Penşir’i kuşattılar! 'Taliban güçleri ağır kayıplar verdi'

Afganistan’ın Penşir vilayetinde, Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih liderliğinde Taliban’a karşı başlatılan direniş hareketi, en büyük sınavıyla karşı karşıya. ABD’nin tamamen çekilmesinin ardından tüm dikkatini Penşir’deki direnişe yoğunlaştıran Taliban yönetimi, görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlandığını duyururken, vilayetin etrafını kuşattı. Penşir’de Taliban ile Ulusal Direniş Cephesi arasında başlayan çatışmalar dün ikinci gününe girdi.

Ulusal Direniş Cephesi’nden yapılan açıklamada, “Dün (önceki) gece ulusal direniş savaşçıları Penşir’deki bölgeleri ele geçirmeye çalışırken 350 Taliban teröristini öldürdü. Bu kişilerin silahlarına el konuldu” denildi. Açıklamada, El Kaide örgütünün de Taliban’a katıldığı savunuldu. Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid ise Sputnik’e yaptığı açıklamada “Savaşçılarımız yeterince ilerleme kaydetti, 11 geçiş kontrol noktasını ele geçirdik ve iki kilit komutan dahil olmak üzere direniş güçlerinden 34 kişiyi öldürdük. Toplamda iki savaşçımız yaralandı” dedi.

NEDEN ALINAMIYOR?

Başkent Kabil’in yaklaşık 50 kilometre yakınındaki Penşir vilayeti, ABD’nin 2001’deki işgali öncesinde ilçe statüsündeydi. Yaklaşık 170 bin nüfuslu bölgenin büyük bölümü Tacik kökenlilerden oluşuyor. Sovyetler Birliği’nin 1980’lerdeki işgaline karşı Ahmed Şah Mesud liderliğinde etkili bir direniş gösteren Penşir’e, 1990’ların sonunda ülke geneline yayılan Taliban güçleri de giremedi. Ancak söz konusu dönemde Taliban güçleri çok sayıda cepheye yayılmış durumdaydı.
Vadilerden meydana gelen ve toplamda 120 kilometre uzunluğa sahip bölge, binlerce metrelik sarp dağlarla çevrili olması nedeniyle içindekilere doğal koruma sağlıyor. Vadiye giriş-çıkışların birer geçitten sağlanması askeri operasyonları oldukça zorlaştırıyor.

Kabil’in 2001’de Taliban’dan alınmasında da rol oynayan Penşirliler, genellikle bölge içinden bir yöneticiyle idare edildikleri için kendilerine fiili bir özerklik atfediyor. Bölgedeki silahlı ve siyasi yapılanmaya, El Kaide militanları tarafından öldürülen Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud liderlik ediyor. Afganistan Ulusal Direniş Cephesi adlı yapı, Rusya ve diğer ülkelerin Taliban’ı ikna ve kendilerine yardım etmesi için girişimlerde bulundu ancak sonuç alamadı. Nitekim Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Taliban ile Penşir arasında şu an için arabuluculuk yapma planlarının olmadığını söyledi.

TALİBAN İLE İŞ BİRLİĞİ NE BOYUTTA OLACAK?

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Afganistan’daki durumla ilgili bir basın toplantısı düzenledi. ABD’nin çekilmesinin doğru olduğunu tekrarlayan Austin ve Milley, Afganistan’dan 124 binden fazla kişinin tahliye edilmiş olmasından gurur duyduklarını dile getirdi.

İkilinin Taliban’la iş birliği konusunda çelişkili ifadeler kullanması ise dikkat çekti. Austin, Taliban’la ilişkilerin tahliyelerin koordinasyonu ile sınırlı olduğunu ve bunun, daha geniş konularda iş birliği yapacakları anlamına gelmediğini ifade etti. Milley ise, Taliban’ı “insanlıktan uzak” bir grup olarak tanımlamasına karşı, Afganistan’da DAEŞ-Horasan terör örgütüne karşı gelecekte Taliban ile iş birliği yapmalarının mümkün olduğunu söyledi.

Kabil’de örgüte ait bomba yüklü bir aracın hava saldırısıyla vurulması sonucu sivillerin de hayatını kaybedip kaybetmediğine ilişkin soruyu yanıtlayan Milley, “Birçok farklı yollarla orada öldürdüklerimizden en az birinin DAEŞ mensubu olduğunu biliyoruz. Başkaları da öldü mü? Evet, öldürülen başkaları da var ama kim olduklarını bilmiyoruz. Tüm bunları inceliyoruz” dedi.

ABD’NİN TEÇHİZATI BOZMASINA ‘BOZULDU!’

ABD’nin Kabil’den ayrılmadan askeri helikopter ve uçakları devre dışı bıraktığını öğrenen Taliban militanlarının duruma sinirlendiği ve “ihanete uğramış” hissettiği ortaya çıktı.  “Daily Mail” gazetesinin bir “El Cezire” muhabirine dayandırdığı haberine göre, ABD’nin Afganistan hükümetine verdiği teçhizatları ‘milli varlık’ kabul eden Taliban, hava araçlarının tek parça halinde bırakılmasını bekledi. Muhabir, Taliban yetkililerinin, ihanete uğramış hissettiklerini kaydetti. 

Öte yandan, ABD’nin 20 yıl boyunca Afganistan güçlerine verilen teçhizatın kayıtlarını temizlemeye başladığı iddia edildi.

KADINLAR SOKAĞA İNDİ: KORKMUYORUZ!

Afganistan’ın Herat kentinde onlarca kadın, ülkede kadın haklarının korunması için gösteri düzenledi. Herat vilayet binası önünde toplanan kadınlar, Afganistan’da kurulacak hükümete kadın haklarına riayet etmesi çağrısında bulundu. “Kadınları desteklemeyen hiçbir devlet kalıcı değildir”, “Taleplerimiz; eğitim hakkı ve tüm alanlarda çalışma hakkı” pankartları taşıyan kadınlar, attıkları sloganlarla çalışma, eğitim ve özgürlük taleplerini dile getirdi. Kadınlar birlik olduklarını ve korkmadıklarını ifade etti.

BM’DEN ‘GIDA KRİZİ KAPIDA’ UYARISI

Birleşmiş Milletler (BM), Taliban’ın kontrolü ele geçirdiği Afganistan’da gıda stoklarının bu ay sonu biteceğini ve ülkede açlık krizinin kapıda olduğunu açıkladı. BM’nin Afganistan’daki İnsani Yardımlardan Sorumlu Temsilcisi Ramiz Alakbarov, “Dünya Gıda Programı’nın ülkedeki gıda stokları bu ay sonuna kadar bitiyor. Stoklar bittiği için temel gıda ürünlerin artık tedarik edemeyeceğiz” dedi. Uzmanlar, kışın yaklaşması ve kuraklığın etkisiyle en savunmasız durumdaki Afganlar doyurabilmek için acilen 200 milyon dolara ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Dünya Gıda Programı’na göre, Afganistan nüfusunun yaklaşık yüzde 35’ini oluşturan 14 milyon insan, Taliban ülkeyi devralmadan önce halihazırda akut gıda güvensizliği ile karşı karşıyaydı.

ABD İLE ÇALIŞAN AFGANLARIN ÇOĞU TAHLİYE EDİLEMEDİ!

ABD’nin Afganistan’dan tahliye çalışmalarında, kendisiyle çalışan Afganların çoğunluğunu ülkede bıraktığı iddia edildi. Amerikan yayın kuruluşu “CNN”in, üst düzey bir dışişleri yetkilisine dayandırdığı haberine göre, tahliye çalışmasında sayısız zorlukla karşılaşılırken, Özel Afgan Göçmen (SIV) başvurusu yapan Afganlar ve ailelerinin çoğu da uçaklara ulaşamadı. Kabil’deki ABD’li yetkililerin çok zor seçimler ve doğaçlama çözümlerle ilerlediklerini belirten yetkili, “Maalesef yasal zorunluluğumuz çerçevesinde Amerikan vatandaşlarını önceliklendirmek zorunda kaldık” ifadelerini kullandı. Taliban’ın, verdiği güvencelere rağmen insanların havalimanına girişi konusunda zorluk çıkardığını da aktaran yetkili, ABD’nin Taliban’a tahliye listesi verdiğini de aktardı.

KEŞMİR’DE GEYLANİ ENDİŞESİ

Hindistan-Pakistan arasında ihtilaflı bölge olan Keşmir’in bağımsızlık yanlısı lideri Seyyid Ali Geylani’nin, 91 yaşında hayatını kaybettiği bildirildi. Geylani’nin, Srinagar’da ev hapsinde tutulduğu konutta yaşamını yitirmesinin ardından, Hindistan güvenlik güçlerinin, cenaze namazında olaylara imkan vermemek adına Geylani’nin naaşına el koyduğu, aile üyesi ve akrabalarından da kimsenin cenazeye katılmasına izin vermediği kaydedildi. Geylani’nin cenazesinin, alınan yoğun tedbirler gölgesinde ve polis nezaretinde defnedildiği bildirildi. Öte yandan bölgede telefon ağları ve internet bağlantısının kesildiği, yoğun güvenlik önlemleri alındığı kaydedildi.