Buzullar eriyor sırlar çözülüyor
22.12.2024 - 07:01 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Küresel ısınmanın etkisiyle son 10 yılda dünya genelinde buzullar erirken birçok kalıntı gün yüzüne çıktı. Bu, “buzul arkeolojisi” adlı yeni bir bilim dalının ortaya çıkmasını sağladı.
İsviçreli arkeolog Thomas Reitmaier, Alpler’de buzuldan eşyaların açığa çıkmasının hep olduğunu ancak küresel ısınma buzul kaybını hızlandırdıkça bunların arttığını söyledi.
‘YUTUYOR VE DIŞARI ATIYOR’
Bazen binlerce yıllık tarihin bir anda açığa çıktığını belirten Reitmaier, “Buzullar insanlarla nesneleri yutuyor ve zamanı gelince onları dışarı atıyor” dedi. Buluntular, Alp Dağları’nı aşmak için gereken insan yaratıcılığını da gösteriyor. Bunlar arasında, 6 bin yıl öncesine dayanan dünyanın en eski kar ayakkabısı gibi antik buluşların izleri bulunuyor. Kaya düşmesinden ve çığlardan korkan Romalıların da imparatorluklarını Avrupa’ya yayarken tehlikeli Alp geçişlerini denemeden önce dağ tanrılarına para bağışladığı belirtildi. Bu antik paralar, eriyen buzullardan günümüze taşındı.
GEÇİTLERDE İZ BIRAKTILAR
İsviçreli arkeolog Reitmaier, 2003’te rekor kıran sıcak yazın, Alp Dağları’ndaki Schnidejoch geçidinin gizli tarihini açığa çıkardığını belirterek, “Milattan önce 4800’den Orta Çağ’a ve günümüze uzanan bir eşya hattı var. Bu geçit ne zaman açık olsa, insanlar onu geçiyor ve buzullar arasında bir şeyler kaybediyor ya da ölüyor ve geride bir şeyler bırakıyorlardı” diye konuştu.
‘ÖTZİ’NİN KALINTILARI
5 bin yıl önce okla öldürülen “Buz Adam Ötzi” adlı mumya, eriyen buzuldan çıkanların en ünlüsü. Avrupa’daki Ötztal Alpleri’nde bulunan Ötzi üzerindeki araştırmalar sırlarını ortaya çıkardı. Bilim insanları, Ötzi’nin atalarının Anadolu’dan Avrupa’ya göçünü izledi ve çiftçilerin ticaret ağını haritaladı. İtalya’da Ötzi’nin bulunduğu Güney Tirol Arkeoloji Müzesi’nden Andreas Putzer, “Ötzi, Alp Dağları’nda arkeolojik araştırmaların başlamasını sağladı” dedi.
