İlk bakışta garip görünebilir, ama Türkiye’yi ABD ve koalisyon ülkelerinden uzaklaştıran Suriye meselesi, Fransa ile yakınlaştırıyor... O Fransa ki yakın bir zaman kadar birçok konuda Ankara’nın izlediği politikalara ters düşüyor ve Türkiye’ye rakip olarak görünüyordu.
Şimdi ise iki ülke arasındaki buzlar çözülme ve ilişkiler ısınma yolunda. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile yaptığı görüşmelerden çıkan başlıca sonuç bu.
Bu görüşmelerin odak noktası (ki Erdoğan’ın bir günlük Paris ziyaretinin esas amacını oluşturuyordu) Suriye krizi ve buna bağlı olarak IŞİD’in bölge için yarattığı ciddi tehlikeydi.
Türkiye’nin bu krizle ilgili kendine göre bir pozisyonu var. Ankara’nın bu konudaki temel görüşleri açıkçası ABD ve onun başını çektiği koalisyon tarafından pek paylaşılmıyor.
Ancak Paris’teki görüşmeler, Türkiye ile Fransa’nın bu meselede birbirine yakın görüşlere sahip olduklarını ortaya koydu.
Diğer bir deyişle, Türkiye bir süredir yalnızlık çektiği Suriye ve IŞİD krizinde, kendine bir müttefik buldu...
Türkiye’nin isteği
Türkiye’nin ABD başta olmak üzere birçok müttefikine ve de Rusya ve İran gibi Suriye meselesiyle yakından ilgili diğer ülkelere bir türlü kabul ettiremediği pozisyonun temelinde şu iki görüş yer alıyor:
Birincisi, Suriye sorununun, IŞİD meselesiyle birlikte, çözümlenmesi ancak Esad rejiminin saf dışı edilmesi ile mümkün. İkincisi, IŞİD ile mücadele çerçevesinde Kuzey Suriye’de güvenli ve uçuşa yasak bölgelerin oluşturulması şart...
Birinci konuda ABD ve koalisyon bu aşamada öncelikli hedef olarak Esad’ı değil, IŞİD’i belirlemiş durumda. İkinci hususta Batılılar güvenli ve uçuşa yasak bölgelerin oluşturulmasına sıcak bakmıyorlar. Tabii Rusya ve diğerleri de bunu hiç istemiyor.
İşte böyle bir ortamda Fransa’nın her iki hususta da Türkiye’nin görüş ve isteklerine yakın bir pozisyon alması çok önemli.
Fransa’nın desteği
Fransa’nın verdiği destek pratikte “sahadaki durumu” Türkiye’nin beklentileri doğrultusunda ne kadar değiştirir, bu ayrı bir konu. Ancak Ankara en azından şimdi bu görüş ve isteklerinde Paris’i yanında görmekten mutlu...
Özellikle Sarkozy döneminde Fransa’nın birçok bölgesel meselede (Ortadoğu’dan Kafkasya’ya kadar) Türkiye’yi rakip sayıp ona karşı davranışlarda bulunduğu hatırlanırsa, şimdi Fransız diplomasisinin Türkiye’nin lehinde ne kadar mesafe kat ettiği daha iyi anlaşılır.
Tabii bunda Fransa’nın böyle bir tavır almayı kendi çıkarları gereği saymasının büyük bir payı var. Suriye’de ve bölgede olup bitenler karşısında Fransa da daha aktif bir rol oynamak istiyor ve bunu da Türkiye ile bazı alanlarda işbirliği yaparak gerçekleştirmekte yarar görüyor.
Suriye dahil, bölgedeki krizin, bir ara birbirinden uzaklaşan iki NATO müttefikini yakınlaştırması, herhalde diğer alanlarda da ikili ilişkilerini hareketlendirecektir.