Kudüs Üniversitesi İslam Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hüsameddin Affane’nin “Fıkhi ve Ahlaki Yönleriyle İslam’da Ticaret” isimli kitabı Dr. Servet Bayındır tarafından Türkçeye çevrildi.
Bu kitap bize İslamda ticaret adabı konusunda birçok ipucu veriyor. Kitapta İslamda ticaret hakkında, “Ticaretle uğraşan her Müslüman bu alanla ilgili dini konuları öğrenmelidir (Gazzali). Allah, alışverişi helal, faizi haram kılmıştır (Bakara ayeti). Tüccarlar, kıyamet günü günahkârlar olarak diriltileceklerdir; Allah’ın yasaklarından kaçınan, iyi davranan ve sadaka verenler hariç (Resulullah’a atfen Tırmızi)” hükümleri yer alıyor.
İslama uygun ticaret yapılması konusunda ise şu bilgiler var:
Bayan sekreter haramdır
Cuma günü ezan okununca, namaz vaktinde işyerini kapat. Cuma namazı dışında başka işlerle meşgul olma.
Pazar, şeytanın savaş meydanıdır. O, sancağını orada diker (hadis).
Müdür, avukat ve doktor bürolarında, yalnız başına, halvet-i sahiha gerçekleşecek şekilde, bayan sekreter çalıştırılması haramdır.
Farz namazlarını vaktinde kılmayı yasaklayan fabrikada çalışmak haramdır.
Müslüman hanımın kendisine farz olan tesettürü açarak çalışması haramdır.
Haram yasağının ihlal edildiği dans, şarkıcılık, gösteri sanatlarını yapmak ve bu sanatların icrasında fotoğrafçılık ve yapımcılık gibi görevler üstlenmek haramdır.
Kadın ve erkeklerin karışık olarak dans ettiği konserler haramdır.
Faiz, içki, dans ve eğlence gibi zulme ve haramlara yardımcı olan işlerde çalışmak da haramdır.
Loto, toto, Milli Piyango şeklinde adlandırılan bütün oyunlar kumar olup haramdır.
Akitlerde 2 erkek şahit olmalıdır. 2 erkek yoksa, biri yerine, 2 kadın şahit gerekir. Kadınların biri unuttuğunda, diğeri ona hatırlatacaktır.
Neceşin (müşteri kızıştırmak), uzman gibi görünüp malı övmek vs. haramdır.
Kaporalı satış caiz değildir.
Vadeli satışın ödemesinin başka bir memleketin parası cinsinden yapılması üzerine yapılacak anlaşma caiz değildir.
Çekilişle hediye caiz değildir
Kişi malı alıp evine götürdükten sonra onun defolu olduğunu görüp geri vermek isterse, kesin olarak o malı iade hakkı vardır. Satıcı, “Satılan mal geri alınmaz ve değiştirilmez” levhası asmış olsa bile bu hüküm değişmez.
Bir tür piyango olduğundan, mağazaların çekilişle hediye vermeleri caiz değildir.
Mağazalarda cansız manken kullanmak haramdır. Ancak, baş kısımları eksik olursa, bir sakıncası yoktur. (İnsan resim ve heykelinin başı koparılmalıdır. O zaman, ağaç şekline dönerler.)
Müstehcen içerikli medya ürünlerinin, haç ve heykelin, leş ve bunların yağlarının, gayrimüslimlerin dini sembollerinin satılması haramdır. İçki üreticisine üzüm satılması, sigara kullanımı, dağıtımı, ikramı ve köpek satışından elde edilen para da haramdır.
Faizle ilşikisi olmamak kaydıyla, faizsiz bankalarda hesap açılabilir.
Bankada karşılığı bulunmayan kredi kartıyla altın, gümüş ve döviz alımı caiz değildir.