HTŞ lideri Muhammed El Colani kimdir?

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a sadık hükümet güçlerinin çarpıcı çöküşünün ardından muhalifler sadece üç günde Suriye'nin ikinci büyük şehri Halep'i, dün son olarak da başken Şam'dan önceki en stratejik nokta olan Hama'yı ele geçirdi ve Pazar günü de Şam düştü, 61 yıllık Baas rejimi sona erdi.

Arap basını "Saldırıya liderlik eden kişi, Suriye'deki en güçlü silahlı muhalif güç haline gelen Hayat Tahrir el-Şam'ın (HTŞ) başında duran Ebu Muhammed El Colani" derken, CNN International geçen hafta Esad devrilmeden önce Colani ile özel bir röportaj yayınladı.

BABASI PETROL MÜHENDİSİ

HTŞ lideri Colani 1982'de babasının petrol mühendisi olarak çalıştığı Suudi Arabistan'ın Riyad kentinde Ahmed Hüseyin el-Şara ismiyle doğdu.

Aile 1989'da Suriye'ye dönerek Şam yakınlarına yerleşti. 2003'te Irak'a taşınmadan önce Şam'da geçirdiği zamana dair çok az şey biliniyor. Al Jazeera'nin profil analizine göre Colani aynı yıl, ABD işgaline karşı direnişin bir parçası olarak Irak'taki El Kaide'ye katıldı.

2006'da Irak'ta ABD güçleri tarafından tutuklanan ve beş yıl tutuklu kalan Colani, daha sonra El Kaide'nin Suriye'deki kolu olan El Nusra Cephesi'ni kurmakla görevlendirildi ve o yıllarda örgüt, özellikle İdlib olmak üzere muhaliflerin elindeki bölgelerde etkisini artırdı.

'DEAŞ'I REDDETTİ' İDDİASI

Al Jazeera "Colani o ilk yıllarda El-Kaide'nin ve daha sonra DEAŞ'ın lideri olan Ebu Bekir el-Bağdadi ile koordineli çalışıyordu. Nisan 2013'te El-Bağdadi, grubunun El-Kaide ile bağlarını kestiğini ve Suriye'ye doğru genişleyeceğini, El-Nusra Cephesi'ni etkili bir şekilde DEAŞ adlı yeni bir gruba dönüştüreceğini duyurdu. Colani, El-Kaide'ye bağlılığını sürdürerek bu değişikliği reddetti."

Colani 2014'teki ilk televizyon röportajında, Al Jazeera'ye kendi gurubunun "İslami hukuk" yorumuna göre yönetilmesi gerektiğini ve ülkenin Hristiyanlar ve Aleviler gibi azınlıklarına yer verilmemesi gerektiğini söyledi.

Ancak Colani analizlere göre "son yıllarda El-Kaide'nin tüm Müslüman çoğunluklu ülkelerde 'küresel bir hilafet' kurma projesinden uzaklaştı ve bunun yerine grubunu Suriye sınırları içinde inşa etmeye odaklanmış gibi görünüyordu."

Analistlere göre, bölünme, grubunun İdlib'deki gruplara ulusötesi değil ulusal hırslarını vurgulama girişimi gibi görünüyordu.

Colani Şam düştükten sonra Emevi Camii'nde konuşma yapıyor. Fotoğraf: AFP 

ESAD DÜŞÜNCE NE DEDİ?

HTŞ lideri Colani, Şam düştükten sonra Suriye'nin başkentindeki Emevi Camii'nde yaptığı konuşmada "Bugün Suriye temizleniyor, 20 yıldan fazla bir süredir kalbim bu an için atıyor" ifadelerini kullandı.

Emevi Camii'nde namaz kılıp konuşma yapan Colani Esad için "Bu zalim bütün Suriye halkına zulmetti. Suriye'yi İran'ın emelleri için bir çiftlik yaptı" dedi ve ekledi:

"Mezhepçiliği, fesadı yaydı ve istediği oldu. Cenab-ı Allah'a şükürler olsun, bugün Suriye temizleniyor. 20 yıldan fazla bir süredir kalbim bu an için atıyor."

Colani, Suriye devlet televizyonunda yayınlanan açıklamasındaysa şunu dedi: "2011’de başladığımız yola devam etmeye kararlıyız. Gelecek bizim."

HTŞ lideri ayrıca kamu kurumlarına yaklaşılmaması gerektiği konusunda da uyardı ve 'kamu kurumların resmi olarak teslim edilene kadar eski başbakanın denetimi altında kalacağını' tekrarladı.

HTŞ'NİN ORTAYA ÇIKIŞI

Temmuz 2016'da Halep rejimin eline geçti ve oradaki silahlı gruplar hala muhaliflerin elinde olan İdlib'e doğru yönelmeye başladı. Tam da bu dönemde, El Colani grubunun Cabhat Fatih al-Şam olarak değiştiğini duyurdu.

2017'nin başlarında, Halep'ten kaçan binlerce savaşçı İdlib'e akın etti ve Colani, bu gruplardan bir kısmını kendi grubuyla birleştirerek HTŞ'yi kuracağını duyurdu.

Washington DC'deki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi düşünce kuruluşuna göre "HTŞ'nin ilk amacı Suriye'yi Esad'ın otokratik hükümetinden kurtarmak, ülkeden 'İranlı milisleri kovmak' ve 'İslami hukuk'un kendi yorumlarına göre bir devlet kurmaktı."

HTŞ şu anda Birleşmiş Milletler, Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği tarafından "terör örgütü" olarak kabul ediliyor. El Colani ise "grubunun ulusal bir bağlılık lehine geçmiş bağlılıklarından vazgeçtiği için bu tanımlamanın adil olmadığını söylüyor."

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİRSuriye'de son durum: İsrail Şam'a saldırı düzenledi, 'Sismik dönüm noktası'Haberi Görüntüle