Bankaların aracı kurumlarının da dahil olduğu Sermaye Piyasası Kurumları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile kurulacak olan borsada çalışmak üzere bir protokol imzaladı. Bu gelişme, Türkiye’nin ilk özel borsasının temellerini atıyor. İlk özel borsa, TOBB’un öncülüğünde kurulacak ve KOBİ’ler olarak adlandırılan küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin hisse senetleri bu borsada işlem görecek.
Bu fikri, yaklaşık 2 yıl önceki görüşmemizde, TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’na yazılı olarak ben vermiştim. KOBİ Borsası kurulması için, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından, bir ön düzenleme yapılmıştı; ancak, TOBB’un işin üzerine gitmemesi üzerine, haziran ayı başlarında bu düzenlemenin yürürlükten kaldırılması gündeme geldi. Şimdi, bu borsanın hayata geçirilmesi, Türk sermaye piyasası için son derece önem taşıyor. Girişimi, hepimizin desteklemesi lazım.
Halka açık firma kolay kredi alır
Türkiye’de büyük bir vergi kaçağı var. Borsa şirketleri, bu bakımdan en çok denetim altında olan kuruluşlar. Borsaya açık şirketler, hisselerini satarak, ciddi biçimde hem şirketlerine, hem de hissedarlarına önemli finans kaynakları sağlayabiliyorlar; ancak, buna karşılık, sıkı bir denetim altındalar.
Halka açılmış olan şirketler, borsaya kayıtlı olsunlar olmasınlar, şeffaflık kurallarına uygun olarak hareket ediyorlar; denetim şirketleri tarafından denetleniyorlar; çok daha sağlıklı şirket raporları hazırlıyorlar ve kurumsal yönetime gittikçe daha fazla önem veriyorlar.
Bütün bu nedenlerle, halka açık şirketlerin vergi kaçırmaları neredeyse olanaksız. İşte bu nedenle, hükümetin tüm şirketlerin hisselerinin halka arzını ve/veya borsaya açılımını teşvik etmesi lazım. Aslında, Maliye Bakanlığı’nın “vergi reformu projesi”nin önemli bir parçasının da “piyasalaşmanın teşviki” olması gerekiyor.
Halka açık şirketlerin daha başka avantajları da var. Bankalardan çok daha kolay kredi alırlar. Yabancı yatırımcılar tarafından, daha rahat izlenirler. Çünkü, hesapları açıktır; denetimleri sıkıdır ve çeşitlidir. Bankalar da bu nedenle son yıllarda halka açık şirketleri kredilendirmeyi tercih ediyorlar.
İMKB’nin alt piyasası olabilir
KOBİ Borsası’na girişler çok daha kolay olacak. Borsaya kote olacak olan şirketlere bazı muafiyetler de sağlanacak. Asgari 5 yıl için bu şirketlere vergi muafiyeti sağlanması, bu piyasadan alınacak hisse senetlerinin de vergiden muaf olması lazım.
Öte yandan, TOBB gibi parası bol bir kurumun yeni oluşumu desteklemesi de büyük bir teşvik sayılır. TOBB sayesinde, yapılan işlemlerden “borsa payı” da alınmayabilir. Borsanın giderleri tamamen TOBB’a ait olur.
Bu borsa, İMKB’nin bir alt piyasası gibi de hareket edebilir; tamamen ayrı bir yerde de çalışabilir. Bence, ayrı bir yapılaşma daha iyi olur. İMKB’ye, küçük de olsa, bir rakibin gelmesi yerinde olur. Zaten, TOBB’un yardımı da bu sayede gerçekleşebilir. Yoksa, hesaplar karışır.
Bu yeni oluşum nedeniyle, TOBB’u, SPK’yı ve İMKB’yi kutlamak gerekiyor.