Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Ekonomimiz son 10 yıldır gittikçe artan ölçüde cari işlemler açığı veriyor. Dünyada 2010 sonu itibariyle, GSMH’sına oranla cari işlemler açığı bizden büyük olan sadece 4 ülke var. Bunlar; Güney Kıbrıs, Portekiz, İzlanda ve Yunanistan. Cari açıkın en büyük kalemi olan dış ticaret dengesi bizden daha bozuk olan sadece 6 ülke bulunuyor. Bunlar; Yunanistan, Bulgaristan, Portekiz, Fas, Malta ve Güney Kıbrıs.
Aşağıda, cari işlemler açığının nasıl kapatıldığını gösteren bir tablo var:

Cari işlemler açığının finansmanı

Haberin Devamı

Tek sorun cari açık


Görüldüğü gibi, cari açık büyük ölçüde ‘sıcak para’ ile kapatılıyor. Özel sektörün kullandığı kredileri azaltmasının ve doğrudan yabancı yatırımların da etkisi var.

Yurtiçi doğrudan yabancı sermaye girişi

Tek sorun cari açık

Global kriz ülkemize kalıcı olarak giren doğrudan yabancı sermayenin miktarını düşürdü. Doğal olarak, krizin etkilerinin azalması doğrudan yabancı sermaye girişini de arttıracak.
Özelleştirme gelirlerimiz, son 10 yılda aşağıdaki tabloda da görüldüğü gibi ciddi bir biçim de arttı. Ancak artış hızı, bu kalemde de yavaşlamış durumda.

Özelleştirme uygulamaları* (milyar dolar)

Tek sorun cari açık

(*) 1985-2002 arası için ÖİB, 2003-2010 arası için ÖİB, TMSF ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılan özelleştirme işlemlerine ilişkin tutarlar kullanılmıştır.

Tabloların incelenmesi sonucu ortaya çıkan 3 önemli sonuç var:
1 - Ne kadar büyüse de cari işlemler açığı, bir biçimde kapanıyor.
2 - Cari açığın yaklaşık yarısı ‘sıcak para’ ve % 17’si dışarıdan gelen bilinmeyen kaynaklı dövizlerle kapatılıyor.
3 - Tasarruf oranımızın ‘ 14’e yükselerek dünya rekoru kırması, Türk insanının giderek artan oranda yabancı mal ve hizmet kullandığını gösteriyor.