18.12.2024 - 08:55 | Son Güncellenme:
AFP
DIŞ HABERLER SERVİSİ - AFP muhaliflerin Esad'ı devirmesi ve Afrika Boynuzu'nda kilit bir barış anlaşması sağlamasıyla Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın uluslararası arenadaki konumunu güçlendirildiğini belirtti. Uluslararası haber ajansına konuşan analistlere göre bu durum "Erdoğan'ı Rusya ve Ukrayna arasında arabuluculuk yapmaya da hazır bir pozisyona" getirdi.
"Türkiye, Suriye'nin güçlü liderinin devrilmesinde doğrudan yer almasa da, bu süreçte etkin rol oynayan HTŞ muhalifleriyle uzun süredir işlevsel bir ilişki sürdürdü. Diğer hükümetler bu grubun El Kaide ile bağlantıları konusunda endişelenirken, Türkiye'nin Şam'a doğrudan bir iletişim hattı kurması dikkat çekti" denilen analiz şöyle devam etti:
"Muhaliflerin Şam'a girmesiyle Erdoğan zaferini coşkuyla kutladı. Sadece birkaç gün sonra, istihbarat şefi İbrahim Kalın, HTŞ lideri Ebu Muhammed el Golani (gerçek adı Ahmed el-Şaraa) ile görüşen ilk yüksek profilli isim oldu."
'BİR DESTEK DE TRUMP'IN ÖVGÜSÜ'
"Aynı hafta, Erdoğan bir başka diplomatik başarıya imza atarak Etiyopya ve Somali arasındaki bir yıldır süren şiddetli anlaşmazlığı sona erdirdi. Erdoğan'ın uluslararası konumuna bir başka destek de, Türkiye'nin Suriye'deki rolüne yönelik ABD'nin yeni seçilen başkanı Donald Trump'tan gelen övgüyle geldi."
"Trump gazetecilere 'Şu anda Suriye’de birçok belirsizlik var. Kimse ne olacağını bilmiyor. Türkiye'nin Suriye'nin anahtarı olacağını düşünüyorum,' dedi" hatırlatması yapılan haberde Trump'ın Erdoğan'ı 'çok zeki, çok çetin biri' olmanın yanı sıra 'anlaştığı biri' olarak tanımladığına vurgu yapıldı ve son olarak seçilmiş başkanın '(Suriye’ye) girenler Türkiye tarafından kontrol ediliyor ve bu sorun değil,' sözleri öne çıkarıldı.
'TÜRKİYE'NİN ETKİSİ MAKSİMİZE'
Marlow Global araştırma direktörü Anthony Skinner, AFP’ye verdiği demeçte "Erdoğan, gücü ve güvenliği önceleyen bir vizyonla uzun soluklu bir strateji yürüttü," dedi.
Skinner, Erdoğan hükümetinin "Türkiye'nin hem yakın çevresinde hem de daha uzak bölgelerde etkisini maksimize etmek için devlet ve devlet dışı aktörlerle ilişkileri dikkatle geliştirdiğini" söyledi ve ekledi:
'SURİYE'DE İMRENİLECEK BİR KONUMA SAHİP'
"Bunun getirileri, özellikle Suriye ve Afrika Boynuzu'nda belirgin. Erdoğan şu ana kadar kartlarını iyi oynadı ve Suriye'de imrenilecek bir konuma sahip."
Erdoğan ayrıca on binlerce insanın ölümüne yol açan Sudan'daki şiddetli çatışma konusunda Hartum ile Abu Dabi arasındaki anlaşmazlığı çözmek için devreye girmeyi teklif etti.
Uluslararası güvenlik uzmanı ve terör grupları dinamikleri üzerine bir kitabın yazarı Max Abrahms, "Erdoğan Suriye'deki değişimlerden büyük bir kazanç sağladı," dedi.
'ANKARA KENDİNE GÜVENİYOR'
Bu durum, büyük ihtimalle Ankara'nın "PKK tehdidini azaltarak sınır boyunca kontrolünü pekiştirmesine" neden olacak vurgusu yapılan AFP analizi şöyle sürüyor:
"2016'dan bu yana Türkiye, ABD destekli YPG'yi hedef alan operasyonlar düzenledi. Ankara, YPG'yi, PKK ile bağlantılı görüyor. Esad'ın düşüşünden sadece birkaç gün sonra Ankara, Suriye'yi yöneten HTŞ müttefiklerinin YPG'lilere karşı çıkacağından emin görünüyordu."
Analizde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Cuma günü söylediği "Bu yeni dönemde PKK/YPG terör örgütü Suriye’de ortadan kaldırılacak. Hem biz hem de Suriye’nin yeni yönetimi bunu istiyor," sözlerine yer verilirken Abrahms "Ayrıca, Trump yönetiminin ABD askerlerini Suriye'den çekme kararı, YPG'yi zayıflatacak ve bu durum Erdoğan'ı memnun edecek," diye ekledi.
'MÜLTECİ RAHATLAMASI'
Ajans "Suriye'deki geçiş dönemi, Ankara için bir diğer önemli konunun, Türkiye’ye sığınan ve varlıkları giderek artan iç gerilimlere neden olan yaklaşık üç milyon mültecinin kaderinin çözülmesinin önünü açıyor" yorumunu yaptı.
Kıdemli analist Hamish Kinnear ise AFP'ye "Esad'ın devrilmesi şimdi 'Türkiye’de yaşayan mültecilerin geri dönüşünün ve Ankara’nın etkisinin artmasının' yolunu açtı" dedi ve şöyle devam etti:
'UKRAYNA VE RUSYA ARABULUCULUĞU YAPILABİLİR'
"Türkiye, Ukrayna ve Rusya arasında arabuluculuk yapmak için teoride iyi bir konuma sahip; zira hem Kiev hem de Moskova ile konuşma yeteneğine sahip."
Erdoğan, savaşın Şubat 2022'de başlamasından bu yana iki tarafla da ilişkilerini dikkatle sürdürdü, Moskova’ya yönelik Batı yaptırımlarından uzak dururken Ukrayna’ya insansız hava araçları sağladı.
'ŞÜPHESİZ EN PARLAK DÖNEMİ'
Kinnear AFP'ye "Bu şüphesiz Erdoğan’ın parlak dönemi," dedi.