Küresel krizlerin çözümünde kilit ülke: Türkiye
31.03.2025 - 15:21 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Türkiye'nin dış politika hamleleri dünya medyasında yer almaya devam ediyor. Son olarak Çin medyasında yayınlanan makalede " Şu anki jeopolitik denklemde, tüm taraflar Ankara'yı kendi yanlarında görmek istiyor" ifadelerine yer verildi.
Essex Üniversitesi Profesörü Natasha Lindstaedt imzasıyla Asia Times'ta yayınlanan "Türkiye, birden fazla küresel krizin çözümünde kilit rol oynuyor" başlıklı makalede dikkat çeken tespitler yer aldı.
Lindstaedt, Türkiye'nin hem Suriye hem de Ukrayna’daki çatışmalarla ilgili çözüm süreçlerinde giderek daha güçlü bir rol üstlendiğini belirterek "Hem Avrupa, ABD hem de Rusya ile yaptığı anlaşmalarla dış politikada önemli bir stratejik konum elde eden Türkiye uluslararası arenada güçlü bir arabulucu olarak dikkat çekiyor." dedi.
İŞTE MAKALENİN DİKKAT ÇEKEN SATIR BAŞLARI:
Asya ve Avrupa arasındaki kavşakta yer alan Türkiye, hemen herkes için stratejik öneme sahip ve akıllı bir müzakereci olarak ortaya çıkıyor. 2000’lerin başından itibaren işbirliği odaklı bir dış politika yürüten Türkiye, ekonomiyi ön planda tutarak Rusya, İran ve Suriye ile yakın ilişkiler kurdu. NATO üyesi ve AB ile önemli bir ticaret ortağı olan Türkiye, aynı zamanda Rusya, Ukrayna, Çin ve Orta Doğu ülkeleriyle de güçlü bağlar geliştirdi.
ERDOĞAN'IN TAVRI
Aynı zamanda Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hem dostları hem de rakipleriyle eşit şekilde karşı karşıya gelmekten çekinmemesi Türkiye'ye stratejik esneklik kazandırıyor.
RUSYA İLE ZORLU İLİŞKİ
Türkiye, Rusya’nın en büyük ikinci ticaret ortağı. Ankara, Rus gazına ve bankacılık ağlarına güvenmeye devam etmekte ve Moskova ile yılda 60 milyar doların üzerinde ticaret yapmakta. Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler, 1995 yılından sonra önemli ölçüde iyileşti. O zamandan beri Türkiye, Rusya ile işlevsel bir ilişki sürdürdü ancak Moskova’ya boyun eğmedi.
Türkiye, Rusya'nın Suriye'de Tartus ve Hmeymim'de askeri üsler kurmasını eleştirdi ve Suriye'nin kuzeyindeki hava sahasını kontrol ettiği için Rusya'nın erişimini kısıtlama kabiliyetine de sahip...Ayrıca, kuzey Suriye’deki İdlib bölgesinde varlık göstererek Rusya’nın nüfuzunu sınırlandırdı. 2020’de İdlib’deki Türk SİHA saldırıları, Suriye muhalefetine yardımcı oldu ve Rus destekli faaliyetleri kuzeybatıdan geri püskürttü.
KARADENİZ'DE TÜRKİYE'NİN STRATEJİK ÜSTÜNLÜĞÜ
Ukrayna savaşında Karadeniz'de üstünlük sağlayan Türkiye, Montrö Sözleşmesi'ni uygulayarak milyonlarca ton tahılın güvenli geçişini sağladı ve Rusya'nın deniz gücünü kısıtladı.
Türkiye, Kırım'ın Rusya tarafından ilhakını tanımıyor ve 5 milyondan fazla Türk vatandaşının Kırım Tatar kökenli olması nedeniyle bölgeye özel önem veriyor. Ancak, aynı zamanda Ukrayna'ya Bayraktar TB2 insansız hava araçları, ağır silahlar ve elektronik harp sistemleri gibi askeri destek sağlıyor.
Türkiye, Ukrayna'nın bağımsızlığını koruyarak Rusya'nın Karadeniz'deki etkisini dengelemeyi hedefliyor. Bu nedenle, NATO ile iş birliği yaparak Ukrayna'nın yenilmemesini sağlamaya çalışıyor. Bu amaçla Türkiye, doğru koşullar altında ateşkes sonrası bir çözüme barış gücü olarak katkıda bulunmaya hazır.
SURİYE İLE PRAGMATİK İLİŞKİLER
Suriye ile olan ilişkilerinde de pragmatik bir yaklaşım benimseyen Türkiye, zaman zaman Esad karşıtı muhalifleri destekleyerek Suriye’deki stratejik hedeflerini gerçekleştirmeye çalıştı. Suriye’deki savaş, Türkiye’ye diplomatik avantajlar sağlarken, Ukrayna’daki gelişmeler de Türkiye'nin Batılı müttefiklerinden daha fazla ekonomik ve diplomatik taviz almasına yardımcı oldu.
BATI İLE İLİŞKİLER VE ENERJİ STRATEJİSİ
Türkiye, Ukrayna savaşını fırsata çevirerek Batı'dan diplomatik ve ekonomik tavizler koparmaya çalışıyor. ABD'nin NATO'daki geri çekilmesini fırsat bilerek Avrupa ile ilişkilerini güçlendiriyor.
Ayrıca, Karadeniz ve Doğu Akdeniz'de keşfedilen doğalgaz rezervleriyle enerji alanında bağımsızlaşmayı hedefliyor. Trans-Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) projesiyle Kafkaslar, Orta Asya ve Rusya'dan Avrupa'ya gaz taşıyarak bir enerji merkezi olmayı planlıyor.
ABD İLE İLİŞKİLER VE TÜRKİYE'NİN ASKERİ GÜCÜ
Türkiye, ABD ile olan ilişkilerinde stratejik hedeflerine odaklanarak, Ortadoğu'daki kilit rolünü pekiştiriyor. 2019'da Suriye'nin kuzeyindeki operasyonlarda ABD güçlerine yakın ateş açmasına rağmen Washington'dan askeri bir tepki gelmedi. 2019’da Suriye’nin kuzeydoğusuna operasyon düzenleyen Türkiye, ABD’nin bu operasyonlara müdahale etmemesiyle de dikkat çekti. Ayrıca, Türkiye, NATO üyesi olarak güçlü bir askeri güce sahip olup, ABD ile savunma işbirliğini artırmak için çaba gösteriyor.
SONUÇ: HERKESİN YANINDA OLMAK İSTEDİĞİ GÜÇLÜ AKTÖR
G20 üyesi ve dünyanın en büyük 20 ekonomisinden biri olan Türkiye, diplomatik ve askeri etkisini genişletmeye kararlı. Türkiye, küresel krizlerin çözümünde giderek daha fazla söz sahibi olmayı sürdürüyor. İçerideki zorluklara rağmen dış politikada önemli bir dengeleyici güç haline gelen Türkiye, Rusya, ABD ve Avrupa ile olan ilişkilerinde stratejik esneklik gösteriyor. Şu anki jeopolitik denklemde, tüm taraflar Ankara'yı kendi yanlarında görmek istiyor.
