Arşivdeki Nazi hazinesi haritası, define avcılarının iştahını kabarttı
13.01.2023 - 12:42 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe
Ulusal arşivde zaman aşımına uğramış bir dizi belge halka açıldı, 80 yıllık bir define haritası ortalığı karıştırdı. Kayıp hazineyi bulmak için her yıl 18 bin nüfuslu küçük kasabaya akın eden define avcıları, ellerinde dedektörlerle bölgeye koştu.
Hollanda’da geçen hafta erişime açılan ulusal arşiv belgeleri arasında yer alan bir harita, definecilerin uzun süredir peşinde olduğu kayıp Nazi hazinesini yeniden gündeme taşıdı. Her yıl çok sayıda define avcısı, 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi askerleri tarafından saklandığına inanılan hazine sandığını bulmak için, Hollanda’nın güneydoğusundaki Ommen kasabasına akın ediyordu.
Hollanda Ulusal Arşivi, 3 Ocak’ta itibaren zaman aşımına uğramış bir dizi belgeyi, halkın erişimine açtı. Bu belgeler arasında en çok ilgi çeken ise, 80 yıllık bir define haritası oldu.
İkinci Dünya Savaşı sonrası ülkedeki Alman varlıklarını araştıran Hollanda Yönetim Enstitüsü'nün arşivlerine ait bu harita, Naziler tarafından saklandığı belirtilen bir hazine sandığına ilişkin bilgiler içeriyor.
Ulusal Arşiv yetkilisi Annet Waalkens’e göre bu; saatler, pırlantalar ve mücevherlerle dolu dört cephane kutusundan oluşan birkaç milyon euro değerinde bir hazine.
O dönem Arnhem’de bulunan eski Nazi askeri Alman Helmut Sonder, bu değerli eşyaları arkadaşlarıyla birlikte Ağustos 1944'te Rotterdamsche Bank'ın Arnhem kentindeki şubesinden çalındığı anlattı.
Sonder, yağmaladıkları bu değerli eşyaları cephane sandıklarına koyarak, Sommeren’de gömdüklerini söylemişti. Hazinenin gömülü olduğu alana ait harita, o dönem Helmut Sonder tarafından Hollandalı yetkililere teslim edildi.
HARİTANIN BUGÜNE GELİŞİ
Değerli eşyaların sahiplerinin mali çıkarlarını korumak için söz konusu harita, uzun yıllar yayınlanmaması şartıyla devlet arşivine devredildi.
Arnhem yakınlarındaki Ommeren’e bağlı Betuwe köyünde, bir kavak ağacının dibine gömüldüğü belirtilen hazine, uzun zamandır hem devletin hem de definecilerin ilgi alanındaydı.
Hollanda devleti, hem maddi hem de manevi değere sahip hazineyi bulabilmek için geçmişte birkaç kez arama yaptı.
Hatta hazinenin nerede olacağına dair bilgiye sahip olduğu için 1947 yılında Alman Nazi subayı Sonder de Ommeren'e getirildi. Metal dedektörleriyle yapılan aramalardan hiçbir sonuç elde edilmedi.
Sonder, yanında görev yapan eski başçavuşunun gizlice geri dönüp hazineyi gömülü olduğu yerden çıkardığından şüpheleniyordu.
Ancak 80 yıl boyunca hiçkimse mücevher kaybı bildirmediği için, hazinenin hala Ommeren’de gömülü olduğu sanılıyor.
Bölgesel yayıncı Omroep Gelderland, Nazi hazinesi konusunda tarihçi ve savaş uzmanlarının görüşüne başvurdu. Araştırma, bu konunun çok kimse tarafından bilinmediğini ortaya koydu.
Tarihçi Joost Rosendaal'a göre, o zamanlar savaşın devam ettiği bölgede hazinenin gömülüp 2 gün sonra tekrar çıkarılması da mümkün:
"Hayal gücünü harekete geçirse de hâlâ pek çok soru işareti var. Ama böyle özel bir haritanın olması güzel. Hazine ortadan kaybolsa hiç şaşırmam."
HAZİNE AVCILARI DEDEKTÖRLERLE ALANDALAR
Hazinenin gömülü olduğu alanda artık kavak ağaçları yok. Ancak yine de çok sayıda define avcısı günlerdir Betuwe’de arayışlarını sürdürüyor.
Bir belediye sözcüsüne göre, hazine avcıları özel mülkte kazı yapıyor. Polis bu kişilere herhangi bir ceza vermedi. Sadece define avcılarına bölgeyi terk etmeleri uyarısında bulundu.
Bir köy sakini, yerel medyaya kendisine ait arazinin, define avcıları tarafından kazıldığını anlattı.
Hollanda’da halka açılan arşivlerde, Betuwe köyündeki Nazi hazinesinin haritasının yanı sıra, bakanlar kurulu tutanakları, savaştan sonra "işbirlikçi Hollandalıların" hapsedildiği toplama kamplarındaki suistimallerle ilgili belgeler de dahil bin 287 sayfalık kayıtlar yer alıyor.
Kaynak: BBC Türkçe
