Emmanuel Macron neden Fransız seçmenin gözünde popülaritesini kaybetti?

Fransa'da halkın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron hakkındaki iyimserliği 9 Haziran'da erken seçim çağrısında bulunmasından bu yana giderek azaldı. Hatta erken seçim kararını eleştiren bazı kesimler, Macron'u narsist ve tutarsız olmakla suçlayacak kadar ileri gitti.

Cumhurbaşkanı Macron hakkında bir kitabın da yazarı olan gazeteci ve siyasi makale yazarı Alain Duhamel, Macron'un popülaritesinin halk nazarında daha önce hiç bu kadar azalmadığını belirterek, Fransız Cumhurbaşkanı'nın Ulusal Meclisi feshetme ve erken seçim çağrısının bu durumu sembolize ettiğini ve 'pekiştirdiğini' söyledi.

Cumhurbaşkanı'nın partisi Rönesans'ın Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerindeki büyük yenilgisi seçmenin Macron ile arasında büyüyen mesafeyi daha da belirgin hale getirdi. Oyların sadece yüzde 14.6'sını alan Rönesans partisi, yaklaşık yüzde 40'ını alan aşırı sağcı partilerin gerisinde kaldı. Aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisi ise oyların yüzde 31'ini aldı.

AP seçimlerinden bu yana Macron'un halk arasındaki popülaritesi iyice düştü. Erken seçimler öncesi yapılan anketlere göre, Macron beş ila yedi arasında puan kaybetti toplamda yüzde 26-28'e geriledi. Fransa'da seçimlerin ardından cumhurbaşkanlarının halk arasındaki popülaritesinin hayal kırıklığına dönüşmesi tipik bir durum olarak görülüyor.

Duhamel, Charles De Gaulle de dahil olmak üzere Fransa'da cumhurbaşkanlarının popülaritesinin uzun soluklu olmadığını belirtiyor. Macron'dan önceki Cumhurbaşkanı François Hollande'ın da görev süresinde halk arasındaki popülerliği yüzde 20'nin altına düşmüştü.

Öte yandan, Ipsos'un Euronews için Mart 2024'te yaptığı bir ankete göre, Almanya Başbakanı Olaf Scholz da ülkesinde popülaritesini kaybeden liderler arasında yer alıyor. Alman Şansölyenin halk nazarındaki popülerliği yüzde 27 civarında. Mayıs 2022'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda kendi seçmenlerinin Macron'a yönelik desteği tam 11 puan düşmüştü.

Duhamel, "Meclisi feshetme kararı en çok da (Macron'un) kendi seçmenleri arasında yankı uyandırdı. Macron destekçileri bunu bir ihanet olarak görüyor" değerlendirmesinde bulundu. Duhamel, Macro'nun azalan popülaritesini, politikalarının veya ikinci döneminin getirdiği yıpranmanın ötesine geçtiğini, bunun artık 'kişisel bir boyut' kazandığını belirtti.

Macron'un meclisi feshetme hamlesini AP seçimlerinde aldığı düşük oy nedeniyle 'gururunun kırılmasına' yoran Duhamel, ayrıca fesih kararının 'yanlış tercihten yana oy kullananlara ders verme' hamlesi olarak algılandığını söyledi. Macron'un seçimlerde aşırı sağ ve sol partilere karşı oy kullanmanın halkın bir sorumluluğu olduğunu söylemesi ise 'halka ders verme fikrinin' devamı olarak görülüyor.

Bazı kesimlerin gözünde bu durum, popüler olmayan reformları meclisten geçiren 'otoriter ve kibirli bir lider' imajını daha da pekiştiriyor. Macron ayrıca, vatandaşlarının kaygılarından uzak olması ve halkla fikir alışverişi yapmaması nedeniyle de eleştiriliyor. Bazı kişiler, Macron'un bu yaklaşımını eskiden bir yatırım bankacısı olmasına bağlıyor.

Duhamel'e göre, erken seçim kararı pek çok kişi tarafından riskli bir hamle olarak görülüyor. Ayrıca, Macron'un kendisine değil de rakiplerine oy vermenin 'iç savaş' çıkmasına sebep olabileceğini söylemesi, Fransız seçmenlerde endişe ve öfkeye yol açıyor.

Ipsos tarafından Mart 2024'te Avrupa Birliği'nin (AB) 18 ülkesinde yapılan bir ankete göre, Macron, Avrupalılar tarafından seviliyor. Macron, yüzde 41 ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin (yüzde 47) hemen ardından Avrupalılar arasında en çok sevilen ikinci kişi konumunda.

Paris'te aşırı sağcı bir hükümetin iktidara gelmesine neden olabilecek erken seçim kararıyla Avrupa'da bu popülarite azalabilir. Uluslararası medya kuruluşları erken seçim kararını riskli görürken, AB için bir tehlike olarak nitelendiriyor.

Ancak liberal Il Foglio gazetesinde İtalyan bir köşe yazarı, Fransızların Macron'dan hoşlanmadığını çünkü 'değişimden nefret etmelerine rağmen bir reformisti seçtiklerini' öne sürdü.