08.12.2017 - 15:37 | Son Güncellenme:
Ergenlikte yeme bozuklukları oldukça yaygındır. Tıkanırcasına yeme bozukluğu adı altında oluşan anoreksiya nevroza ve bulimia nevroza ölümle sonuçlanabilecek bir psikiyatrik hastalık çeşididir. Anoreksiya nevroza için başlangıç yaşı 14-18, bulimia nevroza için 16-20 olarak bilinmektedir. Bu yeme bozuklukları tüm insanlarda görülebileceği gibi ergenlik döneminde daha fazla görülür.
Anoreksiya nevroza nasıl bir psikiyatrik hastalıktır?
Ergenlikte ortaya çıkan kilo almaktan aşırı korku ve zayıf bir bedene sahip olma arzusudur. Bu hastalığa sahip kişiler ikiye ayrılır. Birinci ergen türü kilo kaybetmek için çabalar, yemesi gereken yiyecek miktarını azaltarak kilo kaybeder. Yoğun bir şekilde spor, hareket veya egzersiz yapar.
İkinci ergen türü ise, diyet yapar. Tıkanırcasına yemek yer ve ardından yediklerini kusarak geri çıkartır. Bu hastalığa sahip kişiler yiyeceklerin kilo yapıcı özelliklerini en aza indirmek için ishal yapıcı ve su atıcı ilaçları kullanabilirler. Bu bozukluğa sahip hastalar gereğinden fazla zayıftır.
Bulimia nervoza nasıl bir hastalıktır?
Bulimia nevroza, aşırı yemek yeme atakları ve hemen ardından yediklerini kusma şeklinde bir yeme bozukluğudur. Anoreksiya nervozadaki gibi yediklerini kusarak, besinlerin kalori yapıcı etkilerini gidermek için çeşitli yöntemlere başvururlar. Anoreksiya nervozadan tek farklı hasta kilolu veya normal ağırlığa sahiptir.
Yeme bozukluklarının nedenleri nelerdir?
Ergenlikte görülen yeme bozuklukları sosyal çevre, kişiler arası ilişkiler, psikolojik yapı ve genetik yatkınlıkla alakalı, bedensel semptomları olan psikolojik bir bozukluktur. Ergenlikte vücutta yağlanma daha çok görülür, vücudun olgunlaşmasıyla birlikte ergenler bedenlerindeki değişimden rahatsız olur hatta utanırlar. Kilolarından asla kurtulamayacağını düşünür, hızla kilo vererek çocukluk bedenine dönmek isterler.
Yeme bozukluğu olan kişilerin özgüvenlerinin düşük ve sürekli olumsuz duygu halinde olması görülür. Yapılan araştırmalara göre ergenlikte yeme bozukluğu daha çok kadınlarda görülmektedir, erkeklerin sadece %25’inde görülür.
Yeme bozukluklarının belirtileri nelerdir?
• Çocuğunuzun sürekli kilolarından şikâyetçi olup diyet yapıyorsa,
• Dengesiz kilo alıp veriyorsa,
• Karbonhidrat ve yağ gibi besin gruplarını beslenmesinden çıkardıysa,
• Gününü çok düşük kalori ile geçiriyorsa,
• Çok uzun süre aç kalıp sonra yeme atakları geçiriyorsa,
• Kilosunu takıntı haline getirip, belli bir kiloya sahip olmadan mutlu olacağına inanmıyorsa,
• İstediği kiloya sahip olunca hayatındaki her şeyin mükemmel olacağını söylüyorsa,
• Regli geciktiyse,
• Fiziksel aktiviteleri olması gerekenin üzerindeyse,
• Huzursuzluk, mutsuzluk, depresyon, asosyallik gibi belirtileri varsa, bir yeme bozukluğu hastalığı geçiriyor olabilir.
Yeme bozukluklarının bir tedavisi var mı?
Bir psikiyatri uzmanının öncülüğünde tedavi mümkündür. Tek bir tedavi yaklaşımından çok birçok yaklaşımla ergen hastaya yardımcı olunur. Dâhiliye, kadın doğum, fizik tedavi gibi dalların iş birliği ile tedavi sürecine başlanır. Ailenin tedaviye katılması çok önemlidir.
Yeme bozuklukları başka bir problem doğurur mu?
İnsanlar yemek yemeği olumlu bir eylem olarak görmektedir. Bundan dolayı aileler çocuklarında yeme bozukluklarını fark etmeyebilirler. Yeme bozuklukları sonucunda hastalarda, kalp ritim bozukluğu, tükürük bezlerinin şişmesi, böbrek bozuklukları, yemek borusu kanaması, regl olamama, bağırsak sorunları, kemik erimesi ve diş eti hastalıkları gibi birçok sağlık problemine yol açabilir.
Yeme bozuklukları ölüm nedeni olabilir mi?
Anoreksiya nervoza ve bulimiya nervoza psikiyatrik hastalıklar içinde en ölümcül olanlarıdır. Özellikle anoreksiya nervozalı hastaları daha fazla ölüm riski altındadır.
Sonuç olarak, ailelerin çocuklarını gözlemleyerek bu problemlerin bir ya da birkaçını çocuklarında fark etmesi durumunda hemen tıbbi bir destek alması gerekmektedir. Ergenlik çocuğun kişilik yapısının oturduğu bir dönemdir. Bu dönemde karşılaşılan psikolojik ve fiziksel problemlere karşı daha dikkatli olmamız gerekir.