Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı dönemi (1923-1938) iki dünya savaşının arasına sıkışan, küresel ekonomik ve siyasal krizlerin yaşandığı, insanlığın çok zor bir dönemidir.
Ülke, 1912 Balkan Savaşı ve bunu izleyen Birinci Dünya Savaşı’nın yıkımlarıyla, harap ve bitap düşmüş bir durumdaydı.
Nüfusun yüzde 90’ı, değil eğitimden, okuma/yazmadan bile yoksundu.
Savaşlardaki kayıplarımız nedeniyle, birçok sanat ve mesleklerde, eğitimli/tecrübeli insan kaynakları azalmıştı.
Bu olumsuzluklara ilaveten, Osmanlı’dan miras kalan 108 milyon altın lira tutarındaki dış borç (Duyun-u Umumiye) yeni devletin omuzlarına yüklenmişti.
Ama Atatürk Türkiyesi, azim ve inançla tüm engelleri aştı.
İşte o dönemin rakamlarla kanıtı:
GSMH: 1923 yılında 633 milyon TL iken, 1938’de 2 milyar TL’ye yükseltildi.
1923-1938 Döneminde, ortalama yıllık büyüme hızı: Yüzde Sekiz.
Türk Lirası 15 yılda yüzde 20 değer kazandı: O dönemin ve çağın en güçlü parası olan İngiliz Sterlin’i=Paund 1923’te 763 kuruş iken, 1938’de 616 kuruşa geriledi.
Dönemin gelir/gider bütçesi: Bütçe sadece iki yıl (1925 ve 1931’de) açık verdi. 1933 yılında gelirimiz giderlerimize denk oldu. Diğer yıllarda gelirlerimiz, giderlerimizden hep daha fazla gerçekleşti. Yani, bütçe açık değil fazlalık verdi.
İhracat ve İthalat Rakamları: İhracatımız 1923’de 85 milyon TL. iken, 1937’de 138 milyon TL’ye yükseldi. İthalat 1923’te 145 milyon TL. iken, 1937’de 114 Milyon TL’ye geriledi.
Dış ticaretimiz 1937 yılında 24 milyon TL. fazla verdi.
(Not: 2012 yılının Ocak-Temmuz dönemini kapsayan ilk 7 ayındaki dış ticaret açığı 40 milyar 885 milyon dolardır)
O döneni fırsat buldukça küçümseyenlere gelince...
Atatürk, 1919 Sivas Kongresi’nde, İstiklal Savaşımızı “Ya İstiklal, ya Ölüm” parolası ile başlatmıştır.
Bu savaş, Mehmetçik’in iman gücüne dayanarak, cephede kılıç ve süngü ile, cephe gerisinde kadınlarımızın yönettiği kağnıların lojistik desteğiyle kazanılmıştır.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 10. Yıl Nutku’nda, ulusumuz için öngördüğü milli hedef ‘Çağdaşlaşma’ ülküsüdür.
Buna ulaşmak ve muasır (çağdaş) medeniyet seviyesinin de ilerisine geçmek için, milli birlik ve dirlik içinde olmamız gerekir.
O’nun için, Atatürk’ü 74’üncü yokluk yılında rahmetle, saygıyla anıyorum.
O’na ve O’nun dönemine dil uzatanlara, saygısızlık gösterenlere de şu atasözünü hatırlatıyorum:
Güneş balçıkla sıvanmaz..
Kaynak:
-Atatürk’ün Ekonomi Politikası;Prof.Dr. Mustafa Aysan.
-Şahap Osman ARAS, Emekli Kurmay Albay.
Satan satana...
Yılbaşından bu yana, yabancılara yapılan satışları Eren Güler yazdı.
İnanılır gibi değil.
Maşallah satan satana da; sonrası...
Bizimkiler paraları yiyip-içip-gezip bitirdikten sonra ne olacak?
Herhalde o gün geldiğinde sahibi oldukları şirketlerde çalışmak için iş arayacaklar, işçi olarak çalışacaklar; çünkü bşka hiç şansları yok!..
İşte yılbaşından bu yana gerçekleşen en büyük satın almalar:
Uyum İngilizlerle flörtte:
İngiliz Tesco’nun Türkiye’deki iştiraki Tesco Kipa, gıda perakendecisi Uyum Gıda’nın çoğunluk hissesini satın almak için öngörüşmelere başladı. Büyük çoğunluğu İstanbul’da olmak üzere toplam 55 şubesi bulunan Uyum’da 1850 kişi çalışıyor.
Penti’ye ABD’li ortak:
The Carlyle Group, Penti’yle ortaklık anlaşması imzaladı. Yüzde 30 hissenin 130 ila 150 milyon dolar arasında bir bedele satıldığı iddia ediliyor. Çorap, iç çamaşırı, ev giyim, mayo ve aksesuvar markası Penti’nin Türkiye’de 155 mağazası bulunuyor. Ayrıca 16 ülkede 39 mağazası var.
Flormar Fransızlara:
Kozmetik devi Yves Rocher Grubu, Türkiye’nin köklü kozmetik firması Flormar’ın yüzde 51’ini satın aldı. 100’ü Türkiye’de, 200’ü yaklaşık 30 ülkede, toplam 300 mağazası olan Flormar, İspanya’dan Suudi Arabistan’a geniş bir coğrafyada faaliyet gösteriyor.
Damat-Tween hisse sattı:
Türkiye’de Damat ve Tween markaları ile tanınan Orka Group’un azınlık hisseleri NewYork merkezli yatırım şirketi Investcorp’a satıldı.
Denizbank Rusların oldu:
Zorlu Grubu 2006 yılında Fransız-Belçika ortaklığı Dexia’ya sattığı Denizbank bu kez de Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’a 3.54 milyar dolara satıldı.
TAV’a Fransız ortak:
TAV Havalimanları Holding’in yüzde 38’i ve TAV Yatırım Holding’in yüzde 49’u Fransız AÈroports de Paris Management şirketine 923 milyon dolar karşılığında satıldı.
Koton’un yarısı yabancıya:
Koton’un yüzde 50’si Turkven’in sahibi olduğu Hollandalı Apparel BV’ye 500 milyon dolara satıldı.
Bahçeşehir’e ortak:
ABD’li Carlyle Grubu Bahçeşehir Kolejleri’nin yüzde 48’ini aldı.
Finans Emeklilik:
Finansbank, ABD’li Cigna ile Emeklilik şirketinin yüzde 51’i için 85 milyon Euro’ya anlaştı.
Mustafa Nevzat:
Mustafa Nevzat İlaç Sanayii’nin yüzde 95.6’lık hissesi, 700 milyon dolar karşılığında ABD’li Amgen’e satıldı.
Granitser’e 75 milyon dolar: Kazancı Ailesi’nin sahip olduğu granit sektörünün en büyüklerinden Graniser’in yüzde 75 hissesi 75 milyon dolar karşılığında İngiliz yatırım fonu Bancroft Private Equity LLP’ye satıldı.
Bento Japonların:
Japon imalat şirketi Nitto Denko, Türk sanayi tipi yapışkan film üreticisi Bento’yu 100 milyon dolara satın aldı.
İDAŞ’a yabancı ortak:
New York merkezli Capital Partners, 30 milyon lira ile ortak oldu.
İskendurun Limanı’na 0rtak:
Limak, İskenderun Limanı’nın yüzde 20’sini Fransız ve İtalyanlar’ın kamu fonlarının ortak olduğu InfraMed’e devretti.
Petkim’deki son hisse de gitti:
Petkim’deki yüzde 10.32’lik son kamu hissesi, 168 milyon 500 bin dolara Socar’a satıldı.
Yeni sahiplerine hayırlı olsun...
Ya Türkiye’ye?
Hayır mı, şer mi olacak; göreceğiz.
GÜLÜMSEMELİK
İş ilanlarının anlamları:
İNİSİYATİF SAHİBİ:
Üstlerinden habersiz iş yapabilecek, ancak başarısız olursa, canına okunmasına, itirazsız katlanabilecek kişi.
İKNA KABİLEYETLİ
Müşterileri, kalitesiz ürünleri, kaliteli olan rakip markalardan daha pahalıya almaya razı edebilecek kişi.
Adam işyerindeki arkadaşı ile sohbet ediyordu.
- Dün gece ne oldu kesinlikle inanamazsın.
- Anlat bakalım ne oldu?
- Dün gece kapı çaldı. Kapıyı açtım, şakır-şakır yağmur yağıyor. Baktım ki benim eski kayınvalide kapının eşiğinde duruyor.
- Sonra?
- Bana; bir iki gün burada kalabilir miyim? diye sordu.
- Sen ne dedin?
- Tabii ki dedikten sonra kapıyı kapattım...
Temel’in küçük oğlu, hayvanat bahçesinde koşarak babasının yanına gelir:
- Koş baba! Anami kocaman bir goril kapti.
Temel gayet sakin yanıtlar:
- Eyi eyi... Bundan sonrasi gorilin problemi. Kurtulsun bakalım kurtulabiliyorsa...
