Teknolojik hayat ve yeni fırsatlar

Teknoloji son 5 senedir hiç olmadığı kadar günlük hayatımıza entegre oldu. Teknolojik gelişmeler sadece tüketicilerin hayatını değiştirmiyor sağlık, inşaat, perakende, üretim vb. birçok sektörde kurallar yeninden yazılıyor. Covid19 etkisi ile hayatımız daha da hızlı dijitalleşirken 2021’de yapay-zekâ kullanımında artması ile kişiselleştirme, ev içinde yaptıklarımızın takip edilmesi ve bu verilerin toplanarak pazarlama amaçlı kullanılmasının artığı bir dönem bizleri bekliyor.

Zaten bu uygulamaların birçoğunun temeli 4-5 yıl önce atıldı. Hayatımızı kolaylaştıracak bu teknolojilerin bazılarını daha yakından tanıyalım.

Yeni yılda veri toplama ve veriyi ortak kullanma konusunda yeni uygulamaların etkisini daha fazla görüyor olacağız. Farklı sektörden marka ortaklıkları ile tüketiciyi daha yakından tanıyacak olan firmalar, onlara daha kişiselleştirilmiş hizmetler sunacaklar. Örneğin 2018 yılında Spotify, DNA kodlaması ile insanların etnik kökenleri analiz edebilen Ancesty.com uygulaması ile iş birliğine gitti. Kullanıcı etnik kökenini öğrenmek için Ancestry.com ile verilerinizi paylaşarak etnik kökünü tespit ettiği zaman sistem size o köklere uygun müzik önerileri yaparak bir playlist sunacak. Yani örnek olarak etnik olarak Bulgar göçmeni iseniz Spotify Bulgar müzikleri önerebilecek.

Sağlık ve bağışıklık konuların bu kadar önemli olduğu bu dönemde DNA analizi ile insanların bağışıklık sistemine göre kişiye özel vitamin diyetleri, beslenme kürleri oluşturacaklar. Türkiye’de örnekleri olan Mealbox, Rafinera gibi kişilerin diyetlerine özel eve yemek servisi veren şirketler, bu verileri kullanarak daha kişiselleştirilmiş menüler oluşturabilecekler.

Araba sektörü gibi aynı modelin herkes için satıldığı, kişiselleştirmenin sadece renk, araba içi opsiyonlar gibi sınırlı olduğu bir alana bile teknoloji firmaları yeni çözümlerle girmeye başladılar. Araba üretimi ile ilgisi olmayan iki teknoloji devi Amazon ve Apple bu konuda potansiyeli görerek 2018 yılında akıllı sürücüsüz arabalar için oluşturdukları çözümlere patent almışlar.

Amazon’un güvenlik sistemleri ile ilgili bir patent almış. Bu teknoloji sürücüyü tanıma özelliği, çocuk güvenlik sistemleri, arabaya binen çocuğu ve/veya çocuk koltuğunu algılanması ile gibi fonksiyonları sağlıyor. Ayrıca ilerde devreye alınabilecek ek özellikle ebeveynler 18 ile 20 yaşında çocukların araba ile gidebilecekleri bölgeleri denetleyebilecekler ve gitmelerini istemedikleri bölgeleri engelleyebilecekler.

Apple’ın patenti ise arabaya binen yolcunun duruşu, yüz ifadesi, göz hareketleri ve kalp atışı ile yolcunun konfor durumunu ölçmeye yönelik sistemler üstüne çalışıyor. Böylece sürücüsüz araba hızını ve sürüş şeklini yolcunun memnuniyet seviyesine göre ayarlayarak adapte edebiliyor.

Sağlık konusunun bu kadar gündemde olduğu bu dönemde akıllı ev sistemleri ile sağlık konusunda yeni çözümler ev ortamında hayatımıza giriyor. Özellikle 1960 ile 1975 arasında doğmuş jenerasyonun ihtiyarlamaya başlaması ile evde sağlık teknolojilerinin çok daha fazla kullanılacağı öngörülüyor.

Bu teknolojilerin yaygınlaşması için kullanıcıların kendi verilerini cep telefonu ve benzeri akıllı cihazlardan manuel olarak girmesinin zorlukları nedeni ile yeni çözümlerin kamera ve sensorlar üstünden kişilerin durumlarının takip edileceği sistemler olması hedefleniyor.

2018 Ocak ayında bir başka teknoloji devi olan Google’da bu konuda bir patent almış. Google’ın bu teknolojisi ev içinde sürekli açık olan optik sensorlar ile deri rengi oluşan değişikler üstünden kan akışı ve kanla ilgili çeşitli konularda tespitler yapabiliyor.

Amazon’da ses ve öksürük gibi ses bazlı analizler ile boğaz ağrısı, balgam dolu göğüs gibi konuları tespit ediyor. Ses frekanslarını ölçerek üzüntü, heyecan gibi duyguları tespit edilebiliyor. Ayrıca kişinin durumu aile doktoruna ve/veya belirlediği bir yakınına iletiliyor.

Sağlıklı yaşam için en önemli konulardan biri de uyku düzenimiz. Bu kapsamda Samsung, Apple gibi firmaların uyku kalitemizi artıracak cihaz ve uygulamalara yönelik çalışmaları var. Bu teknoloji devleri dışında yatak firmaları ve yeni girişimler uyku konusunda birçok ürün çıkarıyor.

Bu konuda 58 Milyon dolar yatırım almış Amerikan Dreem firması dikkat çeken yeni girişimlerden biri olarak değerlendiriliyor. Dreem kafa banttı ile kişinin beyin dalgaları, kalp atışı ve hareketleri izlenerek uyku kalitesi ölçülüyor. Kişiye bu ölçümlere göre yapay-zekâ tarafından uyma şekli, zamanı ve uyku öncesi aktiviteleri ile ilgili tavsiyeler yapılıyor. Ayrıca bant üstünde sesli sistem ile kullanıcıya sesle meditasyon ve uyku öncesi uyma kalitesini artıracak aktiviteler yaptırılıyor. İdeal uyku süresine ulaşıldığı zaman alarm ile kullanıcı uyandırılıyor.

21. yüzyılda hepimizin en büyük ortak sıkıntılarından biri zamansızlık oldu. Dijitalleşme ile uzaktan çalışma ve her yerde ulaşabilir olmak zamanı çok daha iyi yönetmeyi gerektiriyor. Bu kapsamda alışveriş gibi insanın keyif aldığı alışkanlıklar için bile zaman bulmak zorlaşıyor.

Basit ürünlerin alımını kolaylaştırmak üstüne çalışan Amerikalı Cargo firması trafikte geçen zamanı verimli kullanabilmek için Uber ve/veya taksiler içinde alışveriş yapılabilecek yeni bir sistemi devreye almış. Bu sistemle donanımlı bir taksiye binen müşteri arabanın içinde olan ürünlerden satın almak için bir mobil kodu girerek veya QR kodunu okutuyor. Bu ürünler genelde telefon şarj aleti, cips, bisküvi, içecek gibi kolay depolanabilecek ürünler oluyor.

Walmart gibi bir perakende devi E-ticaret üstünden alışverişe yeni bir boyut getirecek bir paten almış. Tüketiciler sanal gözlükler kullanıyor. Sanal gözlük ile evlerinde oturdukları yerden süper markete gitmiş gibi mağaza içinde gezinerek, reyonlar arasında dolaşıp raftan ürün alabiliyor. Alınan ürünler Walmart deposunda robotlar tarafından paketlenip tüketicinin adresine gönderiliyor.

2025’e kadar kullanımının artması beklenen elektrikli akıllı arabalar ile çözüm bekleyen en önemli konulardan biri bu arabaların şarj süresi boyunca kullanıcıların vakitlerini nasıl değerlendireceği?  Bir arabanın şarjı 30 dakikadan 2 saate kadar sürdüğü için bu vakittin verimli geçirilmesi gerçekten önemli. Çin’li NioHouse markası istasyonlarında şarj süresince yolcuların kütüphane, çocuk kreşi, ortak çalışma alanları hatta uyku ünitesinde hızlı kısa kestirmeler yapabileceği yaratıcı imkanlar sağlamış.

Teknolojilik gelişmeler ile hayatımız değişiyor ve bu değişimleri iyi takip eden ve araştıran firmalar ile kişilere yeni iş modelleri yaratma fırsatı sunuyor. Ancak gelecekte fark yaratabilmek için önemli olan sadece teknoloji değildir. Yeni yüzyılda fark yaratan şirketler, teknolojinin araç olduğunu unutmadan, bu yeni teknolojiler ile kişiler ile firmaların ihtiyaçlarını çözecek verimli hizmetler geliştirme odağı ile çalışanlar oluyor.