Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Uzun bir süreden beri Ortadoğu üzerinde odaklanmış olan dikkatler, birdenbire Kuzey Kore’nin yaptığı hidrojen bombası denemesiyle Uzakdoğu’ya çevrilmiş bulunuyor.

K. Kore bizden çok uzak bir ülke. Bu nedenle onun yeni tip bir nükleer silaha sahip olması ilk bakışta bizi o kadar ilgilendirmeyebilir. Ne var ki bu küreselleşme çağında yeryüzünün herhangi bir yerinde olup bitenin, siyasetten ekonomiye kadar muhakkak bir etkisi oluyor.

Bu bakımdan K. Kore’nin atom bombası stokuna şimdi bir de H-bombasını eklemek üzere olmasını görmezden gelmek mümkün değil.

Haberin Devamı

Nitekim bütün dünya şimdi şu soruların yanıtını arıyor: K. Kore neden nükleer silahların peşinde? Bu silahları ne yapacak? Kime karşı kullanacak?

Ne biçim ülke?

Bu soruları yanıtlayabilmek için, önce K. Kore’nin nasıl bir ülke olduğuna bakmak gerek.

Tam manasıyla kapalı bir kutu; dünyanın en izole ülkesi... Marksist rejimi gayet katı... Milli geliri ve hayat standardı en düşük ülkeler listesinde...

Ben bu ülkeyi ta 1985’te (ilk Türk gazetecisi olarak) ziyaret ettiğimde de durum öyleydi. O dönemde ülkenin kurucusu Kim İl-Sungbaşkandı. Şimdi aynı hanedandan torunu Kim Jong-unişbaşında. Kendisi bugün(8 Ocak) 33 yaşına basıyor.

Benim K. Kore’ye gittiğim dönemde rejim gayet katıydı, ama varlığını bütün dünyaya meydan okumak pahasına korumak ve kanıtlamak kararındaydı. Halk fakirdi; fakat “Büyük Önder”in büyük projeleri ve hamleleri vardı. Herkes gün boyunca şu sözcüğü kullanılıyordu: “Cuçe”.Bunun anlamı: Kendi öz gücüne güvenmek... Bu inançla insanlar günde 10 saat bile çalışıyor yoktan bir şeyler yaratmaya bakıyordu...

Ne kadar tehlikeli?

Bugün de K. Koreliler “Sevgili Önder”Kim Jong-un’un yönetiminde aynı tempoyu aynı sıkı disiplin içinde sürdürüyor.

Rejimin nükleer silaha sahip olmak kararlılığının nedeni ülkenin varlığını ve gücünü göstermek arzusudur. Ülke bu sayede hem başlıca düşmanlarına (Güney Kore ve ABD’ye) karşı direnmeyi, hem de kendisine yan gözle bakanlara meydan okumayı amaçlıyor.

Peki, genç Kim, halkını galeyana getiren, “nükleer başarısı”ndan aldığı cesaretle, bir çılgınlık yapar mı? Yani A veya H bombasını kullanmaya kalkışır mı?

Haberin Devamı

K. Kore uzmanlarının hiçbiri buna kesin “hayır” diyemiyor. Çünkü “3’üncü Kim”ne yapacağı belli olmayan, deli dolu bir genç. Dolayısıyla, köşeye çok sürülürse, çok zorlanırsa, bir çılgınlık yapabilirdeniyor.

Şimdilik dünya (BM) ekonomik yaptırımlarla karşılık veriyor. Ama bu tür rejimler böyle “cezalar”dan pek etkilenmezler.

Gene de tek çare, diplomasiyle uzlaşmaya ve şimdiki tehlikeli gerilimi yatıştırmaya çalışmaktır.