Putin'in şartları

DIŞ HABERLER - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılan görüşmede, Rus liderin, Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı bölgelerin de Kırım gibi Rusya'ya katılmasını istediği, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile yüz yüze görüşmeye de sıcak baktığını söylediği kaydedildi.

BBC'ye konuşan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın'ın, Putin'in Erdoğan'la son görüşmesinde dile getirdiği taleplerin ikiye ayrıldığını, bunların bir kısmının "üzerinde anlaşılabilir" nitelikte olduğunu aktardığı belirtildi. BBC'ye göre Kalın, söz konusu taleplerin "karşılanabilir" unsurları arasında Ukrayna'nın tarafsızlığını garanti etmesi, NATO'ya üye olmayacağını açıklaması gibi daha önce dile getirilen maddeler de var. BBC'nin haberinde, yine "karşılanabilir" maddeler arasında Putin'in, ülkenin "Nazi düşüncesinden arındırılması" de yer aldığı belirtilirken, Türkiye'nin, "Nazizm'in kınanması" gibi kolay bir yolla bu talebin aşılabileceği görüşünde olduğu ifade edildi. Ukrayna'da Rusça'nın kullanımının koruma altına alınmasının da "karşılanabilir" talepler arasında olduğu belirtildi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'da, Kırım'ın ilhakının 8. yıl dönümünü kutlayan bir etkinliğe katıldı. Rus lider, Luzhiniki Stadyumu'nda toplananlara seslendi.

Tartışmalı talepler

Bununla birlikte haberde, Putin'in öne sürdüğü talepler arasında daha tartışmalı ve gerçekleştirilmesi zor olabilecek unsurların bulunduğu da belirtildi.
Sözcü Kalın'ın, BBC'ye aktardığına göre Rusya'nın bu yöndeki talepleri arasında Donbas ve Kırım'ın statüsü de yer alıyor. Zira Putin, bu bölgelerin "Rus olduğu"nu pek çok kez dile getirmiş ve savunmuştu. BBC muhabiri John Simpson, bu noktada Kalın'ın detaya girmediğini ancak Kremlin'in Donbas'tan vazgeçilmesini talep edeceğinin düşünüldüğünü yazdı. Haberde, Kalın'ın "Putin'in, bu konuların ancak Zelenskiy ile yüz yüze konuşarak çözülebileceğini" söylediği aktarılırken, Ankara'nın, bir anlaşmaya varılabilmesi için daha birkaç hafta geçmesi gerekebileceğini düşündüğü de vurgulanıyor.

Bununla birlikte uzmanlar, Moskova'nın Kiev yönetiminden, 2014'te ilhak ettiği Kırım'ın Rusya'ya bağlı olduğunu resmen tanımasını istemesinin, Ukrayna'yı "yutma" girişiminin bir parçası olduğu öne sürüyor. Nitekim Putin iktidara gelmeden önce Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'nın bir parçası olarak kabul ettiğine ilişkin bir anlaşma imzaladığına dikkat çekiliyor.

Plan sızmıştı

Öte yandan önceki gün “Financial Times” gazetesinin yayınladığı haberde de, Rusya ile Ukrayna arasında savaşı bitirmek amacıyla 15 maddelik bir anlaşma planı taslağı üzerinde çalıştığı yazılmış, söz konusu planda Kalın’ın da dile getirdiği bazı maddelerin bulunması dikkat çekmişti. Ancak Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ortak basın toplantısı sırasında gündeme getirilen bu “plan taslağı iddiları” için “Rusya’nın isteklerini içeren bir belge” yorumunu getirmişti.

Kuleba, Türkiye’yi Ukrayna’nın garantör ülkeler listesinde görmek istediklerini belirtirken, Çavuşoğlu da, Türkiye’nin olası bir anlaşmada garantör ülke olmasına “Rusya’nın itirazı olmadığını” söylemişti. Çavuşoğlu, Putin ile Zelenskiy arasındaki muhtemel bir görüşmeye ev sahipliği yapmak istediklerini de tekrarlamıştı.
Cumhurbaşkanlığı’ndan görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada da, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, iki lideri İstanbul veya Ankara’da bir araya getirmeyi teklif ettiği kaydedilmişti.