Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Birinci ve İkinci Haçlı Seferi sonucunda Kudüs’ü ellerinde tutamayan Hıristiyanlar, İngiliz Arslan Yürekli Richard ve Fransız Kralı 2. Philip öncülüğünde Üçüncü Haçlı Seferi’ni düzenledi. Richard ülkesine döndü ise de, 2. Philip, Türklerin ve Müslümanların elinde kaldı. Beşinci Haçlı Seferini Fransız Kralı Louis (Saint) başlattı. Hedef, Kahire üzerinden Kudüs’e gitmekti; olmadı. Louis ve tüm ordusu esir alındı; yüklü fidye karşılığında ülkelerine dönmelerine izin verildi. Haçlı Seferlerinde toplam 3 milyon kişi can verdi.
1562-98 yılları arasında, Fransız Katolikleri ve Protestanları birbirine girdi; 3 milyon Fransız öldü.

İlk soykırımları
1208’de Hıristiyanlığı farklı biçimde yorumladıkları için, Güney Fransa’daki Catharlara karşı bir soykırım başlatıldı. 1229’da, 6. Louis kendi ülkesinin güneyinde yaşayan Catharlara bir Haçlı Seferi(Albigensian Crusade) düzenledi ve hepsini kesti. Bu savaşlardaki ölü sayısı 1 milyon kişi olarak kabul ediliyor.
İngilizler ve Fransızlar arasında 1337 ila 1453 yılları arasında yapılan 100 Yıl Savaşları’ndaki ölü sayısı, en az 3.5 milyon kişi idi. İngilizler, Poitiers savaşında esir aldıkları Fransız Kralı John ve oğlunu ülkelerine getirdiler ve teşhir ettiler. John, 1364’te Londra’da öldü. 1415’de Fransa’yı işgal eden 5.Henri, Fransız Kralı 6. Charles (Deli Charles)’i öldüğünde tacını İngilizlere bırakmaya razı etti. 1422’de İngilizler, Paris’i işgal ettiler. Bu işgal, 1429’da 8. Charles Fransa Kralı oluncaya kadar sürdü. 1451’de İngilizler iç karışıklıklar nedeniyle, Fransa’yı terk etmek zorunda kaldı. 100 Yıl Savaşları başlarken Fransa’nın nüfusu 20 milyon kişi iken, bittiğinde 10 milyon kişiye inmişti. Savaşlar sırasındaki salgın hastalıklar, kayıpların temel nedeni idi. Fransa, bu savaşlarda asil aile nüfusunun % 40’ını kaybetti.

İkinci soykırımları: köle ticareti
Bundan sonraki 300 yılda 16 milyon Afrikalının katledildiği köle ticaretinde Fransa baş rolü oynadı. Bu dönemde Fransa, gittikçe güçlenmiş ve Dünyanın lider ülkesi konumuna gelmişti. Fransa’da köle ticareti, Fransa Devrimi sonrasında 1791’de yasaklandı ama 1794’e kadar sömürgelerde devam etti. Fransız sömürgesi Saint-Domingue(Haiti)’deki 1791 köle ayaklanması sırasında binlerce köle öldürüldülmüş olsa da, Haiti bağımsızlığını aldı.
1802’de Napoleon, kaldırılmış olan kölelik rejimini Fransız sömürgelerinde yeniden uygulamaya başladı. Fransızların sömürgelerdeki kölelik uygulaması, 1848 yılına kadar sürdü. Fransızların ikinci soykırımı da böylece bitmiş oldu. (Bilindiği gibi, Türkler, Osmanlılar ve Müslümanlar hiç bir zaman köle edinmediler.)

Üçüncü soykırımları
Avrupalıların (İngiliz, Fransız ve Hollandalılar), Amerika’daki yerlilere (Kızılderililer) karşı yürüttükleri soykırımda, başrollerden birini de Fransa yüklenmişti. Tarihçi Matthew White’a göre, yapılan 7 büyük Kızılderili soykırımında, salgın hastalıklar,cinayetler ve açlık hariç 15 milyon yerli öldürüldü. Avrupalılar Amerika’ya ayak bastıklarında, yerlilerin sayısı 40 milyon iken, soykırım sonrası 5 milyona düştü.(Bazı tarihçilere göre, Kızılderililer’in nüfusu 145 milyon idi ve 60 milyonu katledildi.)
1562-98 yıları arasında, Fransa’da Katolikler ve Protestanlar arasında çıkan din savaşlarında ölenlerin sayısı 3 milyon kişiyi aştı.
Fransa’nın katıldığı din savaşlarından birisi de, 1616-48 yıları arasında diğer Avrupalılarla (İspanya, Danimarka, İsveç v.s.) birlikte Almanya’ya karşı yürütülen ve 30 Yıl Savaşları olarak bilinen din savaşları idi. Bütün bu savaşlar Fransızların ne denli fanatik ve toleranstan uzak olduklarını gösteriyor.
Fransa, Avusturya’ya karşı Prusya ile birlikte 1740-48 arasında yürüttüğü hegemonya savaşını da, İngilizlerin Avusturya’yı tutması sonucu kaybetti.
Dünyayı ele geçirmek üzere yola çıkan Napoleon’un Savaşları, tarihte İkinci ve Birinci Dünya Savaşlarından sonra en çok zayiat verilen savaşlar olarak biliniyor. Napoleon savaşlarında 4 milyon kişi öldü; sonuç yine hüsran oldu.
1830-47 yıllarında Cezayir’i ele geçiren Fransız güçleri, 775.000’nin ölümüne sebep oldu. Savaş, Cezayirli tacirlere olan Fransız borçlarının istenmesi üzerine çıkarılmıştı. 1837’de Constantine şehrinde, bir günde 20.000 Arap katledildi. 1845’te Fransız Albay Pelissier, bir mağaraya karbon monoksit vererek, 500 çocuk, kadın ve erkeğin ölümüne neden oldu. Bu kıyım, Fransa’da bile protestolarla karşılandı.