06.07.2024 - 06:39 | Son Güncellenme:
NEVSAL ELEVLİ/LONDRA
NEVSAL ELEVLİ/LONDRA- İngiltere’de düzenlenen genel seçimde İşçi Partisi tarihi zafer kazanırken, ülkeyi 14 yıldır yöneten Muhafazakar Parti ise az rastlanır bir hezimet yaşadı. 650 üyeli Avam Kamarası’nın üyelerinin belirlendiği seçimlerde Keir Stamer’ın lideri olduğu İşçi Partisi, 412 sandalyeye ulaşarak mecliste ezici bir çoğunluğa ulaştı. Rishi Sunak liderliğindeki Muhafazakar Parti’nin sandalye sayısı ise 121’de kaldı. Muhafazakarlar 250 sandalye kaybederken, bu, partinin bir genel seçimde aldığı en kötü sonuç oldu. İşçi Partisi ise 211 sandalye kazandı. Bu, İşçi Partisi’nin 1997’de Tony Blair dönemindeki tarihi rekoruna çok yakın bir sonuç olarak dikkat çekti.
Sunak liderliği de bıraktı
Seçimde hezimete uğrayan Sunak ise, Muhafazakar Parti liderliğinden de istifa edeceğini duyurdu. “Bu kaybın sorumluluğunu üstleniyorum” diyen Sunak rakibi Starmer hakkındaysa, “Anlaşmazlıklarımız ne olursa olsun, kendisi saygı duyduğum dürüst, kamu yararına çalışan biri” diye konuştu. Sunak, daha sonra İngiltere Kralı III. Charles ile görüşerek istifasını sundu.
Starmer ise Sunak’ın istifasının ardından Kral Charles’tan hükümeti kurma yetkisi aldı ve başbakan olarak atandı. Starmer, 10 Downing Street’teki başbakanlık konutu önünde yaptığı açıklamada, İngilizlerin, ülkenin kararlı şekilde değişimine ve siyasetin kamu hizmetine dönüşüne oy verdiğini vurguladı. Starmer, “Bize açık bir yetki verdiniz ve biz de bunu değişim sağlamak, hizmeti ve siyasete saygıyı yeniden tesis etmek, gürültülü gösteri çağını sonlandırmak, hayatlarınızda daha temkinli hareket etmek ve ülkemizi birleştirmek için kullanacağız” dedi. Değişimin zaman alacağını ancak İngiltere’yi yeniden inşa edeceğini belirten Starmer, “Önce ülke, sonra parti” ifadesini kullandı.
Radikal soldan merkeze...
İngiltere’nin yeni Başbakanı Keir Starmer’ın Tony Blair benzeri, daha merkezde bir liderlik göstermesi bekleniyor. İşçi sınıfı bir ailenin üyesi olarak 1962’de Surrey’de doğan Starmer bunu sıklıkla dile getirdi. İsmi, İşçi Partisi’ni kuran Keir Hardie’den geliyor. Öğrencilik yıllarında radikal sol görüşte olduğu biliniyor. Starmer, 50’li yaşlarında milletvekili olmadan önceyse ünlü ve başarılı bir avukattı. İnsan hakları alanında çalışan Starmer, 90’lı yıllarda restoran zinciri McDonalds’ın hakaret davası açtığı iki ekoloji aktivistini temsil etmişti. 2015’te milletvekili seçilen Starmer 2020’de parti lideri oldu. Starmer, İşçi Partisi’nin liderliğini daha sol çizgideki Jeremy Corbyn’den devraldıktan sonra partiyi merkezde konumlandırdı. Ilımlı çizgi isteyen Starmer, Corbyn gibi partideki aşırı sol isimleri tasfiye etti. Lakaplarından biri “Bay Kural” olan Starmer kendisini kurallara uyan biri olarak gösteriyor.
Dış politika ve Türkiye konusunda duruşu nedir?
Keir Starmer’ın dış politikada İngiltere’nin ana çizgilerini değiştirmesi beklenmiyor. Bununla birlikte Starmer’ın, Türkiye ile yakın bir ilişki kurması mümkün. Zira İşçi Partisi, Tony Blair hükümetleri döneminde Türkiye ile yakın ve iyi ilişkiler sürdürmüştü. Türkiye ile ilişkiler konusunda bugüne dek net bir açıklaması olmayan Starmer’ın hükümetinin Ankara’yla son dönemde kurulan stratejik ilişkiyi sürdüreceği tahmin ediliyor. İşçi Partisi Dışişleri Sözcüsü David Lammy, Türkiye’yi, “değişen dünyanın önemli ülkelerinden biri” olarak tanımlıyor.
Vekil bile seçilemediler!
Hezimet yaşayan Muhafazakar Parti’nin önemli isimleri vekil bile seçilemedi. Rishi Sunak, Yorkshire bölgesinden seçilmeyi garantilerken, partinin en az 8 bakanı milletvekili olamadı. Savunma Bakanı Grant Shapps ve eski başbakan Liz Truss da, vekil seçilemeyen büyük isimler arasında.
Farage ilk kez mecliste
Göç karşıtı Reform UK lideri Nigel Farage da, milletvekili seçilmeyi başardı. Uzun süredir siyasette olan göç karşıtı siyasetçi, ilk kez Avam Kamarası’na girdi. Farage, İngiltere’nin AB’den ayrılması için yürüttüğü başarılı kampanyalarla tanınıyor. Söylemleri nedeniyle ırkçılıkla da suçlanan Farage, Donald Trump’ın yakın bir müttefiki.
Avam Kamarası’nda ilk Türk kadın
İşçi Partisi adayı Nesil Çalışkan Avam Kamarası’na seçilen ilk Türk kökenli kadın olarak tarihe geçti. Kuzey Kıbrıslı olan Çalışkan “İşçi Partili milletvekili olmaktan gurur duyuyorum. Bana güvendikleri için Barking sakinlerine teşekkür ederim. Sizin için yorulmadan çalışacağıma söz veriyorum” dedi.