04.04.2023 - 12:45 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Yunanistan'ın en önemli gazetelerinden olan Etnos, 'ABD'nin Türkiye'ye F-16 verme raporu' şartlarını okuyucularına sundu. Söz konusu şartlar kongre tarafından yayınlandı.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Türkiye ziyaretinde F-16'ların satışına bazı şartlar getirdi. Bunlardan biri de Yunanistan ile Türkiye arasındaki gerginliğin yumuşatılmasıydı. Diğer koşul ise Ankara'nın İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya girmesine onay vermesiydi.
Amerika cephesinde Başkan Biden, F-16'ların Türkiye'ye, F35'lerin ise Yunanistan'a satışına ilişkin yasa tasarısını çoktan gönderdi. Tasarının ilk bölümünde F-16'ların Türkiye'ye verilmesini istemeyen Sayın Menendez ve diğer milletvekili ve senatörlerin itirazı bulunuyor.
Kongre Seçim Komitesi'nin yayınladığı "Türkiye: Olası F-16 satışı" başlıklı raporu, 31 Mart 2023'e kadar bu konudaki gelişmeleri detaylandırıyor. Raporun yazarları, Kongre'nin nihai kararını etkileyecek konular arasında " Yunanistan ile bölgesel rekabet" bulunuyor. Kongrede teklif edilen satışın değerlendirilmesini etkilemesi muhtemel konulardan bazıları ise şöyle:
1) Türkiye'nin Rusya'nın Ukrayna'yı işgalindeki rolü
2) İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik başvuruları
3) Türkiye'nin iç meseleleri
Raporda ABD'li yetkililer, Türkiye'nin Ukrayna lehine görünen eylemlerini takdir ettiklerini dile getirdiler. Türkiye'nin Rus işgalini kınaması ve işgal sırasında İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı'nı kapatmasına yer verdiler.
Raporun devamında Türkiye'nin yoğun çabası sonucu açılan tahıl koridoruna geniş yer verildi. Türkiye'nin Putin ile yaptığı görüşmeler sonrası Avrupa'ya doğal gaz ve Ukrayna'ya askeri teçhizat sağladığına vurgu yapıldı. Bununla birlikte Türkiye, Rusya ile çeşitli ekonomik ve enerji işbirliği biçimlerini de ilerlettiğine değinildi.
Ocak ayındaki resmi olmayan duyurulara göre Türkiye, toplam değeri 20 milyar dolar olan 900 füze, 800 bomba ile birlikte Washington'dan 40 adet yeni Blok 70 F-16 jeti ve elindeki F-16 savaş uçaklarını modernize etmek için de 80 adet kit almak istiyor.
ABD'nin başkenti Washington'da Türkiye'ye karşı çıkışlarıyla tanınan ve özellikle F-16 satışı için direnç gösteren Senatör Bob Menendez Ocak ayında, NATO konusu ve Yunanistan ile ilişkiler normalleşmeden satışa onay vermeyeceğini belirtti. Menendez geçtiğimiz hafta ise 2024 Mali Yılı Dışişleri Bakanlığı Bütçe Talebi oturumunda skandal açıklamalar yaptı. Bob Menendez, 90 saniyelik konuşmasında Türkiye'ye kin kustu ve F-16 satışına izin vermeyeceğini tekrarladı.
Haberin devamında kongrenin ABD-Türkiye savunma işbirliğinin şekillenmesine yardımcı olduğu ve yalnızca 1974 Kıbrıs harekatı sonrası Türkiye'ye ambargo uyguladığı hatırlatıldı.
O tarihten beri Türkiye, savunma sanayisini geliştirmeye daha fazla odaklandı. Türkiye'nin ABD ve diğer yabancı tedarikçilerden silah alımlarının hedeflerinden biri, gelecekteki yerli savunma üretimine yardımcı olacak teknolojiyi elde etmek oldu.
Muhtemel bir satış konusunda Kongre'nin duruşunu etkileyebilecek çeşitli konular bulunuyor. Kongre komitesi liderlerinin, hem İsveç hem de Finlandiya'nın NATO'ya katılmasıyla bağlantılı olsun ya da olmasın, potansiyel bir F-16 satışıyla ilgili endişeleri, Mayıs 2023'te yapılması planlanan Türkiye seçimlerinden sonra da devam edebilir.