Sarıyer’deki Engelli Çocuk ve Ailelerine Destek Merkezi engelli çocuk ebeveynlerinin haftanın iki günü de olsa soluklanmasını ve özgürleşmesini sağlıyor. Çocuklar da bu merkeze büyük hevesle gidiyor
Anne-baba olmak zor iştir. Engelli çocukların ebeveynlerinin işi ise çok daha zordur... Neyse ki onların rahat bir nefes almasını sağlayacak bir merkez var: Engelli Çocuk ve Ailelerine Destek Merkezi (EÇADEM). Ailelerin haftanın iki günü engelli çocuklarını bırakabildikleri bu merkezde çocuklar el işi faaliyetleri yapıyor, ritim ve drama çalışmalarına katılıyor, yoga yapıyorlar.
Koç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Sarıyer Belediyesi ve Boğaziçi Engelliler Derneği’nin ortaklaşa çalışmasının bir sonucu olan proje; İstanbul Kalkınma Ajansı’na başvuran 700 proje arasından seçilerek destek aldı. Proje birkaç ay önce uygulamaya konuldu ama çocuklarını merkeze sadece iki gün bırakabilen anneler gün sayısının artırılmasını ve tüm Türkiye’ye yayılmasını istiyorlar. Projenin yürütücüsü ve eş yürütücüsü Doç. Dr. Ayfer Elçigil ile Prof. Dr. Ayşe Ferda Ocakçı. Merkezden şu anda 50’den fazla engelli ailesi ücretsiz olarak yararlanıyor.
AİLELER ANLATIYOR
“Eşim eve bağımlıydı”
Birol Aydın(21 yaşındaki Bahadır’ın babası)
-Ben çalıştığım için iki çocuğumuzla eşim daha çok ilgileniyor. EÇADEM eşimi haftanın iki günü de olsa epeyce rahatlattı ve nefes almasını sağladı. Eskiden pazara alışverişe veya komşularıyla oturmaya hiç gidemiyordu. Tamamen eve bağımlı oluyordu.
-Bahadır EÇADEM’de sevildiğini hissettiği için merkezi çok seviyor. Oraya gideceği günler heyecanla kalkıp bizi uyandırıyor ve kendisini hazırlamamızı istiyor. Davranışları da değişti. Artık sofradan yemeğini bitirmeden kalkmıyor, biz söylemeden elini yıkamaya gidiyor.
“Çok rahatladım”
Saliha Şen(28 yaşındaki Tayfun’un annesi)
-Yeni bel fıtığı ameliyatı oldum. Evde tek başıma ciddi şekilde zorlanıyorum. Babasıyla ayrıyız, oğlumla yaşıyoruz. Merkez haftanın iki günü bile olsa hayatımda çok önemli bir rahatlama sağladı. Geçimimizi sağlamak için çalışmam da gerekiyor. Sağlığım düzelince
o iki gün çalışabileceğim.
-Sabahları ben oğlum Tayfun’u kahvaltıya bile kaldıramıyordum. Oraya gideceği günler benden önce kalkıyor, hazırlanıyor. Mutlu ve rahatlamış bir şekilde eve dönüyor. Ayrıca artık evde masayı toplamaya, eşofmanını katlamaya, yatağını düzeltmeye çalışıyor.
“Gün bile yaptım”
Arzu Kodan(Batuhan ve Bora’nın annesi)
-İki çocuğum da 19 yaşında, otizmli ve EÇADEM’e gidiyorlar. Bu benim zamanımı çok daha iyi değerlendirmeme ve dinlenmeme olanak sağladı. Gün bile yaptım, arkadaşlarımla toplandım. Beni özgürleştirdi.
-Çocuklarım otizmli oldukları için grup içine girip sosyalleşmeleri ve kendilerini ifade etmeleri onlara çok iyi geliyor. İki yaşındayken bir gün evde soba boruları düşmüştü. O olaydan sonra Bora tırnak yemeye başladı. Merkeze gitmeye başladığından beri tırnaklarını yemiyor. Evde makarna bile yapıyor.
“Kekler, kurabiyeler pişiriyorlar”
Güler Başaran(EÇADEM Kurucu Müdürü)
-EÇADEM şu anda haftanın dört günü çocuk alıyor. Daha çok çocuğa hitap edebilmek için çocukları iki gruba ayırdık. Ayırımı engel derecelerine göre yaptık. Merkeze kayıtlı çocukları servislerle evlerinden 8.00 gibi alıp 17.30-18.00 gibi evlerine teslim ediyoruz.
- Merkezimizde çocuklar için etkinlikler ve sosyal faaliyetler oluyor. Örneğin tahta boyuyor, keçeden çiçekler yapıyorlar. Ritim ve drama çalışmalarına katılıyorlar. Kek, kurabiye pişiriyorlar. Başardıkları herhangi bir şey onlara inanılmaz bir mutluluk veriyor.
-EÇADEM ailelerin tamamen ücretsiz yararlandıkları bir hizmet. Sarıyer ilçesinde ikamet eden ve Sarıyer Belediyesi Engelliler Koordinasyon Birimi’nin datasına kayıtlı olan herkes bu hizmetten faydalanabiliyor. Bu bir pilot uygulama. Umarım Türkiye genelinde yaygınlaştırılabilir.
“Çarşıya pazara gidemiyorlar”
Doç. Dr. Ayfer Elçigil(Koç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Çocuk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi)
-Engelli çocuklarına bakan annelerde uykusuzluk, bel ve baş ağrısı gibi fiziksel sorunların yanı sıra sosyal izolasyona bağlı depresyon gibi psikososyal sorunlar ortaya çıkıyor. Bu anneler her an çocuklarıyla ilgilendikleri için komşularıyla görüşemiyor, çarşıya-pazara gidemiyor, kendi öz bakım ihtiyaçlarını bile karşılayamıyor. Bunlar annede tükenmişlik sendromuna neden oluyor.
-EÇADEM bir rehabilitasyon merkezideğil. Ama gelen çocukların sosyal becerilerini ve gelişimlerini destekleyecek aktiviteler yaptırıyoruz. Örneğin çocuklara yogayaptırarak kaslarının gevşemesini sağlıyoruz. Nefes egzersizleri sayesinde stresle baş etmelerine yardımcı oluyoruz. Bu, çocuğun sakinleşmesini ve etkileşime açık hale gelmesini sağlıyor.