Küçük Amerika

       İLK olarak Adnan Menderes söylemişti galiba: "Türkiye küçük Amerika olacak" demişti
Daha sonra Özal zamanında da aynı çizgi devam etti.
Ve sonunda bir televizyon söyleşisinde Okan Bayülgen gerçeğin altını çiziverdi: "Burası küçük bir Amerika!"
Piyasaya çıkan insanların kendilerini tanıtmak için göstermeleri gereken çabalar ve kişisel promosyon anlamında söylüyordu bunu.
Düşündüm de haklı!
Türkiye gerçekten küçük Amerika oluyor.
* * *
BİR ülkeyle ilgili analizler, otomobil kullanmak gibi sürekli çaba istiyor.
Nasıl, "Ben direksiyonu en doğru pozisyonda tutuyorum. Artık yol bana uysun!" diyemezseniz, "Ben bu ülkeyle ilgili tahlilimi 1970'lerde yaptım. Yeni bir anlama çabası gerekmez" de diyemezsiniz.
Ülke hızla değişiyor.
Ve çaba göstermezseniz bir süre sonra ülkenin gerçeklerinin dışında kalıveriyorsunuz.
* * *
DERDİMİ daha iyi anlatmak için iki örnek vereyim:
Cumartesi günü Kanal D'ye göz attım. Milliyet'in yarışmasına katılan liselilerin görüntüleri düşüyordu ekrana. Anadolu'dan, İstanbul'dan genç çocuklar.
Ellerinde saksafonları, trombonları, trompetleriyle sanki Amerika'nın bir eyaletinden fırlamış bir Brass Band gibiydiler. İçlerinde Big Band formatına yaklaşanlar da vardı.
Adanalı küçücük çocuklar elektronik aletlerle klasik müzik çalıyor, bazı gruplar Dixieland, Nashville tarzı müzik yapıyorlardı.
Bir, üç, beş değil, yüzlerce genç.
Ne zaman öğrenmişler bu müziği ve ona uygun hareketleri, hangi etkiler altında Amerikalı olmuşlar anlamak mümkün değil.
Hem de arkalarında koskocaman bir Atatürk portresi asılıydı.
* * *
BU görüntülerden iki saat sonra bir radyoya kulak kabarttım.
Orada da pop müzik eşliğinde çok genç bir sunucu, kendisini telefonla arayanlara sorular soruyor.
Bilgi yarışması programı.
Yalnız ilginç olanı arayan genç kızlar ya da genç erkeklerin söze "Essalamün aleyküm ve rahmetullah" diye başlamaları.
Sunucu da "Ve aleyküm selam" diye cevap veriyor.
Arkasından gelsin sorular:
"İhyaüddin kimin eseridir?"
Genç kız hemen cevabı yapıştırıyor: "İmam - ı Gazali'nin."
Sıra müzik sorusuna gelince, adını ilk kez duyduğum müzisyenlerin parçalarını ilk notalarından tanıyorlar.
* * *
BİR tarafta Nashville, öte yanda Cami ül Ezher!
Gelin de çözümleyin bu ülkeyi artık!
Neden "Küçük Avrupa" değil de "Küçük Amerika" sorusu aklımıza takılabilir.
Galiba bunun cevabı Amerika'nın, Avrupa gibi aristokrat ve burjuva kültür birikimine sahip olmadan modernleşmesi.
Köylülükten modernliğe geçiş modeli hoşumuza gitti anlaşılan.



Yazara E-Posta: livaneli@milliyet.com.tr