Ekonomiden Sorumlu Bakan Babacan, IMF ile ayrılığın nedenini “Gelecekle ilgili projeksiyonlar konusunda bakış açımızdaki farklılıktan kaynaklandı” diye açıkladı. Bu açıklamanın ne demek olduğunu ise açıklamadı. “Açıklamamak” bu dönemdeki yöneticilerin genel tavrı. Genelkurmay Başkanı da “elimde bilgi var” demiş ama açıklamamıştı. IMF de bu takiyeci tavırdan bıkmış olmalı ki, ipleri kopardı. İnşallah, IMF’nin bu tavrı ABD’nin bu hükümetten vazgeçtiği anlamına gelmiyordur.
IMF’nin neden gittiğine medya birkaç açıklama getirdi:
- AK Parti yandaş belediye idarelerine Hazine’den para verecek, bu para seçimde oy satın almak için kullanılacaktı. Belediyeler, seçmene yalnız maddi yardım yapmıyor; bazılarına nakit para da veriyor. IMF, işte buna karşı çıktı. Birkaç hafta önce açıkladığım gibi, belediyeler parayı alıp geri ödemiyorlar ya da belediyelere Hazine garantisi ile kredi bulunuyor, vadesi gelince de bu paranın geri ödenmesi, krediye garantör olan Hazine tarafından yapılıyor. Ayrıca, belediyelerin harcaması arttıkça, çanağa giren para da artıyor.
- IMF, gelir idaresinin özelleştirilmesini istiyor. Hükümet istemiyor. Çünkü, “vergi tarhı ve denetimi” işi, AK Parti yandaşı olmayan kişi ve kuruluşları sindirmek için kullanılıyor. Maliye bundan vazgeçerse, demokrasi yara alır!
- IMF “nereden buldun” yasası istedi. Böylece, bol harcama yapan ama bunun karşısında gelir gösteremeyenler yanacaktı. Anlaşılan, yanacaklar arasında bazı yandaşlar da vardı.
- Hükümet, 4/C kapsamındaki işçiler ve işçi emeklileri için iyileştirmeler yapmak istiyordu. Bu işin maliyeti 3.5 milyar TL’yi aşıyordu. Yapılacak olan, bir çeşit erken seçim manevrası idi. IMF işte buna karşı çıktı.
- IMF, “enerji zamlarını geciktirmeyin”, “sağlık harcamalarını azaltın” demişti. Bu tedbirlerin alınmasına başlandığında, IMF ile anlaşmanın yakın olduğu zannedilmişti. Ama, sağlık harcamalarını azaltma projesi iyi yönetilemedi. Öte yandan, enerji fiyatlarının önümüzdeki dönemde ciddi artışlar göstermesi bekleniyordu. Bir seçimden önce, enerji zamlarının geciktirilmeyeceği konusunda yazılı bir söz vermek, Hükümet’in işine gelmedi.
Görüşüm
-Ufukta bir “baskın erken seçim” olabilir.
- IMF’nin gitmesi, ABD’nin Hükümet’ten desteğini çekmesi anlamına gelebilir.
- Ne kadar ekonomik programa bağlı kalınacağı söylense de, bu istek yerine getirilemez. Sonuçta, enflasyon 2 rakamlı hanelere yükselir.
- Merkez Bankası, faiz arttırmak zorunda kalır.
- Dış kaynak girişi biraz azalır.
- Büyüme, beklenenin üzerinde olur.