TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Güneydoğu’da açılan yeni sayfa ve İsrail’in özrüyle gelen ‘iki büyük başarı’ sonrası Türkiye’nin 2023 hedefleri için hiçbir engel kalmayacağını belirtiyor. Hisarcıklıoğlu, “Türkiye artık yön arayan ülkeler için rol model” diyor
Ankara
Türkiye’nin, batısında yaşanan ekonomik krize, güneyi ve doğusunda süren siyasi çalkantılara rağmen yükselen bir çizgi yakaladığını belirten Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Türkiye bölgede yön arayanlar için referans noktası haline geldi” diyor. Hisarcıklıoğlu Güneydoğu sorununda açılan yeni sayfa ve İsrail’in özrü sonrası Türkiye’nin önündeki büyük fırsatlara işaret ediyor.
‘İkiz başarı’yla birlikte Türkiye’nin 2023 hedeflerini yakalamak için önünde engel kalmayacağından emin olan Hisarcıklıoğlu, “Artık Türkiye rol model” diyor.
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu ekonomiyi, riskleri, barış sürecini, akil adamlığı ve yeni Anayasa’yı Milliyet’e değerlendirdi.
‘Kimse vicdanını kiralamasın’
Güneydoğu sorununda açılan sayfa, silah bırakma sürecini nasıl görüyorsunuz. Bu kez mesele çözülecek mi?
Güven, istikrar ve huzur bize göre en önemli nokta. Huzur olmadan ticaret olmaz. Ticaret olmazsa zenginlik olmuyor. Zengin olmak istiyorsak da ticaret ve huzur şart. Bu Güneydoğu meselesi için de geçerli. Türkiye, artık bu sorunu çözmek zorunda. Bir insanımızın, gencecik bir evladımızın hayatının kurtulması çok önemli. Bu sorunun çözülmesi Türkiye’nin önünü açacaktır. Herkes huzur istiyor. 75 milyon olarak, her birey vicdanının sesine kulak verir, aklını ve vicdanını kiraya vermeden düşünürse bu sorunun çözüleceğine inanıyorum.
‘Vicdanı kiraya vermek’ derken...
75 milyon olarak kimsenin şu şöyle söyledi, şuyum, buyum, ben şuna mensubum demeden kendi aklıyla, kendi vicdanıyla karar vermesi. Fert ve fert.
‘İsrailliler çok memnun’
İsrail özrü sonrası iki ülke ilişkileri ne olur? İsrail ile Filistin iş dünyası tahkimin başına sizi getirdi ve bölgeye ziyaret yaptınız. Orada hava nasıl?
Türkiye haklı olduğu davadan vazgeçmedi ve sonuç aldı. Gelinen noktada İsrailliler çok memnun bu işten, Filistin tarafı da... Tahkim konusu ise, Kudüs Tahkim Merkezi kuruldu. Doğu Kudüs’te. İki taraf eşit temsil ediliyor. 3’er kişiyle. Başkanlık bizde. Bir konuda anlaşılamadığında bizim sözümüz geçecek. Bu yolla ticaretin önemli yol katedeceğini düşünüyorum.
Güneydoğu meselesinin çözümü için gelinen nokta ve İsrail konusunda alınan sonuç çok önemli. Böylece Türkiye 2023’te dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına girme hedefine kolayca ulaşacaktır.
Türkiye ekonomide hızlı çıkışını sürdürüyor. Avrupa’da daralan pazarların yerine başta Kuzey Irak olmak üzere yeni ülkeleri koyarak ihracatı artırmayı bildi.
Bölgedeki en büyük ekonomik güç hiç tartışmasız Türkiye. Türkiye’nin havası, itibarı, yürüyüşü bölgede değişti. Kuzey Irak’ta bu kadar patlama yapmamız çok doğal. Kalite bizde, ucuz ürün var, lojistik yakınlık söz konusu. Ayrıca yurtdışında yatırım yapan Türk girişimci sayısı 20 binleri aştı. İhracatçı değil yatırımcı bunlar. 20 bin yatırımcının 30 milyar dolarlık yatırım stoğu var.
Ama yanı başımızda Irak’ta, Suriye’de gerginlikler, savaş bitmiyor...
Batımızda müthiş bir ekonomik kriz, güney ve doğumuzda büyük siyasi kriz yaşanıyor. Bunu ortasında da istikrarlı bir Türkiye var. Artık Türkiye bölgede yön arayanlar için referans noktası haline geldi. Rol modelliği üstlenen bir seviyeye geldik. Türkiye de bu noktada da rolünü iyi oynuyor.
TOBB’un Ankara’daki merkezinde koridorları 365 oda ve yurtdışına yapılan seyahatlerde verilen hediyeler süslüyor. Rifat Hisarcıklıoğlu, başkanlığından bugüne kadarki binlerce hediyeyi TOBB adına kaydettirerek arşivlediklerini, bir bölümünü de sergilediklerini söylüyor. Fotoğraftaki satranç takımı ise Afyon Ticaret ve Sanayi Odası’ndan gönderilen bir hatıra.
‘Bazen tedbirlere kızıyoruz ama başarı hikâyesi yazıyoruz’
Türk ekonomisi atılım içinde, not artışı, yabancı sermaye ilgisi. Peki risk yok mu?
Krizi, Türk özel sektörünün dinamizmini en etkili ölçecek veri son global dalgalanma döneminde ortaya çıktı. 2008 dünya krizinden bugüne Avrupa’da işini kaybeden 6 milyon kişi var. Türkiye’de durum ne? Tam 4.7 milyon yeni istihdam sağladık. Tarihimizde bu bir rekor. Makro ekonomideki alınan tedbirlerin doğruluğunun en önemli göstergesi bu. Bir başarı hikâyesi yazıyoruz. Bazen alınan tedbirlere kızıyoruz, tartışıyoruz ama gelinen nokta bu başarılı sonuca çıkıyor.
Peki, yumuşak karnımız cari açık?
Döviz açığı 2011’de 80 milyar dolarla rekor kırdı. Ardından büyümenin kompozisyonunu değiştirecek adımlar atıldı. Büyümede iç talebin yerini dış talep aldı. İlk defa cari açık kriz sonrası değil, uygulanan ekonomi politikası ile düştü. Ekonomide 2013’ün, 2012’ye göre daha iyi olmasını bekliyoruz. İlk 3 aylık dönem çok hareketli geçti. Ancak cari açık sorunu çözülemediği müddetçe yüksek büyümenin sürdürülmesinde sıkıntı yaşanacak.
‘Yeni Anayasa’da hassasiyetler dikkate alınmalı’
Türkiye’de siyaset gündeminde öne çıkan bir konu da Anayasa hazırlık süreci. Buradaki gelişmeleri nasıl görüyorsunuz?
İnşaata temelden başlanır. Türkiye’de sistemin temeli de Anayasa. Örneğin özel sektör olarak yeni bir bakış açısına ihtiyaç var. Mevcut Anayasa ile pekçok işin önü tıkanabiliyor. Bu aşılmalı. Devletin tapusunu milletin üzerine geçirmek için yeni bir Anayasa istiyoruz. Bu süreçte atılan adımları doğru model olarak görüyoruz. Herkesin hassasiyeti dikkate alınacak. İlk defa milletin yazdığı bir Anayasa olacak.
Yeni Anayasa’yla neler değişecek?
Burada gençlere seslenmek istiyorum: Haklının güçlü olduğu bir Türkiye isteyelim, güçlünün haklı olduğu değil. Yeni Anayasa’ya da bu kapsamda bakabiliriz. Şu anki modelden vazgeçip haklının güçlü olduğu bir modele geçmeliyiz. Bu noktada gençler hepimiz bu noktaya gelmeliyiz. Hangi fikirde olusak olalım vicdanlı olmak en önemli nokta. Sürecin başarıyla tamamlanacağına olan inancım tam. Tüm partiler de bunu sözünü verdi zaten.
Girişimci orta sınıfın yükselişi
Anadolu sermayesinin yükselişini son 10 yıla damgasını vurdu, sizce neden?
Bu sermayeye ben “girişimci orta sınıf” diyorum. Babadan oğula geçmeyen girişimcileri tanımlıyor. Sıfır sermayeyle başlayıp sonrasında iş yapma becerisiyle ortaya çıkıp riske girip yatırım yapanlar... Türk ekonomisinin esas dönüşümünü sağlayan da bunlar. Ekonominin itici gücü de bunlar.
Peki, nasıl öne çıkıyor bu sermaye?
Türkiye şu anda Çin ve İtalya arasında demokrasiyle yönetilen ülkeler arasında en büyük sanayi gücü olan ülke. Bunu rahmetli Özal’dan başlayan sürece borçluyuz. Orada girişimci ruhu keşfettik. İnsanlar dışarıyı gördükçe buna adapte oldu.
TOBB BAŞKANI AKİL ADAM OLACAK MI?
Akil adamlar listesinde adınız geçiyor. Size teklif geldi mi?
Akil adamlık işin yol güzergâhındaki mekanizmalardan bir tanesi ama en önemlisi değil. Ben bugüne kadar bu konuda resmi bir teklif almadım. Ama devletimizin bir takdiri olması durumunda, böyle bir görevden kaçmak olmaz. Bu sorunun çözülmesi için herkesin elini taşın altına koyması gerekiyor.
SİYASETE NE KADAR YAKIN?
TOBB başkanlığı ve siyaset. Hep konuşulan bir konu. Siyasete girecek misiniz?
TOBB Başkanlığım süresince hiçbir siyasi hareket içinde olmayacağımı defalarca ifade ettim. Niyet okuyuculuğuna soyunan ve benim ileride siyaset yapacağım varsayımı ile senaryo yazan ama aslında kendileri TOBB üzerinden siyasi hesap yapanları kınıyorum. Artık TOBB ve şahsım üzerinden lütfen siyaset yapılmasın.
Bu yılki seçimde yeniden başkanlığa aday mısınız?
TOBB başkanlığı için süreç uzun. Daha alınacak yol var.
‘SERBEST TİCARETTE MASADA OLMALIYIZ’
ABD ile AB serbest ticaret anlaşması yaparsa, Türkiye ne yapmalı?
ABD bize yıllardan bu yana, her fırsatta ‘gelin biz sizinle serbest ticaret anlaşması yapalım’ diyordu. Ama bizim ayak bağımız, AB ile yaptığımız gümrük birliği anlaşmasıydı. Ama şimdi bunun önü açıldı. AB ile paralel biz de müzakere masasına oturmalıyız.