Son günlerde yaşanılan skandalın arkasında, “İran’dan alınan doğalgazın parasının altın ile ödenmesi sistemi” var. İran’a uygulanan ambargo nedeniyle, ödeme altınla yapılıyordu. Altının, “kara para aklama operasyonu” yapılmadan dövize çevrilmesi, zaten olanaksızdı. Öte yandan, sisteme Merkez Bankası da sokularak, “yastık altındaki altını ekonomiye kazandırma” söylemi altında, altının bol kullanıldığı böylece kara para aklamanın kolaylaştığı bir ekonomik sistem yaratıldı.
Kara para aklama kolay
Bakın, Milliyet’teki 6 Kasım 2012 tarihli “Oluşturulan Altın Sistemi Kara Para Aklamayı Kolaylaştırıyor mu?” başlıklı yazımda neler demiştim: Merkez Bankamız, “Kanuni Karşılıklar”ın bir bölümünü altın olarak kabul etmeye başladı. Bankalar da hesaplara faiz vermedikleri için, “altın hesabı” açılması yolu ile altın toplamaya ve Merkez Bankası’na karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmeye başladılar.
Bu gelişme, bankaların kârlılığını artırıyordu. Bankalar “altın hesapları” açarak “Hurda Altın Toplama” projelerine giriştiler. Bir kısım bankalar ise, “fiziki altın teslimi” konusunda da ihtisaslaşmaya başladılar.
Bankaların altın hesabı açan müşterileri arasında yalnız gerçek kişiler değil, altın işiyle uğraşan esnaflar ile yabancılar da var.
Kişiler altın hesabı açtırıp hurda altınını rafine ettirdikten hemen sonra altını geri çekebiliyor. Bankalara getirilen altının menşei sorulmuyor.
Kara paranın aklanması demek; yasa dışı paranın bankacılık sistemine sokulması demektir. Bir kez kabul görmüş bir bankanın hesabına giren para, rahatlıkla bankalar arasında dolaştırılıp; aklanır. Örneğin, birisinin kaçakçılıktan elde ettiği dolar banknotlarla altın alması ve bu altınlarla da bankalarda altın hesabı açması, rahatlıkla kara paranın aklanmasını sağlar. Daha sonra, altın hesabında tutulan miktarı döviz hesabına dönüştürülür ve dünyanın istenilen yerine transfer edilir.
Merkez bankamız ne dedi?
Benim bu ve sonraki yazım üzerine, Merkez Bankamız’dan bir görüş geldi. Merkez Bankası, diyordu ki: “Altınlar TCMB’de ve buradan sevk ediliyor. TCMB’den sevk edildiği için yabancı bankalar sevkiyat kabul ediyor. Bildiğiniz gibi 10 Mart 2009 tarihli Bakanlar Kurulu Kararıyla yerli paralarla ticaret serbest bırakılmıştır. Bu çerçevede komşularımızla yerli paralar ile ticaret yapılmaktadır. 7 Ağustos 2012 tarihinde CNBC-e televizyonu Finans Cafe Programı’nda bu konu Halk Bankası Genel Müdürü Sn. Süleyman Aslan tarafından kamuoyuna duyurulmuştur. Şu anda İran’la olan dış ticaretin ödemelerini Halk Bankası gerçekleştirmektedir. İran’a yapılan ihracat sadece özel sektörce yapılmaktadır. TCMB’nin bu konuda kesinlikle altın ihracatı ve sevkiyatı bulunmamaktadır. TCMB Türk Lirası ödemelerini yapmamaktadır.”
Görüldüğü gibi, sistem çok yönlü ve yozlaştırılmaya açık.
