Aldıkları tavizlerin ardından, HDP, İmralı ve PKK, doğuda bir Kürt devleti kurma hazırlığına başlamışlardı. Böyle bir olasılık imkânsız olduğundan, askeri müdahale kaçınılmaz oldu. Yukarıdaki grupların arasında da fikir ayrılığı var; gruplardan hiçbiri ne istediğini tam olarak bilmiyor. Nitekim, Meclis görüşmesi sırasında HDP hatibi, sadece Araştırma Komisyonu kurulmasını ve İmralı’yla görüşme sağlanmasını istedi; sonra da bu gidişle terörün tüm ülkeye yayılacağı tehdidinde bulundu.
Terör odaklarına karşı askeri müdahalede bulunmadan önce hükümet, ABD ile tam bir mutabakata vardı. Zaten, İran’la bir anlaşma sağlayan ABD de bölgede bir istikrar arayışında. Şimdi, İncirlik’ten kalkan ABD uçakları, IŞİD mevzilerini çok daha ciddi biçimde bombalayabilecek. Ayrıca, Türkiye’nin Suriye sınırı boyunca 45 km derinliğinde bir güvenlik bölgesi oluşturulması kabul edildi. Türkiye’nin askeri müdahalesi, bu bölgede kalıcı bir durum sağlayıncaya kadar devam edecek. Türkiye’nin müdahaleleri, çok gerekmediği takdirde, kara harekâtını içermeyecek. Askeri müdahalenin bu yıl sonuna kadar sürebileceği anlaşılıyor.
Meclis görüşmeleri sırasında CHP hatibi eski defterleri açtı; Reyhanlı katliamı ve MİT TIR’ları sorunlarından bahsetti. Ancak Türkiye’nin yeni tavrı ve alınan tedbirler, hem IŞİD militanlarının Irak ve Suriye’ye sızmalarını engelleyecek hem de yukarıda sayılan Kürt gruplarını artık bir karara varmaya zorlayacak.
Doğuya yatırım gerekiyor
IŞİD halen, Suriye ve Irak’ta Güney Doğu Anadolu kadar genişlikte bir alanı kontrol ediyor ve bu terör odaklarının büyük para kaynaklarına ulaşabildikleri anlaşılıyor. IŞİD ve diğer terörist guruplara yönelik operasyonlarda yurtiçinde de 1500’e yakın kişinin gözaltına alınması sorunun yaygınlığını gösteriyor. PKK’ya karşı yapılan operasyon sonrasında, çözüm sürecinin daha ayağı yere basar biçimde süreceğine inanıyoruz.
Kürt nüfusun yoğunlukta bulunduğu ve HDP’nin çoğunluk oylarını aldığı iller itibarıyla düşünülürse, bu bölge Türkiye nüfusunun yüzde 17’sini temsil ederken, bölgenin milli gelirden aldığı pay yüzde 8.5. Sorunun önemli bir bölümü de bu ekonomik gerilikten kaynaklanıyor. Ancak, PKK bu ekonomik gerilikten çıkar sağladığı için, bu bölgede yatırım yapılmasını istemiyor hatta engel oluyor.
Birçokları hükümetin askeri operasyonları HDP’yi yıpratmak ve olası erken seçimde AKP oylarını artırmak için yaptığını düşünüyor. Ama zaten bozulmakta olan ekonominin daha da bozulması, askeri operasyonlar yüzünden yabancıların ülkemizden kaçması, turizme vurulacak darbe ve artan işsizlik olası erken seçimde AKP’ye de zarar verir. Bu gelişmeler ışığında, AKP-MHP koalisyonunun daha uygun olacağı görüşündeyim. CHP’nin koalisyona girmek için ölüp bayılmasına rağmen.
Olasılıklar
- Askeri operasyonun yavaşlayarak çatışmaların seyrelmesi ve koalisyonun oluşması durumunda, Dolar/TL kurunun 2.60’lar seviyesine gerilemesi öngörülebilir.
- Büyük çaplı olaylar olması ve erken seçim kararı alınması dolar/TL kurunu 3’ün üzerine taşır ve yüzde 12’ye yaklaşan bir enflasyon baskısı oluşturur.