Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’na son dönemde vatandaşların çok şikayetçi olduğu hastanelerden randevu alamama meselesini sordum.
Cevaba geçmeden önce Bakan Memişoğlu’nu randevu sorununu çözme konusunda oldukça kararlı gördüğümü belirtmem lazım. Kısa bir sürede vatandaşın bekleyen randevu taleplerini yüzde 58 oranında azalttıklarını, an itibariyle sağlık hizmeti sundukları 79 branşın 69’unda aynı güne randevu verdiklerini söyledi.
Aynı gün randevu
Bakanın verdiği bilgiye göre şu an 81 ilden 69’unda vatandaş aynı günde hizmet sunulan tüm branşlara randevu alabiliyor. Yine 81 ilden 73’ünde aynı haftada vatandaşlara tüm branşlarda randevu veriliyor. Memişoğlu, 2024 Aralık ayında Merkezi Hekim Randevu Sistemi’nde (MHRS) bekleyen randevu 2 milyon 490 bin 559 iken, hummalı çalışmalar ile bu sayının 1 milyon 96 bin 163’e gerilediğini; bekleyen tekil vatandaş sayısının 1 milyon 42 bin 471’e düştüğünü belirtti.
Talebin üçte ikisi eridi
Bu arada Kemal Bey, ilginç bir bilgi verdi: Vatandaşın belirli bir hekimden randevu talep ettiği ve o hekime olan talepte yoğunluk yaşandığı için 197 bin 949 bekleyen randevu talebi var.
Yani vatandaş, kendi hizmet alacağı hekimi seçebildiği için bazen bu talep beklemede kalabiliyor. Aynı vatandaş, randevusunu branş bazında talep etse, illa belirli bir hekime muayene olmak istemese bu talep derhal karşılanabilecek.
Dolayısıyla klinik bazında bekleyen randevu talep sayısı 898 bin 214’e düşmüş durumda. Bu da bekleyen randevu talebinin aslında neredeyse yüzde 64 oranında azaldığını; Bakanlığın yürüttüğü çalışma ile talebin 3’te 2’sini erittiğini gösteriyor.
Doktor atamaları
Kemal Bey’e bu konuda nasıl bir çalışma yürüttüklerini, kısa zamanda nasıl bu kadar hızla yol alabildiklerini sordum. Öncelikle bu çalışmada başta hekimler olmak üzere sağlık çalışanlarının gayretlerinin etkili olduğunu ve mesai arkadaşlarına özverili çalışmaları için müteşekkir olduğunu söyledi. Ve bu titiz çalışmayı nasıl yürüttüklerini somut örneklerle anlattı:
Öncelikle yoğunluk olan branşları tüm illerde inceledik. Mesela kulak burun boğaz, göz hastalıkları, diş branşlarına baktık. İhtiyaç nedir, doktor mu, ünit mi, muayene odası mı? Talebin karşılanmasında yaşanan sıkıntı neyse onu çözmeye çalıştık. Hekim atamalarımızı randevu talep yoğunluğunu dikkate alarak gerçekleştirdik. Geçtiğimiz 3 ayda 4 bin 469 uzman tabip ve tabip yerleştirmesi yaptık. Örneğin en fazla randevu talebi olan İstanbul ilimize kasım ayından bu yana tam 479 doktor ataması yaptık. Ünit yoksa ünit verdik. Mesela geçtiğimiz 2 ayda 45 ilimizdeki 156 sağlık tesisimize 334 adet göz muayene üniti, 31 ildeki 55 sağlık tesisimize 514 adet diş üniti ve 32 ildeki 120 sağlık tesisimize 250 adet kulak burun boğaz muayene üniti gönderdik.
Mesai kaydırma
Bakan Memişoğlu randevu talebinin fazla olduğu illerde, hekimlerden daha fazla istifade edebilmek ve ünitleri daha verimli kullanabilmek adına mesai kaydırma ve mesai sonrası poliklinik hizmetlerini devreye aldıklarını ifade etti. Örneğin ocak ayında 66 ilde yoğunluk yaşanan branşlarda toplam 2 bin 279 hekim, 47 farklı branşta mesai saatleri dışında vatandaşlara sağlık hizmeti sunmuş. Bu hizmet, bekleyen talebin karşılanmasına katkı sağlamış.
Randevuya gelmeyen hastalar
Kemal Bey, randevu alan, ancak aldığı randevuya gelmeyen çok sayıda vatandaş nedeniyle diğer randevu bekleyen vatandaşların da mağdur olabildiğini ifade etti. Verdiği rakam gerçekten çarpıcı: 2024 yılında tam 21 milyon 868 bin 780 randevuya vatandaş gelmemiş!
Bu konuda ne yaptınız, diye sordum. MHRS sistemine randevu talebi bırakan vatandaşları tek tek aramışlar. Örneğin İstanbul için bir ayda yaklaşık 1,3 milyon arama yapılmış. 79 bin 405 vatandaş, randevu ihtiyacının kalmadığını ama talebini de pasife almadığını belirterek talebini sildirmiş. Yine bu aramalar çerçevesinde şöyle bir şey yapmışlar: Eğer hastanenin uygunluğu var ise telefonla bizzat vatandaşı aramışlar ve vatandaş da randevuya gelebilecek durumda ise muayenesini yapmışlar. Sadece 1 ayda İstanbul’da bu şekilde ilave 28 bin 233 vatandaş muayene olmuş. Bakan Memişoğlu, 81 il genelinde tüm sağlık yöneticilerinin eriştiği SİNA yazılımı ile açılan randevu kapasitesi, gerçekleşen kapasite, toplam muayene sayıları, sadakat oranları, gelmeyen hastaların gelmeme sebeplerini çok yakından takip ediyor.