Yazı fit bir vücutla karşılamak için diyete başlayanların sayısı her geçen gün artıyor. Ama bazı kişiler diyet programlarına sıkı sıkıya uysa da bir türlü fazlalıklarından kurtulamıyor. Elbette bunun şeker hastalığından guatr sorununa kadar altta yatan pek çok sebebi var. “Kilo verememeye neden olan sebeplerden en yaygın olanlardan biri de gıda intoleransı” diyor beslenme ve diyet uzmanı Ferin Batman ve tespit edilmesinin bir testle mümkün olduğunu anlatıyor. Gıda intoleransı sizin de kilolarınızdan kurtulamamanızın nedeni olabilir. Batman ile intoleransımız olan gıdaları nasıl öğrenebileceğimizi ve sorunun üstesinden nasıl gelebileceğimizi konuştuk.
- Yaz yaklaşıyor, zayıflamak isteyenler diyetlere başladı ama bazı kişiler ne yaparlarsa yapsınlar bir türlü kilo veremiyorlar. Bunun nedeni nedir?
Bu durumun çok farklı sebepleri olabilir. Öncelikle kan tahliliyle kişinin kan değerlerinde bir değişiklik olup olmadığına bakıyoruz. Bazı kişilerde gizli şeker hastalığı, guatr rahatsızlığı veya gıda intoleransı kişinin ne yaparsa yapsın kilo verememesine yol açıyor.
- Gıda intoleransı nedir?
Bazı gıdaların sindirim sistemimiz tarafından beklenen oranda sindirilememesine gıda intoleransı deniyor. Yeterli oranda sindirilemeyen, bağırsaklarımızdan istenilen oranda emilemeyen gıdalar vücudumuzda çeşitli sorunlara yol açıyor. Bu sorunlar kilo verememe, mide-bağırsak sorunları, cilt rahatsızlıkları, baş ağrısı, diz ağrısı olabiliyor.
- Hangi gıdaların gıda intoleransına yol açarak kilo veremememize neden olduğunu nasıl anlıyoruz?
Pinner testiyle 200 gıdaya karşı kişinin tolerans durumunu öğrenebiliyoruz. Bu testte kişinin
parmak ucundan kan alıyoruz. Alınan kan İtalya’daki laboratuvara yollanıyor. 15 gün sonra sonuçlar geliyor. Bu sonuçlara göre kişinin intoleransı
olan gıdaları ve intoleransının ne düzeyde olduğunu anlıyoruz. Yoğun intoleransı olan gıdaları uzun, düşük düzeyde intoleransı olan gıdaları ise kısa bir süreliğine beslenme programından çıkarıyoruz.
“Buğday, süt ürünleri, çay intoleransıyla sık karşılaşıyoruz”
- Beslenme programından çıkardığınız gıdaların yerine vitamin, mineral veya karşıladığı başka ihtiyaçlarımızın ikamesi olacak gıdalar koyuyor musunuz?
Elbette çıkardığımız gıdaların yerine besleyici değeri yakın olan seçenekleri mutlaka kişinin beslenme programına koyuyoruz. Örneğin kişinin inek sütüne intoleransı çıkıyor, inek sütü yerine keçi sütü öneriyoruz. Bazen ikisine de çıkıyor, badem sütü yapımını anlatıyoruz. Buğday intoleransı çıktıysa kinoa veya diğer kurubaklagilleri öneriyoruz.
- Pinner testine göre en çok hangi gıdalara karşı intolerans gözlüyorsunuz?
Gıdalar ülkeden ülkeye değişiyor. Amerika’da soya, buğday ve mısıra intolerans yaygın çünkü bu gıdalar sıklıkla tüketiliyor. Türkiye’de ise buğday, süt ürünleri özellikle de inek sütü, çay, kahve ve baharat intoleransıyla sık karşılaşıyoruz. Bazen hiç akla gelmeyecek, şaşırtıcı bir gıda da çıkabiliyor testin sonucunda. Örneğin bir danışanıma diyet programı hazırlamıştım. Diyete harfiyen uyuyordu ama bir türlü kilo veremiyordu. Meğerse diyetlerde sağlıklı diye önerilen marula, maydanoza ve çavdara intoleransı varmış.
- Gıda intoleransı kişinin kilo vermesini nasıl engelliyor?
Gıda intoleransıyla kilo arasındaki ilişkinin, mutluluk hormonumuz serotoninle ilgili bir mekanizması
var. Serotonine vücudumuzun
ihtiyacı var ve bu ihtiyacı gıdalarla karşılıyoruz. İntoleransımız olan
gıdaları tükettiğimizde, gıda yeterince emilemiyor ve serotonin düzeyimiz
düşük kalıyor. Bu da daha çok
yememize, dolayısıyla da kilo verememize hatta kilo almamıza yol açıyor. -
“100 kişinin 99’unda var”
- Gıda intoleransı sorunuyla hangi sıklıkta karşılaşıyorsunuz?
Şimdiye kadar intolerans testi yaptığım kişilerden, hiçbir gıdaya intoleransı çıkmayan beş-on kişi ancak görmüşümdür. Uyguladığım kişilerin ortalamasına baktığımda 100 kişiden 99’unda az veya çok ama herhangi bir gıdaya karşı intolerans mutlaka çıkıyor.
- Gıda intoleransının bu kadar yaygın olmasının nedeni nedir?
Özellikle tarım ve çevre koşullarının değişmesi tükettiğimiz gıdaları da değiştirdi. İşlenmiş, uzun ömürlü, katkı maddeli gıdalar bağırsaklarımızın yapısını bozdu. Hem gıdaların hem de bağırsağın yapısının değişimi gıdalara toleransımızı da bozdu.