Uluslararası yatırım pozisyonu

Merkez Bankası, birkaç gün önce yabancı yatırımcıların Türk ekonomisindeki durumunu gösteren bir rapor yayımladı. Ülkemizin, Uluslararası Yatırım Pozisyonu’na (UYP) göre, 2012 yılı sonunda Türkiye’nin yurt dışı varlıkları 212,6 milyar dolar, yükümlülükleri ise 632,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.

2011 yılı sonunda -314,0 milyar dolar olan ve Türkiye’nin yurtdışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2012 yılı sonunda –419,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Net UYP’nin 105,4 milyar dolarlık artışında, yükümlülüklerin 138,9 milyar dolar artması belirleyici oldu.
Resmi rezervler ve borçlar
Aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi, ülkemizin resmi rezervleri, kısa vadeli borçlarımızı ancak karşılıyor. Oran, 1 ila 1,5 arasında değişiyor.
Oranın en yüksek olduğu ülke, Brezilya. Gelişmiş ülkeler, kendi paraları birer rezerv para sayıldığından rezerv tutmuyorlar ve bu nedenle bu tabloda çok küçük oranlarla yer alıyorlar.

UYP açığı kimin sorumluluğunda?
Aşağıdaki tabloda, uluslararası net yatırım pozisyonumuzun sorumluları yer alıyor:

Tabloya göre, özel sektör ve bankaların büyük döviz yükümlülüğü var. Hükümetin döviz yükümlülüğü ise, toplam yükümlülüklerin yaklaşık 1/3’ü oranında. Ancak, 2011-2012 arasında devletin yükümlülüklerinin, %25,2 oranında arttığını görüyoruz. Merkez Bankası döviz rezervlerinin yüksek olması ve 2011-2012 arasında %41 oranında artmış bulunması, şimdilik bir döviz krizi riski yaratmıyor. Yeter ki, iyi yönetilemeyen bir döviz pozisyonuyla karşılaşmayalım.