09.11.2024 - 06:45 | Son Güncellenme:
CAN ÇIRNAZ - ABD’de başkanlık seçimlerinden Donald Trump’ın zaferle çıkmasının ardından dünyada hem siyaset alanında hem de ekonomik alanda ciddi değişimler olması bekleniyor. Bu değişimin sinyalleri Trump’ın sandıklarda önde olduğu haberleri gelmeye başladığı anlarda dahi gözlemlendi. Trump’ın göreve gelişiyle dünyada bir küresel ticaret savaşı başlayacağına yönelik endişeler bulunuyor. Trump’ın daha önce de belirttiği gibi Çin’e karşı çok sert gümrük vergilerini uygulamaya koyması, bu ticaret savaşının ilk kurşunu olabilir.
AB KAYNIYOR
Trump seçimi kazandığında ABD’ye giren tüm ürünlere ek gümrük vergileri getireceğinin sözünü vermişti. Trump önceki döneminde de ülkelere yönelik veya belli ürün grupları için gümrük vergilerine başvurmuştu. Trump’ın yeni döneminde ise bu durumdan en çok Çin ve Avrupa Birliği ülkelerinin etkilenmesi bekleniyor. Nitekim Trump’ın zaferiyle birlikte zaten oldukça kötü bir dönemden geçen Almanya merkezli otomotiv üreticilerinin hisseleri iyice düşüşe geçti. Almanya’da koalisyon hükümeti çökerken, anlaşmazlığın ana sebebini ekonomik kararlar oluşturuyor. Trump bir önceki döneminde, AB’den gelen çelik ve alüminyuma gümrük vergisi koymuş, bu da Avrupalı ülkelerin ABD ürünlerine misilleme yapmasına yol açmıştı.
Çin’de ise büyük bir endişe hakim. Trump’ın Çin’den yapılan ithalata yüzde 60’lık gümrük vergisi uygulayabileceği ifade edilirken, Trump seçim çalışmaları esnasında yüzde 200 gibi oranlardan bahsetmişti. Trump, Çinli otomobil üreticilerinin Meksika’da fabrikalar kurduğunu belirterek, seçildiğinde bu fabrikalardan ABD’ye gönderilen araçlara yüzde 200 gümrük vergisi uygulayacağı sözünü vermişti. Çin yönetimi dün ekonomik büyümeyi canlandırmak amacıyla yerel yönetimlerin borçlarını yeniden finanse etmelerine yardımcı olacak bir planı onayladı. Bunlar, Trump dönemine hazırlık olarak yorumlandı. Trump’ın bu adımlarının hem Çin’de hem de Avrupa’da karşılık verilmesini zorunlu kılacağı ve dünyada bir küresel ticaret savaşının başlayacağına dair endişeler kuvvetleniyor.
ORTADOĞU KARIŞIK
Bir diğer endişe yaratan nokta ise Trump’ın İsrail’e yönelik büyük desteği. Bu desteğin İsrail’in İran’a yönelik nükleer tesisleri de içeren büyük bir saldırısının önünü açabileceği şeklinde yorumlar mevcut. Trump’ın İsrail’i İran’a yönelik bir girişiminde serbest bırakacağı beklentisi bölgede büyük belirsizlik oluşturuyor. Trump Ortadoğu’da ‘savaşları bitirme’ hedefine sahip olsa da, İran’a karşı sert tutumu ve İsrail’e karşı sarsılmaz desteği daha büyük bir savaşın çıkma ihtimalini de artırıyor.
ÖZEL KALEM MÜDÜRÜ SUSİE WİLES OLDU
Donald Trump, yönetimindeki isimleri belirlemeye başladı. Trump, seçimi kazanmasında önemli bir etkisi olan kampanya eş başkanı 67 yaşındaki Susie Wiles’ı özel kalemi seçerek ABD tarihinde bir ilke imza attı. Wiles, ABD tarihindeki ilk kadın Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü olarak göreve başlayacak. Trump, “Susie’nin ABD tarihindeki ilk kadın özel kalemi olması hak edilmiş bir onurdur. Ülkemizi gururlandıracağından hiç şüphem yok” şeklinde konuştu. ABD’de başkanın en önemli yardımcısı olarak görülen Özel Kalem Müdürü, yönetimde önemli bir rol oynuyor.
PUTİN TEBRİK ETTİ: GÖRÜŞMEYE HAZIRIZ
Donald Trump’ı seçim zaferinden sonra kutlayan liderlere Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de katıldı. Rusya’nın Soçi kentindeki bir etkinlikte konuşan Putin, Trump ile görüşmeye hazır olduğunu söyledi. Ukrayna’daki savaşla ilgili de konuşan Putin, Ukrayna’nın sınırlarını güncel olayların dinamiklerine göre tanıyacaklarını belirterek, “Ukrayna sınırının, belirli bölgelerde yaşayan halkın egemenlik kararları doğrultusunda belirlenmesi gerekiyor” dedi.
TRUMP ABBAS’LA GÖRÜŞTÜ:
Savaşı durdurmak için çalışacağım
ABD’nin yeni başkanı olarak seçilen Donald Trump, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Filistin Yönetimi tarafından görüşmeye ilişkin yapılan açıklamaya göre, Abbas, Trump’ı seçim zaferinden dolayı kutladı ve kendisine iyi şanslar diledi.
Abbas görüşmede “uluslararası meşruiyete dayalı adil ve kapsamlı bir barışa ulaşmak için Trump ile birlikte çalışmaya hazır olduğunu” ifade etti. Trump ise, Abbas’a “savaşı durdurmak için çalışacağını” ve “Orta Doğu’ya barışı getirmek” için Filistin Yönetimi lideri ve ilgili tüm taraflarla birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini söyledi.
İran’dan Trump’a suikast planı
ABD Adalet Bakanlığı, Trump’ı öldürmeye yönelik İranlı bir yetkili tarafından hazırlandığı iddia edilen kiralık katil planıyla ilgili 3 kişi hakkında suç duyurusunda bulundu. Manhattan’daki federal mahkemede açıklanan suç duyurusuna göre, hırsızlık suçundan ABD hapishanelerinde yatmış olan İranlı Farhad Shakeri’nin ifadeleriyle, Trump’a yönelik suikast planı deşifre edildi. ABD’de 14 yıl hapis yatan ve 2008’de sınır dışı edilerek İran’a gönderilen Shakeri’nin suikast planını FBI mensuplarına anlattığı belirtildi. Bunun üzerine ABD’de yaşayan Carlisle Rivera ve Jonathon Loadholt gözaltına alındı.