin iki kanadından biri Cumhuriyetçilere geçerse bu taslakların yasalaşmasında bir tıkanıklık yaşanabilir. Demokratların seçimlerin ardından kötü bir gece yaşaması, Biden’ın 2024 seçimlerinde aday olmamasına yol açabilir.
TRUMP PUSUDA BEKLİYOR
Daha önceki seçimleri kaybetmiş başkanların aksine Trump siyaseti sessizce bırakmadı. 2024’de tekrar aday olmayı planlayan Trump’ın destekçilerinin bu seçimde Kongre’de yerlerini edinmesi Trump’ın adaylığını koyması ihtimalini güçlendirebilir. Trump destekçisi adayların seçilmesi takdirinde halen Trump’ın çekici bir siyasetçi olduğu ve muhafazakar politikalarının desteklendiği kanıtlanabilir. Ancak Cumhuriyetçilerin Kongre’deki üstünlüğü ele geçiremediği senaryoda ise Trump suçlanabilir.
Florida ve Teksas'taki Cumhuriyetçi Valiler Ron DeSandis ve Greg Abbot, eğer yeniden seçilmeyi başarırlarsa, Beyaz Saray şansları olabilir.
