Tam Gün Yasası nasıl bir düzenleme getiriyor? Yasaya yöneltilen itirazlar neler? Sağlık Bakanı Recep Akdağ, hem yasayı anlattı, hem de itirazları yanıtladı: ‘Bu yasayı kendini solcu, sosyal demokrat diye tarif edenlerin desteklemesi gerekir’
Tam Gün Yasası’nın Meclis’teki görüşmeleri devam ederken, sağlık personeli de eyleme hazırlanıyor. Sağlık çalışanları Türk Tabipleri Birliği, Sağlık Emekçileri Sendikası gibi mesleki kuruluşların öncülüğünde 19 Ocak 2010 Salı günü iş bırakma eylemi yapacaklar.
Tam Gün Yasası nasıl bir düzenleme getiriyor? Yasaya yöneltilen itirazlar neler? Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ, dün yaptığımız görüşmede hem yasayı anlattı hem de itirazları yanıtladı.
Solun çelişkisiAkdağ, yasanın teknik yönlerine girmeden önce bazı sağlık örgütlerinin öncülüğünde yapılan itirazları ve eylemleri değerlendirdi. Akdağ, Tam Gün Yasası’nın sosyal devlet anlayışıyla düzenlendiğini, doktorlar ile hasta arasındaki para ilişkisinin kesilmesinin, buna karşılık sağlık çalışanlarının emeklerinin karşılığının da verilmesinin amaçlandığını vurguladı. Sağlık hizmetinin vatandaşın zor durumundan yararlanarak para kazanma aracı olarak kullanılmasını önlemeyi; bu bağlamda muayenehanede para alıp hastanede tedavi etmek veya bıçak parası adı altında açıktan para alıp öyle ameliyata girmek gibi etik olmayan uygulamaları sonlandırmayı temel hedef olarak belirlediklerini ifade etti. Bu nedenle de Tam Gün Yasası’nı kendini solcu, sosyal demokrat diye tarif edenlerin desteklemesi gerektiğine dikkati çekti. Bu yasaya sol adına itiraz edenlerin yaman bir çelişki içinde olduklarını vurguladı.
Ek ödemeyle karşılıkAkdağ, doktorların emeklerinin karşılığını alacaklarını vurgulayarak sistemi şöyle anlattı:
“Muayenehanesini kapatıp kamuda kalmaya karar veren doktorun maddi bir kaybı olmayacak. Doktorlar yapılacak ek ödemeyle emeklerinin karşılığını alacaklar. Hem kamu hastaneleri hem üniversite hastaneleri için bu geçerli olacak. ‘Ben özel olarak da hasta bakmak istiyorum, benim hizmetime talep var’ diyen doktor, kamu hastanesinde bu hizmetini verecek ve ücretini de biz devlet olarak ayrıca ödeyeceğiz. Üniversitelerimizde hocalar özel muayenehane adı altında özel hizmet veriyorlar. Bu aslında muayenehanenin üniversiteye taşınması anlamına geliyor. Bunu da kaldırıyoruz. Hocalarımız yine hasta bakacaklar. Bu hizmetleri için de ücretleri kamu kaynağından ödenecek. İster mesai içinde ister mesai dışında bu tür hizmet verirlerse paralarını bütçeden alacaklar. Bu tür hizmet verenlere yüzde 50’ye kadar ek ödeme yapılacak. Ücret kayıpları olmayacak. Bu düzenleme için üniversitelere bir yıl, Sağlık Bakanlığı hastanelerine 6 ay geçiş süresi tanıyoruz. Üniversitelerdeki ek ödemeler, Sağlık Bakanlığı hastaneleriyle paralel hale, hatta biraz daha iyi hale getirilecek.”
Ücretler artacakAkdağ, doktorlara ödenen temel ücretin ciddi oranda artacağını da belirtti ve şu bilgiyi verdi:
“Bugün Sağlık Bakanlığı hastanelerinde bir uzman doktorun temel maaşı 1.800-1.900 lira civarında. Ek ödemelerle ortalama ücreti 6.500 lira oluyor. Biz temel ücreti artırıyoruz ve 3.000 liraya çıkarıyoruz. 3.000 lira garanti olacak. Üzerine çalışmasına göre alacağı ek ödemelerle, 6.500 lirayı aşacak bir ücrete ulaşabilecek. Doktorların maaşlarına çalışmalarından bağımsız olarak sabit ek katkı yapılacak ve bu katkı emekli maaşlarına da yansıyacak. Pratisyen doktorların maaşı yüzde 43, uzman doktorların maaşı yüzde 71, klinik şef ve şef yardımcılarının maaşı yüzde 80 oranında artacak.”
Nöbet ücretleri artırılacakAkdağ, özellikle asistanlar açısından önemli bir sorun olan nöbet ücretlerinin de düzenleneceğini ifade etti ve şöyle dedi:
“Asistanlara çok sık nöbet gelir, ancak nöbet ücretleri çok düşüktür. Nöbet ücretlerini ciddi oranda artıracağız. İcap nöbetlerine de ilk kez nöbet ücreti ödenmeye başlanacak.”
Mali sorumluluk sigortası
Akdağ, tedavi hatalarında doktorlara mali sorumluluk sigortası getirileceğini açıkladı. Mali sorumluluk sigortasının yarısını işverenin ödeyeceğini de vurguladı.
Emekli maaşları artacakAkdağ, doktorlara sağlanan yeni maddi olanakların emekli maaşlarına da yansıtılacağını da belirtti ve şu bilgiyi verdi:
“Ek ücretlerin emekli maaşlarına yansıtılması sonucu 25 yıl çalışmış pratisyen doktorun emekli maaşı yüzde 44 oranında, uzman doktorun emekli maaşı yüzde 82, klinik şefi ve şef yardımcılarının emekli maaşı yüzde 100 oranında artacak.”
Akdağ, Tam Gün Yasası’na karşı salı günü iş bırakma eylemine katılacak doktor sayısının 100’ü geçmeyeceğini tahmin ettiğini de söyledi ve şu değerlendirmeyi yaptı:
“Doktorun iş bırakması olmaz. Gerçek doktor iş bırakmaz. Eğer araştırırsanız eyleme katılanların çoğunluğunun doktor olmadığını görürsünüz. Eylem, doktor işi değil örgüt işidir.”
Sağlık çalışanları, bundan bir süre önce de Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası yasa tasarısını protesto yürürüşleri yapmıştı.
‘Muayenehaneye bir uğra’ devri kapanıyor
Akdağ, Tam Gün Yasası’nın özünü şöyle anlattı: “Doktor ya kamuda ya da muayenehanesinde çalışacak. Hem devlette, hem muayenehanede çalışmayacak. Kamuda vermesi gereken hizmet için muayenehanesinde ayrıca para almayacak. Kamuda yapması gereken ameliyat için yine muayenehanesinde bıçak parası almayacak. ‘Muayenehaneye bir uğra’ devrini kapatıyoruz. Bıçak parası tarihe karışacak. Muayenehanesi olan hekim, özel hastanelerde de SSK’lı hastaya bakamayacak. Bu hekimin devletle bağı olmayacak. Ancak kamu hastaneleri arasında hizmet işbirliği olacak. Kamudaki bir doktor bir diğer kamu hastanesinde -üniversite hastaneleri dahil- hizmet verebilecek. Hastaneler arasındaki protokolle birbirlerinden hizmet alımı kolaylaştırılacak.”
Bir milyon lira kazanan doktor
Akdağ, bu tartışmalar içinde üniversitede ana bilim dalı başkanı olan bir hocanın itirazını örnek gösterdi. Bu hocanın yılda 250.000 lira vergi ödediğini ve 15 kişi çalıştırdığını belirterek, üniversiteye geçmesi halinde bu parayı nasıl kazanacağı sorusunu ilettiğini belirtti. Akdağ, bu hocanın sorusunu şöyle yanıtladı:
“Hocanın verdiği rakamlara göre, yılda 250 bin lira vergi ödemesi ve 15 kişiye de maaş ödemesi için yılda en az 1 milyon lira kazanması gerekiyor. ‘Bir hocamız bu kadar parayı muayenehanesinde kazanabiliyorsa, orada kazanmaya devam etsin’ demekten başka bir şey söylenemez. Eğer devletle bağ kurmadan kazanabiliyorsa, kazansın. Ona diyecek bir şeyimiz yok. Ama kamu hastanelerinden hasta bularak kazanma dönemini kapatıyoruz.”