Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yıl sonu nedeniyle, herkes kabuğuna çekildi. Devletler de, bankalar da, şirketler de bu yıl daha önce olduğundan çok daha fazla, kendi yönetimlerini başarılı gösterme eğilimindeler. Çünkü, 2013 yılı için başarı ölçütü, yıl sonu kârlılık ve bütçe büyüklüklerine bakılarak belirlenecek.
Bu hareketlenme, bir sürü sıkıntısı olan Avrupa Birliği (AB) ülkelerini de olduklarından iyi gösteriyor. ABD merkezli banka, şirket ve yatırım fonları da sürekli biçimde kendi borsa ve paralarına yatırım yapıyorlar. Sonuçta, başta ABD olmak üzere tüm gelişmiş ülke borsaları beklenenin üstünde endeks artışları ile karşılaşıyor. Bunca para bolluğuna rağmen, hem ABD doları hem de euro tüm gelişmekte olan para birimleri karşısında değer kazanıyor. Ancak, yeni yılla birlikte bu eğilim değişecek.

Biri düzgün öteki bozuk
Yeni yıl biterken, ABD ve AB dışındaki çoğu üst düzey gelişmekte olan ülkelerin ekonomik durumları aşağıdaki gibi bir tablo çizdi. Macaristan ve Polonya, AB’ye dahil olmakla birlikte, diğer ülkelerle aynı kaderi paylaşıyor.
Blooomberg, IMF ve Akbank kaynaklı bu datalara göre, gelişmekte olan AB ülkeleri büyüme dar boğazı yaşarken, Endonezya ve Hindistan ciddi sayılacak büyüme oranlarına ulaşacak. Cari açık, başta Türkiye ve Güney Afrika olmak üzere, gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor. Gelişmiş ülkeler ise, cari açıkları bahane ederek, bizim gibi ülkelerin borçlanmaları sırasında yüksek faizler talep edebiliyorlar.

Yeni yılla birlikte  denge değişecek


Cari açıkları nispeten düşük olan Brezilya, Hindistan gibi ülkeler ise, bu kez devlet borçlarının yüksekliği sorgulanarak, yüksek faizlere muhatap oluyor. Macaristan’da ise borç sorunu daha büyük olmakla birlikte, AB’nin şemsiyesi sayesinde durum idare ediliyor. Aslında, devlet borcunun yüksekliği cari açıktan çok daha önemli bir sorun. Çünkü, kur artışı ve ekonominin soğutulması ile cari açıkla baş edilebiliyor.
Durum nasıl olursa olsun, yeni yılla birlikte gelişmekte olan ülkeler de para genişlemesinden paylarını alacaklar. Gelişmekte olan ülkelerin borsaları da yükselme eğilimine girecek ve bu ülkelere olan yabancı yatırımlar da artacak.