Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Dünyadaki çelik kullanımı 2007’de yüzde 25 arttı. Bu yıl sadece ABD’de, ilk 7 aydaki çelik kullanımı artış oranı ise, yüzde 30 civarında. Bu artışın en büyük nedeni, petrol fiyatlarındaki yükseliş. Yeni petrol kuyuları açılması, petrole alternatif enerji kaynakları bulunması ve enerji tasarrufu yapılması konularındaki yatırımlar, inanılmaz ölçülere ulaşıyor.
Aslında, dünyanın canını yakan “gayrimenkul kredisi (mortgage)” krizinin ve gıda fiyatlarındaki aşırı artışın temel nedeni, petrol fiyatlarındaki yükseliş. Önümüzdeki yıllarda buna ısınma giderlerindeki yükseliş eklenecek. Sonuç, küresel enflasyon artışı. Kısacası, ekonomileri bozacak, kitleleri sıkıntıya sokacak günler uzak değil. Yani, petrol fiyatlarındaki aşırı artış yüzünden, birçok ülkede yeni siyasi yapılanma bile söz konusu olabilir. Olacak da.

Haberin Devamı

Üreticiler kim?
Doğalgaz, elektrik ve petrol alternatifi diğer enerji kaynaklarını kullanmak da ucuz olmayacak. Öte yandan, pahalı petrol ve artan diğer enerji fiyatları, küresel ısınma ve başta hava kirliliği olmak üzere kirlilik problemlerinin çözülmesine de yardımcı olacak.
Yani, dünya tarihinde ilk kez, kapitalizmin dinamikleri, bir doğal problem olan küresel ısınma problemini çözmek üzere kolları sıvıyor. Yüksek enerji fiyatları, otomobil kullanımını azaltmakla, trafiği rahatlatıp kazaları da azaltacak.
Sanılanın aksine, başta ABD olmak üzere, hükümetler de petrolün ucuzlamasını istemiyorlar. Örneğin, ülkemizde yükselen petrol fiyatları sonucu, devletin petrolden aldığı vergi tutarı da çığ gibi yükseliyor ve bütçe açığının kapanmasına yardım ediyor. Önümüzdeki yıllarda her şey pahalılaşacağı ve üretime katkısı bulunan şirketlerin değeri gittikçe yükseleceği için, özelleştirmeler de inanılmaz ölçüde arttı.
Öte yandan, alternatif enerji kaynaklarının araştırılması ve enerji tasarrufu konularında yapılan araştırma ve geliştirme faaliyetleri de ciddi biçimde artmış vaziyette. Araştırmalar sonucu elde edilen ürünlerin ve yeniliklerin kârlı olması, yüksek petrol fiyatları sayesinde mümkün. ABD’li uzmanlar, bu ülkedeki günlük 20 milyon varil petrol tüketiminin, 10 yıl içinde yarıya düşmesini bekliyorlar.
Şimdi, bir de petrolü kimin ürettiğine bakalım. Bu ülkeler genellikle, ABD çıkarlarına ters düşmüyorlar mı? Bu ülkeler arasına ABD’ye savaş açmış olan Venezuela; ABD’nin sözünü dinlemeyen İran; ABD ile çatışan Rusya var. Öte yandan, petrol rezervlerinin çoğu, bazıları uslu dursalar da Müslüman ülkelerin elinde. Bu ülkeler neredeyse hiç çalışmadan, petrol üreterek ABD’den zengin olma yolundalar.
Buna izin verilebilir mi? Yarın inceleyeceğim.