Yunanistan’da solcular kazandı. Yunan hükümetinin ilk işi Avrupa Birliği’nin (AB) Rus politikasının yanlış olduğunu söylemek; Güney Kıbrıs’ı ziyaret edip, Türk gemilerinin denizde doğalgaz çıkarılan bölgeden uzaklaşmasını istemek; daha önce yapılandırılmış olan dış borçlarının, bir bölümün silinmesi için, girişimlerde bulunmak oldu.
Kapitalist sistemin şımartılmış çocuğu Yunanistan, kendi varlık nedeni olan kapitalizme karşı çıkıyor. Yunanistan’ın bu arsızlığı, Fransa ve ABD dışında hiç kimseden kabul görmedi. Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası (AMB), geri ödeme şartlarının yeniden konuşulabileceğini; fakat borç silinmesinin mümkün olmayacağını söylüyorlar. AB sistemi, üyelere yardım yapılması; fakat yardımların sonunda ödenmesi üzerine kurulu. Aksi takdirde, İspanya, Portekiz, İtalya gibi yüklü borç altında olan ülkeler de, borçlarının silinmesini isterler ki, bu Avrupa Birliği’nin sonu olur.
Tahvil karşılığı borç
AMB, bir parasal genişleme programı açıkladı. Bu programa göre, üye ülkelere devlet ve özel sektör tahvilleri karşılığında borç verilecek. AMB tarafından Yunanistan’a, Troyka’nın (IMF, AB Komisyonu, AMB) sağladığı borç yapılandırma kredisi çerçevesinde, artık hiçbir değeri kalmamış olan Yunanistan Devlet Tahvilleri karşılığında borç veriliyor. Troyka’ya dahil olan IMF’nin sağladığı kredinin şartlarının ise, ayrıca görüşülmesi gerekiyor.
Daha bu aşamada, Yunan bankaları zora düştü; Atina Borsası çöktü; Yunan işadamları paralarını euro’ya çevirip, ülkeyi terk etmeye başladılar. Çünkü, zaman Yunanistan’ın aleyhine işliyor ve gittikçe daralıyor. Bakalım şımarık çocuk ve şımarık solcular, nasıl dize getirilecek? Kimsenin Yunanistan’ı daha fazla şımartacak hali yok. Avrupa Birliği’nin ekonomik sorunları, Yunanistan’ın biraz daha şımartılmasına olanak vermiyor.
1 Mart’ta başlıyor
AMB’nin parasal genişleme programı, 1 Mart’ta başlıyor. Ancak, piyasalar şimdiden bu genişlemeyi satın almaya başlamış görünüyor. Euro, kısa sürede ABD doları karşısında ciddi değer kaybetti ve kaybetmeye devam ediyor. Bu gidişle, parite eşitlenecek; 1 euro = 1 dolar olacak. Türk lirası dahil, gelişmekte olan ülke paralarında da değer kaybı sürecek. Gelişmekte olan ülkeler, euro’daki parasal genişlemenin AB ülkelerine sağlayacağı avantajın, kendi ülkelerine olumsuz yansımaması amacıyla, paralarının değer kaybetmesine göz yumuyorlar.
AMB’nin ucu açık parasal genişleme programı, Eylül 2016’ya kadar sürecek ve en azından, AB içinde, yüzde 2 ortalama enflasyon oranı sağlanmasına kadar devam edecek. Program sırasında piyasaya, en az 1.1 trilyon euro sürülmesi bekleniyor. Piyasaya verilecek olan paranın faizi, yüzde 0.05 olacak; yani, AMB neredeyse piyasaya faizsiz kredi vermiş olacak. Verilen kredilerle ilgili riskin yüzde 20’si, ulusal merkez bankalarının üzerinde kalacak. AMB kendisine, bu yolla bir çeşit sigorta sağlamış oluyor.
Yarın, bizimle ilgili olası etkilerden bahsedeceğim.