Amerikan Merkez Bankası (FED), ilk faiz artışını yapmak için, daha kati veriler bekliyor; ilk faiz artırımın zamanlamasının değil, faiz artırımının hızının daha önemli olduğunu vurguluyor. Ayrıca, faiz artırımının gerçekleşmesi için, enflasyon oranının % 2 hedefine yaklaşacağından emin olmak istiyor. FED’in faiz artışına başlaması, yatırım iştahının gelişmekte olan ülkelere kaymaya başlamasının da başlangıcı olacak. Piyasa, önümüzdeki eylül ayı içinde, FED’den küçük oranlı bir faiz artışı bekliyor. Ancak, bu artış küçük oranlı artış, yatırım iştahının diğer ülkelere kayması için tek başına yeterli olmayacak.
Dövizde sıkıntı yok
Ülkemizin kısa vadeli dış borç stoğu, nisanda mart ayına göre 1.3 milyar dolar azalarak, 128.3 milyar dolar oldu. Kasım 2014 ayında, 138 milyar dolarla rekor seviyeye ulaşan kısa vadeli dış borç stoğu, beş ay içinde 9.8 milyar dolar azalmış oluyor. Bir yıl içinde ödenecek dış borç da, nisan ayında 0.6 milyar dolar azalarak 163.5 milyar dolara geriledi. Dolar cinsi kredi borcunun nisan ayı gerilemesi 1.2 milyar dolar; euro cinsi kredi borcunun gerilemesi ise 0.2 milyar euro oldu.
Önümüzdeki bir yıl içinde ödenecek toplam dış borçlar mart ayında 164.1 milyar dolar iken, nisan sonunda 163.5 milyar dolara geriledi. Bu tutarın 108 milyar doları bankalara, 51 milyar doları diğer özel sektöre ait. Kamunun ise, önümüzdeki bir yıl içinde ödenecek dış borcu sadece 4 milyar dolar.
Bütçe fena değil
Merkezi Yönetim Bütçesi, mayısta 1.6 milyar TL fazla verdi. Mayısta faiz dışı harcamaların yıllık % 25 artmasına karşı, toplam harcamalar %11.2 arttı. Faiz dışı harcamalardaki artışın temel nedeni, personel, sağlık, emeklilik, sosyal yardım giderlerinin artışı oldu. Vergi gelirlerinde mayıstaki artış % 12 olarak gerçekleşti. Ocak-mayıs dönemindeki bütçe açığı, önceki yıl aynı dönemine göre 0.3 milyar TL azalmış oldu.
İşsizlik azalıyor
İşsizlik oranı, nisan başı itibarıyla % 10’a inerek, son bir yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Bu oran, 2014 Kasım’ında %10.6’ya kadar yükselmişti. Tarım ve inşaat sektörlerindeki istihdam artışı, işsizlik oranının gerilemesinde etkili oldu. Tarım dışı işsizlik oranı da % 12.1 ile son bir yılın en düşük seviyesine geriledi. Genç nüfusun işsizlik oranı ise, %1 8,2. İstihdam piyasasındaki iyileşmenin devam edeceği anlaşılıyor.
Cari denge düzeliyor
Nisan sonu itibarıyla, cari işlemler dengesi 3.4 milyar dolar açık verdi. 12 aylık kümülatif cari açık rakamı 44.3 milyar dolara geriledi. Enerji hariç tutulursa, cari açığımız kalmıyor. Nisan ayında, cari açık, 2.4 milyar dolar tutarındaki net finansman girişi ve 2.9 milyar dolar tutarındaki kaynağı belirsiz girişler sayesinde finanse edildi. Doğrudan yabancı yatırımlarda ise, 0.2 milyar dolar giriş var. Bu hareketler neticesinde, döviz rezervlerimizde 1.9 milyar dolar artış gerçekleşmiş oldu.
Ekonomimizin durumu kötü değil. Üstelik iyileşmeler var. Bu durumda, hükümetin kurulmasıyla birlikte, daha istikrarlı bir ortamla karşılaşacağız.