Pazarlık biliminden bihaber CHP kurmayları, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) arazisinin geliriyle okul yapılması şartıyla TOKİ’ye bedava verilmesi konusunda AK Parti ile anlaştı. Sonuçta, Genel Bütçe’de okul yapımı için ayırılan para, TOKİ’nin bu araziden elde edeceği kâr kadar azaltılacak. Yani, ilave okul yapılmamış olacak. Dostlar, CHP’yi alışverişte görmüş olacak. Öte yandan, TOKİ bu araziyi ihaleyle satacağı için 3.2 milyar dolarlık rantın sadece yaklaşık 500 milyon dolarlık miktarı TOKİ’ye aktarılabilecek. Oysa, sadece bu arsanın geliriyle Türkiye’nin tüm okul ihtiyacı karşılanabilirdi. Zaten, CHP’nin bu garip uygulamaya neden ortak olduğu bir gün sonraki gazete haberleriyle belli oldu.
Borsa İstanbul
İMKB, kurulduğunda, “Kamu Kurumu” haklarından faydalanabilen bir “Özel Kurum” idi. Bütçesi de, personel ve üye politikaları da tamamen özeldi (özerk bile değildi). İMKB, şimdi TOKİ’ye devredilmekte olan araziyi, devletin parasıyla değil, özelleştirme yoluyla ve üyelerinin parasıyla aldı. Araziyi alabilmek için bir ticari bankaya borçlanıldı ve sonra da bu borç geri ödendi. Daha sonra, üyelerinin malı olan İMKB, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) yasalarına eklenen maddelerle bir biçimde devletleştirildi. Şimdi yeniden özelleştirilecek. Belki de daha sonra yine devletleştirilip, yeniden özelleştirilebilir.
İMKB ve İstanbul Altın Borsası, “Borsa İstanbul” adı altında birleştirilecekmiş. Sonra, bu “Borsa İstanbul” halka arz ya da blok satış şeklinde özelleştirilecekmiş. “Borsa İstanbul”un % 49’u Hazine’de olacak, % 4’ü İMKB’nin mevcut üyelerine, % 0,3’ü İAB üyelerine bedelsiz verilecekmiş, % 46,7’si ise “Borsa İstanbul”un kontrolünde kalacakmış.
“Borsa İstanbul”un resmi adı, “İstanbul Borsası Anonim Şirketi” olacakmış. “İstanbul Borsası A.Ş.” unvanıyla kurulacak şirketle ilgili ana sözleşme SPK tarafından hazırlanıp, “Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı”nın onayına sunulacakmış. Bu işlem, SPK Kanunu yasalaştıktan sonraki 6 ay içinde gerçekleştirilecekmiş. “İstanbul Borsası Anonim Şirketi”ne ait hisselerin bir kısmı gerektiğinde stratejik ortaklara veya teknoloji aktarım şirketlerine satılabilecekmiş. Mevcut İMKB yönetimi, oluşturulacak “Borsa İstanbul”un yeni yönetimi haline gelirken, İstanbul Altın Borsası yönetim ve çalışanlarının görevleri sona erecekmiş. “Borsa İstanbul”daki kamu payı % 56’nın altına düşene kadar, yeni borsa, Hazine Müsteşarlığı’nca seçilecek bağımsız denetim kuruluşunca denetlenecekmiş.
Ne iyi ne kötü
* İMKB ve İstanbul Altın Borsası’nın birleştirilmesi iyi.
* “Borsa İstanbul”un yönetiminin mevcut İMKB yönetimine verilmesi iyi.
* Borsa arazisinin TOKİ’ye bedava devri yanlış. İlle satılacaksa, araziyi İMKB’nin kendisinin satması gerekirdi.
* CHP’nin ileride sıkıntı yaratacak bu uygulamaya neden destek olduğunu düşünmek lazım.
