Evham bir hastalık mıdır?

Halk arasında sık sık vesveseli veya evhamlı olarak adlandırılan insanlar vardır. Bunların bir çoğu, sanılanın aksine sadece evhamlı kişiler olmayıp aynı zamanda Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) diye de bilinen bir psikolojik rahatsızlığa sahiptirler. VKV Amerikan Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden uzman psikolog Aslı Akkan “Bu hastalığın ortaya çıkmasında ana-babanın çocuğu aşırı derecede koruyup, kollaması şeklinde bir ortamın rolü olabildiği gibi, bunun tam tersi çocuğun bakımının ihmal edilmesi ve ilgi gösterilmemesi de etken olabilmektedir” diyor.

Stres etkili oluyor
Akkan, “Hastaların yüzde 30’unda, hastalığın stresli bir olayla başladığı ve bu tür olaylarla alevlenebileceği de hatırlanmalıdır” diye sözlerine ekliyor. YAB’ın birinci derece akrabalarda görülme oranının normallere kıyasla 5 kat daha yüksek olduğu bulgusuna dayandırılarak, kalıtsal olduğu düşünülmektedir. Akkan şu bilgileri veriyor: “YAB tanısı konulabilmesi için kişinin en az 6 ay süreyle, her gün ortaya çıkabilen durumlar hakkında aşırı kaygı, “evham” ya da huzursuzca bir beklenti içinde olması gerekir. Bu kaygı durumuna huzursuzluk, kolay yorulma, düşüncelerini yoğunlaştırmada güçlük çekme, iskelet kas sisteminde gerginlik hissi ve uyku bozukluğu belirtilerinden en az 3’ü de eşlik etmelidir ki tanı kona-bilsin.”

Kadınlarda daha fazla görülüyor
Hastalıktan söz edilebilmesi için bu kaygı durumunun aşırı derecede olması, eşlik eden semptomların bulunması ve bu durumun kişinin hayatını önemli bir oranda etkilemesi gerekir. Bu hastalık, kadınlarda erkeklere oranla 2 kat fazla görülmektedir. Genellikle çocukluk ve ergenlikte başladığı bilinse de, 20 yaş sonrasında da ortaya çıkma olasılığı vardır. Stresli durumlarda alevlendiği, kronik, dalgalı bir seyir gösterdiği bilinmektedir.