Önceki günkü yazımda, Kredi Garanti Fonu Anonim Şirketi (KGF) yönetiminden geçen haftaki yazıma gelen yanıttan bahsetmiştim. KGF, ekonomimizin en önemli kurumu ve dünyanın en büyük Kredi Garanti Kurumu haline gelmiş bulunuyor. Bu nedenle, KGF’ye ve verdiği kredilere yakından bakmak gerekiyor. Özellikle de, “geri ödenemeyen ve garanti kapsamına giren kredilerin büyüklüğü ve oranı” sürekli kontrol altında tutulmalı. Kredilerin geri ödenmemesi halinde, KGF en fazla 500 milyon TL’ye kadar ödeme yapabiliyor. Kurulan sistem çok başarılı ama bankaların riski iyi hesaplamaları ve kredilerin geri ödenebilmesi konusunda daha titiz davranmaları lazım. Sistemin risk durumunun günlük olarak takip edilmesi ve sistemi koruyan ek tedbirler alınması gerekiyor.
KGF halen 274.060 işletmede yaklaşık 180.4 milyar TL kredi hacmine ulaşmış ve bu hacimdeki krediye garanti sağlamış bulunuyor.
Yabancılar şaşkın
KGF sisteminin işleyişini anlayabilmek ve öğrenebilmek için yabancı finans kuruluşları tarafından sürekli bilgi talep ediliyor. Yabancılar, gerek Amerika’da gerekse Avrupa’da 2008 finansal kriz sonrası kamu kaynaklarının çok büyük kullanımına karşın elde edilen sonuçlarla mukayese edildiğinde, Türkiye örneğinin doğrudan kamu kaynağı kullanılmaksızın ortaya bu sonuçları çıkartılabilmesini büyük bir başarı olarak gördüklerini belirtmekteler.
Bankalar mutlu
31.12.2016 tarihi itibarıyla sistem ortağı 27 bankanın 1 trilyon 330 milyar TL olan toplam nakdi kredi büyüklüğü (bireysel krediler hariç), 30.04.2017 tarihi itibarıyla, 113 milyar TL artarak (%8.5) 1 trilyon 443 milyar TL olmuştur. Bu kredilerin 95.3 milyar TL’lik kısmı KGF kefaletiyle sağlanmıştır. Bu artış, özel bankalar ağırlıklı olup, 1. sırada İş Bankası, 2. sırada Garanti Bankası, 3. sırada ise Akbank yer almaktadır.
- Kullandırılan kredilerin %90’ı KOBİ, %10’u KOBİ dışı firmalara olup, toplam kredilerin %66’sı mikro ve küçük işletmelere kullandırılmıştır.
- Kullandırılan kredilerin %64’ü yeni kredi, %31’i ilave, %5’i ise yenileme/refinansman kredileridir.
- Kullandırılan kredilerin %29.4’ü imalat sanayiinde, %44.6’sı ticaret ve hizmetler sektöründedir.
- Kullandırılan kredilerin ortalama kredi büyüklüğü 492 bin TL’dir.
- Kullandırılan kredilerin %90’ı TL, %10’u döviz bazındadır.
- İşletme kredilerinin ortalama faiz oranı %14.4, yatırım kredilerinin ortalama faizi ise %13.8’dir.
- İşletme kredilerinin ortalama vadesi 40 ay, yatırım kredilerinin ortalama vadesi ise 61 aydır.
- Sistem sayesinde, Türkiye’nin 2017 büyümesine yaklaşık %1.5 ilave katkı sunulması beklenmektedir.
Bankaların Sermaye Yeterlilik Rasyoları (SYR) nedeniyle, kredi verme limitleri sınırlıydı. KGF sisteminde, krediler garantiye kavuşturulduğu için, SYR kısıtlılığı kalmıyor. Kredi hacmi büyüdüğü için, bu yıl banka kârları önemli ölçüde artacak.
Yönetim diyor ki
Son günlerde, verilen desteklerin mahiyetiyle ilgili olarak gerek basında gerekse ekonomi kulislerinde çeşitli spekülatif söylemlerin yapıldığı gözlemlenmektedir. Bu söylemlerin büyük kısmı KGF kefaletinin yoğun olarak yeniden yapılandırılan kredilerde kullandırıldığı ve bu kredilerin yatırım ve sermaye amacından farklı amaçlarla kullanımıyla ilgilidir. Bu söylemlerin gerçeklerle uzaktan yakından ilgisi bulunmamaktadır. Tüm krediler içerisinde yapılandırılan mevcut kredilerin oranı sadece %5’tir.
Ayrıca, yine basında sıkça dile getirildiği gibi, bankaların mevcut risklerini Hazine kefaleti aracılığıyla devlete yıkma amacıyla hareket ettiği söylemleri de gerçek dışıdır. KGF verilerine göre, ödenemeyen kredilerin toplam krediler içindeki oranı halen % 7 civarındadır.
