Bu sözler, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı'na katılan ve ikinci harekâtta Magosa ve yanı başındaki Maraş'ı alan 28. Tümen Komutanı Tümgeneral Osman Fazıl Polat'ın "harp günlüğü"nden...11 Ağustos...1974 yılında Kıbrıs'ta Kolordu karargâhında komutanlar toplantı halinde.Cenevre görüşmelerinden sonuç çıkmıyor, her an ikinci bir harekât başlayabilir.Karargâhtaki toplantı muhtemel Magosa harekâtı için. Kolordu Komutanı Korgeneral Nurettin Ersin, Genelkurmay Harekât Başkanı Tümgeneral Hasan Sağlam, 28. Tümen Komutanı Tümgeneral Osman Fazıl Polat, 39. Tümen Komutanı Tümgeneral Bedrettin Demirel, harekât plan seçenekleri üzerinde tartışıyorlar.Tümg. Polat'a verilen emir Magosa'nın "Türk kesimiyle" birleşmesi...Ancak Polat Paşa, karargâhta itiraz ediyor. Maraş da dahil kentin tamamının alınmasını teklif ediyor ve bunu da uyguluyor.Bu bilgiyi ve belgeleri Polat'ın "harp günlüğü"nü de içeren ve Ulus Dağı Yayınları'ndan piyasaya yeni çıkan, "Barış İçin Oradaydılar, Parola: Kıbrıs" kitabından okuyoruz. Yazarı, Osman Fazıl Polat'ın oğlu, meslektaşımız Yılmaz Polat...Yılmaz sadece babasının günlüğünden değil, Türk ve ABD belgelerinden de yararlanarak Kıbrıs Barış Harekâtı'nın bilinmeyen yönlerini kitaplaştırmış. Tarihe ışık tutmuş... "Tümenimize Magosa'nın Türk kesimi ile birleşmesi hedef olarak verilmişti. Bu şehrin yarısının ele geçirilmesini emniyet bakımından yeterli görmedim. Maraş kesimi dahil bütün şehrin ele geçirilmesini teklif ettim ve bu planı kendi inisiyatifimi kullanarak teklif ettiğim şekilde uyguladım." Kenan Evren, Maraş'ın ileride pazarlık gücü olsun diye geri verilmek üzere alındığı yönünde açıklamalar yapmıştı ve tartışmalara neden olmuştu. Ancak Yılmaz Polat'ın kitabından öğreniyoruz ki, "Şehrin yarısını alıp ikinci bir Lefkoşa yaratmayalım" diyen 28. Tümen Komutanı Polat Paşa, kendi inisiyatifiyle, Magosa'nın güvenliği için almış Maraş'ı... Evren'in açıklaması Kitapta, dönemin başbakanı Bülent Ecevit ve cumhurbaşkanı Fahri Korutürk hakkındaki CIA raporları var.CIA raporu, Ecevit'i şöyle değerlendiriyor:"Hakkındaki komünist suçlamaları ile ilgili olarak inandırıcı bir delil bulunamamıştır. Ecevit ılımlı, inanmış bir sosyalisttir. Hem iç hem de dış konularda gayet iyi bilgiye sahiptir."CIA raporu, Ecevit'in temelde Batı yanlısı olmakla birlikte milliyetçilik ilkesine uygun biçimde ABD'ye daha az bağımlı olmayı savunduğunu da kaydediyor. Ecevit kim? CIA'in raporunda, "Türk donanmasında eski bir komutan" olarak tanımladığı dönemin cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'le ilgili bilgiler var:"İkinci Dünya Savaşı'yla 1960 arasında Amerikan askeri personeliyle yakın temasları oldu. 1958 yılında Amerika'yı ziyaret etti. 1960 öncesinde Amerikalı yetkililerle ilişkiler zaman zaman gergindi. Ancak 1960-1964 yılları arasında Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi iken Amerika'yla ilgili daha olumlu tutum içine girdi... Ruslara karşı güvensizlik duyuyordu. Ancak örnek bir Türk diplomatı olarak görünmek istiyordu. Karaborsadan dolar satın almayan birkaç diplomattan biriydi."Yılmaz Polat'ın tarihe ışık tutan, çok ilgi çekici bilgi ve belgeleri içeren kitabının okunmasında fayda var. fbila@milliyet.com.tr Korutürk raporu