İran'dan Avrupa'ya bildiri tepkisi

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Fransa, Almanya ve İngiltere'nin Suudi Arabistan'ın petrol tesislerine yönelik saldırıdan Tahran'ı sorumlu tutmasına tepki gösterdi.

Ruhani, Birleşmiş Milletler (BM) 74. Genel Kurul görüşmelerine katılmak üzere bulunduğu New York'ta İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İsviçre Cumhurbaşkanı Ueli Maurer ve İsveç Başbakanı Stefan Löfven ile bir araya geldi.

İran Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre Ruhani ile Johnson, görüşmede, nükleer anlaşma ve diğer bölgesel konuları ele aldı.

Ruhani, İngiltere, Fransa ve Almanya'nın İran'ı suçlayan ortak bildirisini "asılsız ithamlar" şeklinde eleştirerek, bu ülkelerin nükleer anlaşmanın tarafları olarak taahhütlerine uymalarını istedi.

İngiltere'nin Orta Doğu'da geçmişteki varlığına ve burayla ilgili tecrübesine işaret eden Ruhani, "Nükleer anlaşmanın da tarafı olan 3 Avrupa ülkesinin son bildirisinden dolayı çok üzgünüz. Bu asılsız beyannamenin yayınlanması, içinden geçtiğimiz hassas ve karmaşık şartlarda hiçbir şekilde yapıcı ve faydalı değildir." görüşlerini paylaştı.

İran'ın nükleer anlaşmadaki ekonomik yararlardan istifade etmesi noktasında Londra'yı geri adım atmakla suçlayan Ruhani, uygun ekonomik ortamın tarafların taahhütleri arasında olduğunu hatırlatarak mali kanal INSTEX'in hızlıca hayata geçirilmesini istedi.

Bölge ülkeleri arasındaki iş birliğinin kalıcı istikrar ve güvenliğin tek yolu olduğunu savunan Ruhani, bu hedefin gerçekleşmesi için İngiltere ve diğer devletlerin desteğinin de etkili olacağını ifade etti.

Johnson da Londora'nın Tahran ile ilişkileri iyileştirmenin peşinde olduğunu belirterek İngiltere'nin nükleer anlaşmayı korumaya devam edeceğini yineledi. İngiltere'nin, ABD yönetiminin nükleer anlaşmadan çıkmaması için çaba gösterdiğini ancak bunu başaramadığını aktaran Johnson, "Nükleer anlaşmanın devam etmesini ve bölgedeki gerginliğin düşmesini temenni ediyorum." dedi.

Ruhani-Maurer görüşmesi

Ruhani, İsviçre Cumhurbaşkanı Maurer ile görüşmesinde ise ABD'nin İran ile İsviçre arasındaki bankacılık faaliyetlerinde sorun çıkardığını ifade etti.

İran Cumhurbaşkanı, Washington yönetiminin ilaç ve temel insani ihtiyaç ürünleriyle ilgili de aynı tavrını sürdürdüğünü savundu.

Maurer ise İsviçre'nin bölgede gerginliği düşürecek girişimleri ve insani adımları olumlu karşıladığını dile getirdi.

Ruhani-Löfven görüşmesi

Ruhani, İsveç Başbakanı Löfven ile görüşmesinde de İran ile İsveç arasında ticaret ve sanayi alanında iyi ilişkilere sahip olduklarını ancak ABD'nin nükleer anlaşmadan ayrılmasından sonra bu noktada sorun yaşandığını belirtti.

Löfven de İsveç'in mali kanal INSTEX'i destekleyen ülkelerden biri olduğunu ve hayata geçirilmesi için çözüm aradıklarını aktardı.

Fransa, İngiltere ve Almanya'nın ortak açıklaması

BM 74. Genel Kurul görüşmeleri için New York’ta bulunan Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 14 Eylül'de Suudi Arabistan'ın petrol tesislerine düzenlenen saldırıyla ilgili önceki gün ortak açıklama yayımlamıştı.

Açıklamada, "İran'ın bu saldırının sorumluluğunu taşıdığı açıktır. Başka bir makul açıklama yoktur. Daha fazla detaya ulaşmak için yürütülen soruşturmayı destekliyoruz." ifadesi kullanılmıştı.