27.06.2024 - 07:35 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Bir bilim insanı, bir suçlunun serbest bırakılmasını yıllar veya on yıllar yerine dakikalara indireceğini savunduğu 'geleceğin hapishanesi' konseptini açıkladı. 'Cognify' adı verilen tasarım, bir kişinin işlediği suça ilişkin sentetik hatıraları beynine yerleştirmeyi amaçlıyor, fakat kurbanın bakış açısını göstererek.
Sistem, suçun yapay zeka tarafından oluşturulan görüntülerini sanal gerçeklik gözlüğü benzeri bir cihaz aracılığıyla izletilmesini içerebilir. Yanı sıra, buna pişmanlık veya vicdan azabı gibi duyguları (bazı kişilerin kendi başlarına üretemeyebileceği hisler) tetikleyen bir beyin implantı da eklenebileceği kaydediliyor.
Moleküler Biyolog Haşim El-Ghaili tarafından geliştirilen konsept, hatıraların kalıcı olmasını sağlayarak terapi seansının uzun vadeli etkilerini garanti altına almayı hedefliyor.
Halihazırda ABD'de 1,7 milyondan fazla insan hapis cezası çekiyor. Yetkililer uzun zamandır hapishanelerin suçluları gelecekteki suçlardan caydırdığını söylese de, 2021'de yapılan 100'den fazla çalışma, hapishanenin insanların yeniden suç işlemesini engellemediğini ortaya çıkardı.
Bunu aklında bulunduran El-Ghaili, suçluların geçmişlerinden ders almalarına yardımcı olacağını düşündüğü bir hapishaneyle geleceğe bakıyor. Bir videosunda, "Cogify bir gün yapay hatıralar yaratıp doğrudan mahkumun beynine yerleştirebilir" diyor.
Videoda şöyle açıklandı:
"Bu karmaşık, canlı ve gerçeğe yakın hatıralar, yapay zeka tarafından oluşturulan içerik kullanılarak gerçek zamanlı olarak yaratılıyor. Rehabilitasyon birkaç dakika sürecek olsa da suçluya yıllar gibi gelebilir. Suçlunun zihninde zaman, gerçek hayatta olduğundan farklı şekilde daha yavaş akıyor ve bu da onlara yıllarca sürecek bir tecrübe yaşatıyor."
Ayrıca şahsın işlediği suçun ciddiyetine ve cezasına bağlı olarak hatıraların, her ferdin rehabilitasyon ihtiyaçlarına göre uyarlanabilir olması planlanıyor.
Mahkumlar, sinir yollarının ayrıntılı bir haritasını oluşturan yüksek çözünürlüklü beyin taramasına tabi tutulacak. Harita, Cognify cihazının hafıza, muhakeme ve mantıksal düşünmeden sorumlu belirli beyin bölgelerini hedeflemesine imkan tanıyor. Bu görevler hipokampus, prefrontal korteks, amigdala, parietal lob ve anterior singulat kortekste bulunuyor.
Cihaz, mahkumlara aile içi şiddet, nefret suçları ve ayrımcılık, zimmete para geçirme, içeriden bilgi ticareti, hırsızlık ve dolandırıcılık gibi suçların yapay zeka tarafından oluşturulan hatıralarını göstererek çalışıyor. Teknoloji, görsel efektlerin yanı sıra, suçlunun mağdurun çektiği ızdırabı hissetmesini sağlayarak fiziki bir tepkiyi de canlandırabilir. Videoda, "Bazı hatıralar sonuçları ve travmayı tetikleyecek şekilde tasarlanmıştır" denildi.
"Bu tür hatıralar, mağdurun ailesinin yaşadığı acı veya mağdurun katlandığı fiziki ve duygusal travma gibi şiddet içeren eylemlerin uzun vadeli sonuçlarını canlandırabilir."
El-Ghaii'nin sosyal medya hesaplarında yayınlanan altı dakika 22 saniyelik klip, duvara dayalı 19 bölmeli beyaz bir odanın görüntüsüyle başlıyor.
Bölmeler açılarak her birinin içinde duran, başlarının üzerinde Cognify cihazı takan, gözlerinin üzerinde bir ekran ve kulaklarının üzerinde kulaklık bulunan ve onları yapay zeka tarafından oluşturulan hatıralara sürükleyen kişileri gösteriyor.
Klibe göre, 'Cognify tarafından yerleştirilen yapay hatıralar, beynin mevcut sinir ağlarına kusursuz bir şekilde dahil edilecek, bilişsel uyumsuzluk önlenecek ve deneğin hatıraları gerçekmiş gibi tecrübe etmesi sağlanacak'.
Mahkumlar işledikleri suçlarla ilgili canlı hatıralara katlandıkça, merkezi bir bilgisayar, insanları bu tür suçları işlemeye iten şeyin ne olduğunu anlamak için veri toplayacak. Videoda Cognify'ın, 'hassas mahkum bilgileri ve rehabilitasyon verileri için şifreli depolama özelliği sunacağı' da belirtildi.
Videoya göre, 'Cognify konsepti, uzun süreli hapsetme ihtiyacını ve bununla ilgili maliyetleri önemli ölçüde azaltarak ceza adaleti sisteminde devrim yaratabilir'.
"Geleneksel cezaevleri inşaat, bakım, personel, gıda, sağlık ve rehabilitasyon programları da dahil olmak üzere mahkum bakımı için önemli bütçelere ihtiyaç duyuyor. Uzatılmış hapis cezalarının yerine yapay hafıza implantasyonu yoluyla kısa ve yoğun rehabilitasyon sağlanarak, hapishane tesislerinin bakım maliyetleri büyük ölçüde azaltılabilir."