28.03.2023 - 11:44 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Yıllardır uluslararası alanda tarafsız tutumları ile bilinen İskandinav ülkeleri Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasıyla son veren ve NATO'ya katılma kararı aldı. İsveç ile Finlandiya'dan başvurular üst üste gelirken Türkiye'den iki ülkeye veto geldi. Ankara, Stockholm ve Helsinki arasında imzalanan anlaşmanın müzakereleri devam ederken, İsveç'in başkentinde Ocak 2023'te arka arkaya skandallar patladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kuklasının Stockholm belediye binası önünde asılmasını, Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran'ı Kerim yakılması izledi. Bu gelişme sonrası Türkiye müzakereleri dondurdu ve ve terör örgütü YPG/PKK'ya yardım eden İsveç'in üyeliğine onay vermeyeceğini dünyayla paylaştı. Finlandiya'ya yeşil ışık Mart ayında yakıldı.
Rusya ile Avrupa'da en uzun sınıra sahip olan ülkenin ittifaka katılması ile birlikte NATO'nun Rusya ile bağlantılı sınırının uzunluğu iki katına çıkmış olacak.
İsveç'in kırmızı ışıkta takılması üzerine, İskandinav ülkeleri muhtemel Rus tehdidine karşı koymak için yeni bir askeri blok kuruyor. Norveç, Finlandiya, İsveç ve Danimarka'nın hava kuvvetleri komutanları, birleşik bir İskandinav hava savunması oluşturmak için niyet mektubu imzaladı.
Geçen hafta Almanya'daki Ramstein Hava Üssü'nde düzenlenen imza törenine, NATO Hava Komutanlığı şefi General James Hecker da katıldı. Hecker, bölgedeki ABD Hava Kuvvetleri’ni de denetliyor. Dört ülkenin silahlı kuvvetleri tarafından yapılan açıklamalara göre amaç, NATO kapsamında halihazırda bilinen çalışma yöntemlerine dayanarak müşterek faaliyet gösterebilmek.
Danimarka Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Jan Dam, hava kuvvetlerini entegre etme hamlesinin Rusya'nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesiyle gündeme geldiğini söyledi. Dam, "Birleşik filomuz büyük bir Avrupa ülkesininki ile karşılaştırılabilir" dedi.
Finlandiya'nın 62 adet F/A-18 Hornet jeti var ve 64 adet F-35 siparişi bekliyor. İsveç'in de 90'dan fazla Gripens jeti bulunmakta.
Norveç'in 57 adet F-16 savaş uçağı ve 37 adet F-35 savaş uçağı bulunuyor ve 15 adet daha F-35 sipariş edilmiş durumda. Danimarka'nın 58 adet F-16'sı mevcut ve 27 adet F-35 siparişi bulunuyor.
Mevcut verilere göre, İskandinav ülkelerinin elinde 143 adet beşinci nesil uçak bulunuyor. Geri kalan uçakların kaç tanesinin operasyonel olduğu ise bilinmiyor.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken İsveç'in en önemli medya kuruluşlarından olan Aftonbladet gazetesinde İsveç'in NATO'ya katılamaması durumunda yapacaklarını yazdı.
İsveç'in NATO'ya katılamaması sonucunda güvenliklerini bir şekilde sağlamaları gerektiğine vurgu yapılan yazıda ülkenin ABD ile doğrudan anlaşmalar ve İngiltere ile iş birliğine gitmesi gerektiği belirtildi. Söz konusu haberin başlığına ise 'Türkiye ve Macaristan İsveç'i küçümsüyor' sözleri kullanıldı.
Anders Lindberg imzalı haberde söz konusu gelişme hakkında 'İsveç'in B planı' olarak bahsedildi. Lindberg konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
'Kendi adıma konuşacak olursam, B planını ciddi bir şekilde tartışmadan önce yaz ayını bekleyelim. Vilnius'ta yapılacak NATO zirvesi sonrası yapılması gerekeni yapalım'