“Nasdaq OMX”, Borsa İstanbul’a ortak oluyor. Bilindiğinin aksine, Nasdaq OMX artık ABD’li değil. İsveçli OMX şirketi, Nasdaq’ı da Borsa İstanbul’un halen kullandığı bilgisayar yazılımını da yapmış olan şirketi de satın aldı; onun için adı “Nasdaq OMX”. OMX, aslında elinde bulunan ve halen Borsa İstanbul’un kullanmakta olduğu yazılımın yeni versiyonunu(veya buna yepyeni bir yazılım da diyebiliriz) Borsa İstanbul’a verecek; böylece, Borsa İstanbul’un artık eskimiş olan yazılımı yenilenecek.
Borsa İstanbul’un 20 yıllık olan mevcut yazılımını yenileme zamanı gelmişti. Bu yenileme için ödenecek olan para, OMX şirketine Borsa İstanbul hissesi verilerek karşılanacak. OMX’in yazılımı bize vermekle bir parasal kaybı yok. Çünkü, bu sistem bir çok borsada kullanılıyor ve bize verilecek olan şey, bir kaç bilgisayar diskinden ibaret. Yazılımın Türkçeleştirilmesine ve bizim sistemimizle uyumlu hale getirilmesine kimin ne kadar para harcayacağını bilmiyorum.
Nasdaq OMX yazılımı, dünyadaki borsaların yaklaşık 1/10’unda kullanılıyor. Bizim halen kullandığımız yazılımın “source code”u da onlara ait. Başarılı bir yazılım. Ancak, alt programlarla daha uyumlu yazılımlar da var.
Görülen o ki, bu ortaklık “Borsa İstanbul’un özelleştirilmesi” çalışmasını da zorlaştırabilecek. Yahut da, alıcı önce Nasdaq OMX ile anlaşmak durumunda kalacak. Bu durumda, Borsa’nın özelleştirilmesi için sadece, halka arz alternatifi kalabilir. Bu yazılım anlaşması, özelleştirme işlemi olduktan sonra gerçekleşmeli veya hisse vererek değil, aşamalar gerçekleştikçe para vererek, olmalı idi.
Pazarlığı Sayın Bakan yapıyor
Bu konudaki en önemli iki eleştirim şöyle:
a) Ekonomiden Sorumlu Bakan’ın pazarlıkta ne işi var? Borsa İdaresi veya
SPK neden atlanıyor da pazarlığı Sayın Bakan yapıyor?
b) Daha önce sadece “700.000.- Dolar”a alınan yazılımın yeni versiyonuna, nasıl oluyor da yaklaşık “250.000.000.-(İki yüz elli milyon) Dolar” ilâ “500.000.000.-(Beş yüz milyon) Dolar” vermeye gönüller razı oluyor. (Bu hesaplamayı, gazetelerde çıkan Borsa İstanbul’un değerinin 4.5 milyar TL olduğu ve Nasdaq OMX’e yüzde 10 ilâ yüzde 20 hisse verileceği yazılarına göre yaptım.)
Allah, hesabınızı arttırsın; hayırlara vesile etsin.
Gayrimenkul sertifikaları borsası
Sermaye Piyasası Kurulu(SPK), yeni Tebliğ’i ile inşa edilecek veya edilmekte olan gayrimenkul projelerinin finansmanında kullanılmak üzere, “gayrimenkul sertifikası” ihraç edilip; sertifikaların da Borsa’da satılması prensiplerini yeniden düzenledi.
Artık, tüm gayrimenkul yerine, gayrimenkulün belirli bağımsız bölümleri de eşit nominal değerde sertifikalara bağlanabilecek. Sertifikalar, halka arzla veya halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara doğrudan, satılabilecek. Satışlar, sertifika sahiplerine mülkiyet verilmesi veya ileride satılan bölümün satış tutarının payları ölçüsünde sertifika sahiplerine dağıtılması, esasına uygun olarak yapılacak. Arsa sahipleri ve TOKİ işbirliği ile inşaat yapanlar doğrudan sertifika ihraç edebilirlerken, diğer yükleniciler “banka garantisi” varsa sertifika ihraç edebilecekler. Banka garantisi olmayanlar, ancak toplam satış değerinin yüzde 50’si kadar sertifika çıkarabilecekler.
Bu yeni finansman kaynağı ve borsa enstrümanı için SPK tebrik edilmeli.