FONLARIN EFENDiSi
Londra
Global arenadaki Türk profesyoneller arasında Deutsche Bank ve Goldman Sachs (Yönetici Ortak) geçmişiyle finans dünyasında 1 numaralı koltuğun sahibi olan Dalınç Arıburnu, şimdi de, kurucu ortak olduğu yeni yatırım şirketiyle, dünyanın geleceğine yön vermek için hayata geçirilen “100 milyar dolarlık” teknoloji fonunda başrolde oynuyor.
Dalınç Arıburnu ile Londra’nın en lüks semtlerinden Mayfair’deki ofisinin hemen yanı başında yer alan ve üyelikle giriş kabul eden “5 Hertford Club”tayız. İngiliz ihtişamını açıkça ortaya koyan kulübün ikinci katındaki şömineli odanın cam kenarındaki koltukta Arıburnu’nun yanında tanıdık bir isim de var. Daha yeni, Londra’da 610 milyon dolarlık halka arza imza atan Global Yatırım Holding’in patronu Mehmet Kutman...
“Earl Grey” çayını yudumlarken milyar dolarlık işleri peynir, ekmek alıp satarcasına oldukça basit ifadelerle anlatan Arıburnu, karşısına oturanları kısa sürede etkisi altına alıyor. Dinledikçe dinliyor, sordukça soruyorsunuz. Bu keyifli iş hikayesi akıcı olduğu kadar uluslararası finans dünyasındaki Türk gücü adına da gurur verici.... Şimdi gelin Arıburnu’nun yeni kurduğu şirketin öyküsünü kendisinden dinleyelim...
‘10 milyar $’ınız hazır
Son 7 yıldır Goldman Sachs’ta yönetici ortak olarak görev yapan Dalınç Arıburnu, 2016’nın başında kendi işini kurmaya karar verir. Ardından da geçen yılın ilkbaharında Deutsche Bank’tan iş arkadaşı olan Nizar Al Bassam’la “FAB Partners”ı hayata geçirir.
Aradan çok zaman geçmeden şirketin kapısını tanıdık bir isim çalar. Japonların karizmatik patronu olarak ünlenen ve sıfırdan kurduğu şirketiyle 23 milyar dolarlık kişisel servet yapan SoftBank’ın patronu Masayoshi Son...
Arıburnu’nun Goldman Sachs’ta özel müşterisi olan Japon milyarder, İngiltere merkezli çip üreticisi ARM Holdings’i 32 milyar dolara almak üzere masada olduğunu belirterek, Türk yöneticiye “Bana bu alım için fon bulabilir misin?” sorusunu yöneltir.
Henüz işin başında olan Arıburnu bir saniye bile düşünmez. Hemen masadan kalkar, kolları sıvar ve çok geçmeden (1 hafta sonra) Masayoshi Son’a geri döner: “10 milyar dolarlık fonunuz hazır.”
Yetmez rakam 100 olsun
İş bununla da bitmez. Aslında bunu hikayedeki küçük balık olarak da görebilirsiniz.
Masayoshi Son, Arıburnu’nun 10 milyar doları çok kısa sürede bulması üzerine kafasındaki asıl planı paylaşır: “10 milyar dolar önemli değil. ARM’nin alımı için gereken 32 milyar doları ben kendi kaynaklarımdan hallederim. Hedefim çok daha büyük. Dev bir teknoloji fonu kurmak istiyorum. Bu fonu kurmaya var mısın?”
Son, böylesine devasa bir fon fikrinin dayandığı temeli ise şu sözlerle ifade eder:
“Hiçbir devrim 50 yıldan az sürmez. Bu yüzden teknoloji devriminin çok başlarındayız. Teknoloji devrimi dünyayı tanınmayacak hale getirecek. Gelecekte robot nüfusu, dünya nüfusunu geçecek. Bu devrimde belirleyici rol almak istiyorum. Gelin şu işi birlikte yapalım.”
Masayoshi Son, bu sözlerin ardından kafasındaki fon büyüklüğünü açıklar: “Gelin birlikte 100 milyar dolarlık bir fon kuralım.”
(Masayoshi Son, yakın geçmişte verdiği bir söyleşide “Softbank’ın 20-30 yıl sonrası tamam ama peki 300 yıl sonrası?” sözleriyle, dünyayı değiştirecek bir fon kurmak istediğini açıklamıştı.)
S. Arabistan sürprizi
Bu cazip teklife hiç düşünmeden “Evet” diyen Arıburnu ve arkadaşları 100 milyar dolarlık “Sfotbank Vision Found” için işe Suudi Arabistan’dan başladı.
“Bu fona giriş için 1 milyar dolar alt limit belirledik. Bunun altında giriş kabul etmedik” diyen Arıburnu, “Suudi Arabistan 45 milyar dolarla fona en büyük kaynağı koydu. SoftBank 25 milyar dolar verdi. 15 milyar dolar da Abu Dhabi’den aldık. Ayrıca Apple, Foxconn ve Qualcomm da 1’er milyar dolarla fona girenler arasında yer aldı. 93 milyar doları tamamladık. Kalan 7 milyar dolar için de ikinci tura çıkacağız. Fon kapanışta 100 milyar dolara çıkacak” ifadelerini kullandı.
Trump etkisi hissedildi
Arıburnu ve arkadaşları fon mesaisi yaparken, teknoloji dünyasında şimdiden en cesur şirket olarak anılan Japon SoftBank’ın vizyon fonu art arda yatırımlara imza atmaya başladı. İlk olarak New York merkezli “WeWork” oluşumuna 3 milyar dolarlık yatırım yaptı. Ardından da birkaç gün önce ABD’li ekran kartı ve grafik çipi üreticisi Nvidia’ya yaptığı 4 milyar dolarlık yatırımla boy gösterdi.
Kasım ayında Başkan seçildikten sonra Aralık ayının hemen başında Masayoshi Son’ı kabul ederek, “45 dakikalık” özel bir görüşme yapan Donald Trump, Japon patrondan şu sözü almıştı: “50 milyar dolarlık yatırım, 50 bin kişilik istihdam.”
Trump’ın ilk dış seyahatinin Suudi Arabistan ayağında Masayohsi Son ve Dalınç Arıbırnu’nun da olduğu düşünüldüğünde, 100 milyar dolarlık fondan kimin pay alacağı açıkça görülüyor.
Kutman’la eşit ortak olacak
FAB Partners, geçen hafta Londra merkezli alternatif portföy yöneticisi “Halkin Asset Management” ın çoğunluk hisselerini aldı. Böylece “Centricus” adlı yeni şirket oluştu. Arıburnu, Jersey’de bir fona sahip olduklarını belirterek, “Centricus, İngiltere ve Jersey’de faaliyet gösterecek. Avrupa’da bir banka, ayrıca bir de sigorta şirketi satın alma planımız var.”
FAB Partners, “Centricus”a dönüşmeden kısa süre önce Global Yatırım Holding’in yüzde 34’ünü almak üzere Mehmet Kutman’la masaya oturdu. Kutman, yasal işlemlerin ardından onay alındıktan sonra ortaklık yapısı hakkında, “İşlemler tamamlanınca Dalınç Bey’le eşit ortak olacağız” dedi. Bu sırada Arıburnu araya girerek, “Global Yatırım Holding’le kimyamız uyuşuyor” ifadelerini kullandı.
‘Parayı bulur ve yönetirim’
Masayoshi Son’ın vizyonunu anlatırken, “1990’ların sonunda Çin’e gitmiş. Alibaba’nın kurucusu Jack Ma ile tanışmış. Alibaba’ya o günlerde 30 milyon dolar kaynak vermiş. Sonra 70 milyon dolara kadar çıkarmış” diyen Arıburnu’na hemen yanı başında oturan Mehmet Kutman, bir ekleme yaptı: “Son’ın Alibaba’ya koyduğu 70 milyon dolar, bugün 70-80 milyar dolara ulaşmış durumda.”
Bu arada yeni kurulan Vision Found’un CEO’luk görevine Rajev Misra getirildi. Bu isim Kutman için oldukça tanıdık. Kutman, “Rajev, bizim İzmir Limanı ihalesine girdiğimiz sırada kaynak onayı veren şahıstı” diyor.
“Masayoshi, gelecekte reel sektörde sadece robotların çalışır hale geleceğine inanıyor, “İnsanlar yaratacak ve eğlenecek” diyor” bilgisini paylaşan Arıburnu, Vision Found’daki görevini şu sözlerle aktardı: “Fona para bulmaktan, kaynağın yönetiminden sorumluyum. Fonun yatırımcıları arasında değilim.”
‘MasayoshI Son’ın Arabistan vizyonu
SoftBank, Japonya’daki telekomünikasyon ağı, Yahoo Japan ve ABD’de hizmet veren GSM şirketi Sprint’le anılıyor. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yatırımları var. En başarılı yatırımlarından biri, Alibaba Group‘a verdiği erken destekti. Bu sayede, Alibaba bir e-ticaret devi haline geldiğinde SoftBank de bu başarıdan payını almış oldu.
SoftBank 2016’nın temmuz ayında iPhone’lar ve drone’lar için çip tasarımcı yapan İngiliz ARM‘i 32 milyar dolara satın aldı. Şirket Çinli araç paylaşım uygulaması Didi’ye ve biyomühendislik şirketi Zymergen’e de yatırım yaptı.
SoftBank Vision Fund’ın ortağı olan Suudi Arabistan son dönemde teknoloji yatırımı konusunda büyük adımlar attı. Krallık Uber’e 3.5 milyar dolar kaynak ayırdı. Suudi Arabistan, son dönemde yatırımlarını petrolden farklı bir alana yöneltmek istiyor. Petrol üreticisi Aramco‘nun halka arzı ile birlikte ülke fonunun 2 trilyon doların üzerine çıkması bekleniyor.
Türkiye Varlık Fonu girebilir
İşadamı Mehmet Kutman, Arıburnu’nun oluşmasında önemli rol üstlendiği 100 milyar dolarlık vizyon fonu fikrinden yola çıkarak, “Türkiye Varlık Fonu, Vision Found’a en azından 1 milyar dolarla girmeliydi. Ülkemizin Varlık Fonu böyle adımlar atmalı” görüşünü paylaştı.
Arıburnu bu noktada şöyle konuştu: “Fonu oluştururken Türkiye Varlık Fonu’yla bir temasımız olmadı. Elbette Varlık Fonu eğer katılmak isterse, bundan sonra oluşturacağımız fon için görüşürüz.”
Hintlileri Türkiye’ye getirecek
Dalınç Arıburnu ile Mehmet Kutman, Başbakan Binali Yıldırım ’ın kısa süre önce Londra’da yatırımcılarla biraraya geldiği toplantıda, Türkiye’yle ilgili yeni bir güneş enerjisi yatırımı noktasında bilgi verdi. “Hindistan’dan bir yatırımcıyı ülkemize getirip, 1000 megavatlık bir güneş santralı kurmayı planlıyoruz. Bu yatırım 5000 megavata kadar çıkabilir” diyen ikiliye Yıldırım, şu yanıtı verdi: “Hemen getirin, görüşelim.”
Hindistan’ın önemine değinen Arıburnu, “Hindistan’la ilişkileri yoğunlaştırmak gerekiyor. Güneş enerjisi konusunu görüşüyoruz” dedi. Şu an masada olan 5 bin megavatlık yatırım 5 milyar dolarlık güneş tarlasına karşılık geliyor.
Ankara Fen ve Bilkent ‘geçmişli’
Ankara Fen Lisesi’ni bitirdi, Bilkent Endüstri (1991) mezunu. n Türk Eğitim Vakfı’nın (TEV) bursuyla yurtdışında eğitim görme şansı yakaladı. n Rochester Üniversitesi’nde (ABD) finans masterı yaptı. n İşe ABD’li Bankers Trust Co. bankasında başladı. n 1999’da bankayı Deutsche Bank satın alınca Alman devinde işbaşı yaptı. n 2000’de sürpriz transferle Goldman Sachs’ta yönetici ortak oldu. n Geçen yılın ortasında kendi işini kurdu. n Londra’da yaşıyor, 48 yaşında. Mehveş Arıburnu ile evli, 3 çocuk babası.