30.09.2023 - 12:37 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe
ABD Kongresi’nde federal bütçe konusunda uzlaşılamadığı için hükümete bağlı kurumların kapanmasına saatler kaldı. Bu, ABD’de son 10 yılda meydana gelen dördüncü kapanma olacak.
Hükümet çalışanlarının büyük kısmı bu süreçte maaş alamayacak ve çalışmayacak. Bu da milli parklardan hava yolculuklarına ve evlilik cüzdanlarına kadar pek çok hizmeti etkileyecek.
Bunun nedeniyse Temsilciler Meclisi’ndeki aşırı sağcıların mevcut önerileri desteklememesi. Cumhuriyetçilerin içindeki bu kanat, harcamalarda büyük kesintilerin yanı sıra Ukrayna’ya daha fazla maddi destek verilmemesini de talep ediyor. Eski ABD Başkanı Donald Trump da bu kanadı destekliyor.
Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçiler az bir farkla çoğunluğa sahip. Senato’da ise Demokratlar’ın bir sandalye ile çoğunluğu bulunuyor. Bu nedenle bütçe üzerinde iki partinin de uzlaşması gerekiyor.
Partiler uzlaşamadığı için bütçe henüz ABD Başkanı Joe Biden’a sunulabilmiş değil. Bugün içinde bu gerçekleşmezse, hükümete bağlı kurum ve kuruluşlar kapanmak zorunda kalacak.
Temsilciler Meclisi’ndeki bu tıkanıklığı çözmek için Meclis Başkanı Kevin McCarthy, buradaki Demokratların da oyunu alabilecek bir formül üzerinde çalışabilir. Fakat bu durumda da Cumhuriyetçilerin aşırı sağcı kanadı, onun Temsilciler Meclisi Başkanlığı’ndan alınmasına gidecek bir süreci başlatabilir.
Temsilciler Meclisi’nin gündemine sunulan bir yasa, kısa süreli bir ödenek sağlayarak kapanmanın önüne geçmeyi planlıyordu. Ukrayna’ya yönelik 6 milyar dolarlık maddi yardım da içeren bu yasa, Senato’daki iki partili siyasetçiler tarafından desteklense de McCarthy bunu gündeme almayı reddettiği için Temsilciler Meclisi’nden geçip Senato’ya gidemedi.
Cuma günü de aşırı sağcılar tarafından desteklenen ve göçmenlere karşı daha sert sınır politikaları içeren bir bütçe tasarısı, Cumhuriyetçi parti içindeki 21 vekilin desteğini alamadığı için Temsilciler Meclisi’nden geçemedi.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, “Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçilerin sorumlu bir şekilde hareket etmemesi ABD’li ailelere zarar verecek, ekonomik büyümemizi sekteye uğratabilecek ve başardığımız ilerlemeyi riske atabilecektir” dedi.
Kongre’nin federal bütçenin en azından yüzde 30’unu her yıl 1 Ekim’den önce onaylaması gerekiyor.
Aksi takdirde hükümete bağlı çalışanların büyük kısmı bütçe onaylanana kadar ücretsiz izne çıkarılırken yalnızca kritik görevlerde bulunanlar maaş almadan çalışmaya devam ediyor.
Bunların arasında 1,4 milyon asker ve on binlerce hava trafik kontrolörü de var.
Hükümetin KOBİ’lere yönelik kredi ve hibelerinin yanı sıra hamile ve yeni doğum yapmış kadınlara verdiği maddi destekler de bu süre boyunca kesintiye uğrayacak.
Son kapanma 2019’da, Trump döneminde gerçekleşmiş ve 34 gün sürmüştü.
Kongre Bütçe Ofisi’ne göre bu sürecin ekonomik kaybı 11 milyar dolar olmuştu.
Maaş alamayan federal memurlar, beslenebilmek için gıda bankalarının önünde kuyruklar oluşturmuştu.