Paris’teki menfur terör saldırısının ardından Fransa IŞİD’e karşı uluslararası bir cephe oluşturmak için harekete geçmiş bulunuyor.
Dün İngiltere Başbakanı David Cameron ile görüşen Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın bu hafta Washington’da Başkan Obama, Berlin’de Şansölye Angela Merkel, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile buluşmasının amacı da böyle geniş bir koalisyon oluşturmakla ilgili...
Aslında Paris’teki katliamdan sonra, uluslararası bir dayanışma örneği gösterildi. Ama Fransa’nın beklentisi bunun laftan ibaret kalmaması ve IŞİD terörüne karşı güçlü ve aktif bir cephenin oluşturulmasıdır.
Kısa vadede beklenen şey, özellikle Avrupa’da sınır güvenliğinin ve istihbaratta daha sıkı işbirliğinin sağlanması, ayrıca Suriye’deki IŞİD hedeflerini vuran koalisyonun Rusya’nın da katılımıyla genişletilmesidir.
Böyle bir ortak cephenin oluşturulmasının IŞİD’e karşı savaşı hangi noktaya götüreceği merak konusudur. Örneğin hava bombardımanlarının dışında, ortak bir kara harekâtı hedefleniyor mu? Şimdiye kadar girişilen yoğun hava operasyonlarının IŞİD’in belini kırmaya ve hele onu yok etmeye yetmediği açık. Herkes bunun sağlanması için kara harekâtının şart olduğu konusunda hemfikir. Ama açıkçası hiç kimse de Suriye’ye asker göndermeye niyetli değil. Bu pozisyonun değişmesi de şimdilik pek olası görünmüyor.
Nedenler çok
IŞİD tehdidinin nasıl sonlandırılabileceği konusundaki tartışmalarda duyulan argümanlardan biri de “sinekleri öldürmenin değil bataklığın kurutulmasının” gerektiği yönündedir.
Bundan kastedilen şey, IŞİD ve benzeri terör gruplarının oluşmasına yol açan nedenlerin ortadan kaldırılmasının şart olduğudur.
Bu nedenlerin listesi uzundur. Örneğin yoksulluk, yolsuzluk, adaletsizlik, ayrımcılık, zulüm, baskı, siyasal boşluk, kaos gibi...
Bunların terörü körükleyen şartlar olduğu bir gerçek. Ama IŞİD terörünü sırf bu faktörlere bağlamak da yetmez. Bunda örgütün benimsediği radikal dinci ideolojinin, kullandığı propaganda yöntemlerinin büyük etkisi var.
Çareler az
Kısacası, IŞİD terörünün nedenleri çok komplekstir. Bu faktörlerin büyük kısmı da toplumun veya bölgenin kök salmış siyasal, ekonomik, sosyal sorunlarıyla ilintilidir. Dolayısıyla, terör belasından kurtulmak için sadece “Bu iş sinekleri vurmakla değil, bataklığı kurutmakla ancak halledilebilir” düşüncesi doğru olmakla beraber, pratikte bunu kim nasıl -ve de ne kadar zamanda- başaracak?
Kaldı ki uluslararası toplum “bataklığı” kurutmak şöyle dursun, “sinekler”le dahi baş edemiyor...