Tüm dünyada milyonlarca çalışan, koronavirüs salgınının etkisiyle geçtiğimiz iki ayda işsizlik yardımına başvurdu. Ve gelir dağılımındaki eşitsizlik hızla artmaya devam etti.
“Acaba milyonlarca insanın bir anda işsiz kalması ve yoksulluk içine düşmesi bir politika değişikliğine neden olacak mı?”
Bu soru, 2013’te yazdığı “21. Yüzyılda Kapital” kitabıyla “best seller” olan ve özellikle “ekonomik eşitsizlik” ile “zengin vergisi” çıkışlarıyla çok konuşulan, Fransızların popüler ekonomisti Thomas Piketty’ye (49) soruldu. Bakış açısı ve değerlendirmeleri oldukça önemli.
***
“Bu salgın döneminde, eğer birikmiş paranız veya önemli bir işiniz yok ise gelir kaynaklarınızı hızla kaybediyorsunuz. Özellikle Amerika’daki işsizlik maaşı sistemi çok kısıtlı, o yüzden çok sayıda işçinin hiç işsizlik maaşı desteği yok. Aynı zamanda evi olmayan çok insan var. Aslında pek çok ülkede de durum aynısı.
Aslında bu bir hizmet sorunu. Amerikan hükümeti ve dünyadaki diğer hükümetler, özellikle vatandaşa hizmet ve ev sağlama konusundaki politikalarını hızla değiştirmeli. Evsizlere yönelik hızlı çözümler üretilmeli ve gelir desteği artırılmalı. Ve farklı bir iyileşme planı üzerine düşünmeye başlamamız gerekli.”
***
“Yeni normale, eski ekonomik yapılanmanın aynısıyla geri dönemeyiz. Bence bu kriz; daha yeşil, daha sosyal, daha eşitlikçi ve daha sürdürülebilir bir sisteme geçmek için çok iyi bir fırsat. 2008 yılındaki finansal krizden beri, bu yönde tartışmalar zaten var. Ve bu kriz sonrası, toplum içindeki eşitsizliğin düzeltilmesi için kesinlikle bakış açıları değişmeli.”
***
“Kovid-19 salgınıyla birlikte, şu anda, devletlerin sağlık sistemi ve hastanelere yatırım yapmasına karşı olan fikirler çok zayıflamış durumda. Bence devletlerin sağlık politikaları bu yönde önemli mesafe kaydedecek. Zaten bir miktar değişmeye başladı, bundan sonra da değişimin önü açık.”
***
“Dünya ekonomisine yön veren IMF, Dünya Bankası, Financial Times (FT), WSJ gibi kurumlar, sıklıkla, “Evet bazı sorunlar var, diyor. Ama alternatif bir çözüm önermiyorlar.”
Peki, gerçekten, çözümün bulunması ihtimali var mı?
Piketty, tüm dünyada potansiyel bir değişim rüzgârı esmesini bekliyor. Direnç olsa bile…
Tarihte bunun örnekleri yok değil. Geçmişte de sosyal, ekonomik ve politik değişiklikler, her zaman hakim ideolojilerin hayal ettiğinden çok daha hızlı gelişti.
Bakmışsınız, bir vadede dünyada bu sistem gitmiş ve gerçekten de yeni bir dünya kurulmuş.
Piketty’nin söylediklerine katılmamak mümkün değil.
Acaba “2020”, dünyadaki eşitsizliklerin sonunun gelmesi için bir milat olur mu?
