Dış finansman
IMF, Merkez Bankası ve Akbank kaynaklarından derlenen aşağıdaki tablo, gelişmekte olan dört ülkenin dış finansman ihtiyacını gösteriyor. Bu tablodan, ülkemizin kısa vadeli borçlarının ve finansman ihtiyacının yüksek olduğunu görüyoruz.
Yukarıdaki tablonun devamı sayılabilecek aşağıdaki tabloda ise, aynı ülkelere ait dış finansman ihtiyacının, brüt rezervlerine olan oranları var. Görüldüğü gibi, Türkiye’nin döviz rezervlerinin 1 yıldan kısa vadeli borçlarını karşılama oranı oldukça düşük. Değerlendirme kuruluşları da bu nedenle uyarılarda bulunuyorlar.
Haberin Devamı
Sektörün dış borçları
Sanıldığının aksine, son yıllarda özel sektörün dış borçları artmıyor. 2008 yılı sonunda Gayri Safi Milli Hasıla’nın(GSMH) % 18.1’i olan özel sektör dış borç stoku; 2015 yılı mart ayı sonunda GSMH’nin % 16.6’sına indi. Ancak bankaların sürekli borçlanması nedeniyle reel sektörün dış borç stoku artmış görülüyor. 2008 yılı sonunda, GSMH’nin % 7.3’ü olan bankaların dış borç stoku 2015’in mart ayı sonunda GSMH’nin % 18.3’üne çıktı. Reel sektör denilince, hem özel sektör hem de bankacılık sektörü borçlanmasına bir arada bakmak gerekiyor.
2015 Mayıs ayı sonu itibarıyla, bankaların toplam dış borcu 104 milyar dolara ulaştı. Bu borcun 56.6 milyar dolarının bir yıl içinde ödenmesi gerekiyor. Buna rağmen, bankacılık sektörünün bilanço görünümü sorunsuz.
Reel sektörün kısa vadeli açık pozisyonu geriliyor. 2013 yılı sonunda 16.7 milyar dolar olan reel sektör açık pozisyonu, 2015 Nisan sonu itibarıyla 5.7 milyar dolara gerilemiş bulunuyor. Ancak toplam açık pozisyon kurlardaki gelişmelere bağlı olarak reel sektörü yıpratıyor. Yılbaşından bu yana % 19 olan Türk Lirası’ndaki değer kaybının şirketlere maliyeti 77 milyar Türk Lirası’nı buluyor. Enerji fiyatlarının düşmesine rağmen, enerji sektörüne yatırım yapmış olan şirketler bile Türk Lirası’ndaki değer kaybından zarar gördü.