Çalışarak ve/veya yan gelir elde ederek yıllık 200.000 dolar (500.000 TL) kazanabilen birisi, mali özgürlüğünü elde etmiş sayılıyor. Devletlerin sağladığı sağlık harcamaları, bu rakama dahil. Dünyanın hiç bir ülkesinde, ortalama bir vatandaş bu gelir düzeyine ulaşamıyor. Kısacası, “mali özgürlük” kolay ulaşılabilen bir seviye değil. “Mali özgürlük” olmadan da, gerçek özgürlükten bahsedebilmek mümkün değil. Bu nedenle de, mali özgürlüğü olmayan herkesin bir fiyatı olduğundan söz ediliyor. Mali özgürlük sağlayabilmiş kişilerin ülke nüfusları içindeki payı, ülkenin gelişmişlik oranına bağlı olsa da, yüzde 4’ü geçmiyor. Kişiler bu yüzde 0.5 - 4’lük gelir seviyesine ulaşabilmek için, birbirlerini yiyor; zaman zaman yasa dışı yollara başvuruyorlar.
Mali özgürlüğün yasal yollardan nasıl sağlanacağı konusunda, yüzlerce kitap yazıldı. Kapitalist sistemde, bu parayı yasal yollardan kazanabilmek için, başarılı bir iş kurmak gerekiyor. Mali özgürlüğü devam ettirmek için ise, paylaşmayı bilmek gerektiği konusunda, hemen herkes hemfikir.
Kuralları kim koyuyor?
Kapitalist sistemde, kuralları en zenginler koyar. Kuralı koyan da, en çok kazanır. Kuralı koyanı yok farz etmek ve engellemeye çalışmak, boşa kürek çekmek anlamına gelir. İyisi mi, siz oyunun kurallarını iyi öğrenin ve oyunu başkalarından iyi oymamaya çalışın. Ancak, bir problem var. Oyuna dahil olmak için, ya para yatırmak ya da bir fedakârlıkta bulunmak gerekiyor. Fedakârlık, yeterli paranız yoksa, bir süre için zamanınızı satarak yapılır. Yani, birisinin yanında çalışır ve tasarruf etmeye bakarsınız. Oyuna dahil olma zamanınız ise, belirsizdir. İlk adım, en zor olanıdır.
Oyuna dahil olabilmek ve kazanabilmek için, önce sonuçları hayal etmek gerekir. Doğal olarak, herkesin hayal gücü de, onu gerçekleştirebilme gücü de farklıdır. Hayalini gerçekleştirebilenlere, “başarılı” diyoruz. Ancak, bir oyun planınız yoksa, nereye varacağınızı bilmiyorsanız, hiç bir yol sizi istediğiniz amaca ulaştıramayacaktır.
Nerede durmalıyım?
Yarıştasınız. Durursanız kaybedersiniz. Yarışı kazandığınız gün durabilir veya bir üst ligde yarışmaya karar verebilirsiniz. Maceranızı kendiniz seçersiniz. Dünkü durumunuzdan daha iyi olduğunuzu gördüğünüz sürece, üst ligde yarışmaya devam edebilirsiniz. Ancak, bilin ki, zamanı olan sonunda, her yarışı kazanır. En kıymetli varlığımız zamandır.
Varlıklarınızı hiç bir zaman tek bir enstrümanda tutmayın. Nehrin derinliğini, hiç bir zaman iki ayağınızla birden test etmeye kalkmayın. Kaybetmek size haz vermiyorsa, kumar oynamayın. Öngörülemeyen bir yol kazası, size her şeyinizi kaybettirebilir.
Tavsiyeler önemli mi?
Çalışmadan veya tesadüfen kazanan birinin tavsiyeleri, önemli değildir. Ama, dikkat edin, süreklilik tesadüfi değildir. “Mümkün değil” denilen bir konuda, ihtisaslaşan kazanır. Bir kere oyuna dahil olabilmişseniz, tecrübeye yatırım yapmanın ve zaman satın alabilmenin önemini öğrenmeye başlamanız gerekir. Zaman satın almak, yanınızda başkalarını çalıştırmaya başlamak demektir. Hayatı tam anlamıyla yaşamak istiyorsanız, mali özgürlüğünüzü sağlamak zorundasınız. Ama, fazla gecikmeden..
