Fur is dead (kürk öldü)

Üç boyutlu yapay hayvan başlarıyla tasarladığı kıyafetlerle Paris Moda Haftası’na damga vuran Schiaparelli, tasarımda gerçek kürkün yeri olmadığını bir kez daha hatırlatıyor

Paris Moda Haftası’na damga vuran, Fransız lüks moda markası Schiaparelli’nin yapay vahşi hayvan başlı kıyafetlerini anlatıyor tasarımcı Daniel Roseberry... İtalyan şair Dante Alighieri’nin “İlahi Komedya”sından ilham almış, bu vesileyle doğanın gücünü temsil eden kıyafetler ortaya çıkarmış. Bir yandan Kylie Jenner’ın ve Irina Shayk’in aslan detaylı, Naomi Campbell’in kurt detaylı, Shalom Harlow’un beyaz leopar detaylı kostümlerine göz gezdirirken kafamda bir parantez açıyorum, “Ben bunları neye benzetiyorum acaba?” başlıklı. Sonunda buluyorum, tabii ya, evladınızın odasının duvarlarına asabileceğiniz minnoş-yumoş panda, aslan, T-Rex, zürafa başı fikri, Schiaparelli’nin yapay hayvan başı fikrinden daha önce, başka bir yaş grubunda çoktan popüler olmuştu bile! Açtığım parantezi buracıkta kapatıp konumuza dönüyorum zira her kuliste konuşulan güncel Schiaparelli tasarımları, bugüne ve geçmişe dönük hayvan hakları konuları ekseninde edilecek çok laf var.

İnanılmaz derecede yenilikçi

Fur Information Council of America’nın verilerine göre, 2010 yılında kürk satışlarından elde edilen gelir, bir önceki yıla göre 40 milyon dolar artarak 1.3 milyar dolara ulaşmış. 2011’de, 500’den fazla tasarımcı kürkü sonbahar koleksiyonunun bir parçası olarak kullanmış. Dünyada her yıl 50 milyondan fazla hayvanın moda uğruna katledilmesinden günümüze gelinen nokta ise son derece umut verici. Gerçek kürk nihayet hayatımızdan çıkıyor; tasarlayanlar, satanlar, giyenler kınanıyor. Hiçbir hayvana zarar verilmeden oluşturulduğunun altı çizilen yapay hayvan başlı Schiaparelli koleksiyonu da, geçmişin diyetini öder nitelikte. PETA (Hayvanlara Etik Muamele için Mücadele Edenler) Başkanı Ingrid Newkirk’ün üç boyutlu hayvan başlarını “İnanılmaz derecede yenilikçi” bulduğunu söylemesi de, basında büyük yankı uyandırdı. “Kylie, Naomi ve Irina’nın kıyafetleri vahşi hayvanların güzelliğini yüceltiyor. Bu, insan bencilliğini tatmin etmek için aslanların ve kurtların parçalandığı ganimet avcılığına karşı bir açıklama olabilir,” diye olaya yaklaşan Newkirk, tasarımcıları insan zekâsını sergileyen ve hayvanların acı çekmesini önleyen, yüzde yüz zulüm içermeyen tasarımlara bağlı kalmaya teşvik etti.

Zorlu yollardan bugüne

Gerçek kürk meselesi, moda dünyasında zorlu yollardan geçti elbette. Birkaç örnek vermek isterim. Yıl 2002, tasarımlarında gerçek kürk kullanan moda markası Valentino’nun defilesi, “Kürk Öldü!” sloganlarıyla bölünüyor ve 2022’ye geldiğimizde, bundan sonra gerçek kürk kullanmayacağını açıklıyor marka... Yıl 2002, Blackglama markasının sözcüsü olan süpermodel Gisele Bündchen, PETA tarafından “kalbinin sesini dinlemeye” çağırılıyor. Sonrasında Vogue dergisine konuşan Bündchen, aynen şunları söylüyor: “Bir anda aklım başıma geldi. Tekerleğin içinde dönen bir hamsterdım sadece. Sahneye çıkıyor, tatlı kızı oynuyor ve menajerimin bana dediği her şeyi yapıyordum. O korkunç videoları görene kadar hayvanlara nasıl muamele yapıldığını bilmiyordum ve o noktada kampanyaya devam etmeyeceğimi söyledim. Ve sürücü koltuğuna oturdum.” 2006’da, PETA aktivistleriyle karşı karşıya kalan Burberry markası da 2018’e gelince, gerçek kürkten uzaklaştığını duyurdu kamuoyuna.

Zamanımız geldi

Aklı başına sonradan gelenler bir yana, Stella McCartney, gerçek kürk olayına her zaman duyarlıydı. Dünyanın ilk sürdürülebilir biyolojik bazlı yapay kürküne yatırım yapan bir modacıdan söz ediyoruz. 2021 yılındaki “Our Time Has Come” (Zamanımız Geldi) kampanyasını hatırlar mısınız? Mert Alaş ve Marcus Piggot tarafından, Picadilly Circus’ta çekilen kampanyada, Paul McCartney, Leona Lewis, Nathalie Emmanuel ve Stella McCartney gibi isimler, pelüş hayvan kostümleri giymişti. Tasarımcı bu girişimiyle Human Society International’ın İngiltere’de kürk satışını yasaklayan kampanyasına destek vermişti.

Paris Moda Haftası’nda Kylie Jenner da Schiaparelli imzalı elbise giydi.

Gözler bu defilede

Üç boyutlu yapay hayvan başlı kıyafetleri giyen modellerin podyumda salındığı Schiaparelli defilesinde, kamuoyunun dikkatini çeken bir diğer detay da şarkıcı Doja Cat’in 3 bin Swarovski taşla süslenen kıpkırmızı kostümüydü.

Yerçekimi yok

Paris Moda Haftası’nın en çok konuşulan defilelerinden biri de, Victor&Rolf imzalıydı. Modacılar, kıyafetleri, modellerin üzerine dikmişlerdi fakat ufak bir farkla, ters olarak. 2006 yılına ışınlanırsak, Victor&Rolf’un hazır giyim koleksiyonunda modellere tersten giydirilen kıyafetleri hatırlarsınız belki. Demek o günler, bu günlerin habercisiymiş.Paris Moda Haftası’nın en çok konuşulan defilelerinden biri de, Victor&Rolf imzalıydı. Modacılar, kıyafetleri, modellerin üzerine dikmişlerdi fakat ufak bir farkla, ters olarak. 2006 yılına ışınlanırsak, Victor&Rolf’un hazır giyim koleksiyonunda modellere tersten giydirilen kıyafetleri hatırlarsınız belki. Demek o günler, bu günlerin habercisiymiş.

2021 yılındaki “Our Time Has Come” kampanyasında ünlü isimler, pelüş hayvan kostümleri giymişti.